Hơn nghìn ngày cho hành trình thoát hiểm của nợ công,ướcvàovàbướgiải bóng đá đức hôm nay tưởng là ngắn, nhưng đó là cả một “bầu trời” không ngừng nỗ lực của Chính phủ. Năm 2016 - năm đầu tiên của nhiệm kỳ Chính phủ khóa mới, được khởi đầu bởi các con số tỷ lệ nợ công tính đến cuối năm 2015 bằng 62,2% GDP; nợ chính phủ 50,3% (vượt trần quy định là 50%); nợ nước ngoài của quốc gia 43,1%.

Nghĩa vụ chi trả nợ lãi trực tiếp năm 2015 bằng khoảng 8,4% tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) (nếu tính cả trả nợ gốc thì bằng trên 26%). Chi trả nợ giai đoạn 2011 - 2015 gấp 1,86 lần giai đoạn 2006 - 2010. Dự báo chi trả nợ sẽ tiếp tục tăng cao hơn trong các năm 2016, 2017 và 2018.

Tình hình rất căng, bởi giới hạn an toàn nợ công thường nhắc đến với tiêu chí tổng số nợ công không quá 65% GDP và tổng số nợ hàng năm phải trả không quá 25% tổng thu NSNN. Như đánh giá của Bộ Chính trị, nợ công của Việt Nam đang tăng nhanh, áp lực trả nợ trong ngắn hạn lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nhưng chưa được kiểm soát chặt chẽ.

Năm 2017, lần đầu tiên, Bộ Chính trị ra nghị quyết về quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững. Chính phủ lập tức ban hành chương trình hành động thực hiện nghị quyết này. Về phía Quốc hội, khẩn trương xem xét sửa đổi dự Luật Quản lý nợ công.

Quản lý nợ công đã thực sự bước vào một cuộc cách mạng. Để tiến hành cuộc cách mạng này, Chính phủ xác định nhiệm vụ chủ yếu là đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Giải pháp hàng đầu là đẩy mạnh cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả đầu tư công; rà soát danh mục các chương trình, dự án đầu tư sử dụng vốn NSNN, vốn vay nợ công, kiên quyết cắt giảm các chương trình, dự án không đảm bảo hiệu quả, chưa thực sự cần thiết; đổi mới căn bản thể chế quản lý đầu tư công…

Đến cuối năm 2017, sau 10 năm hành động kiên trì và quyết liệt, Chính phủ bắt đầu “cầm cương” được bội chi đảm bảo mục tiêu theo kế hoạch, dọn đường cho mục tiêu theo nghị quyết của Quốc hội là bội chi dưới 4% cho cả giai đoạn 5 năm 2016 - 2020 và dưới 3,5% vào năm 2020 đảm bảo đến đích.

Bội chi và nợ công của nước ta ngày càng giảm sâu, tốc độ tăng nợ công đã giảm hơn một nửa. Nếu như giai đoạn 2011 - 2015 là hơn 18% thì giai đoạn này chỉ hơn 8%. Quan trọng hơn, nợ công đã được cơ cấu lại tốt hơn trước rất nhiều. Kỳ hạn bình quân danh mục trả nợ vốn vay trái phiếu, vay trong nước lên gần 7 năm, trong khi giai đoạn 2011 - 2012 là 2,9 năm. Lãi suất bình quân giai đoạn 2011 - 2013 phát hành là 12 - 13%/năm nhưng 2 năm gần đây xuống còn khoảng 4,6%, kỳ hạn 13 năm.

Cùng với tăng trưởng kinh tế, ổn định vĩ mô, tổng thu NSNN những năm qua đã đạt và vượt dự toán đề ra. Dự toán thu được tính trên cơ sở tăng trưởng kinh tế khoảng 6,8% và lạm phát khoảng 4%, nhưng thu ngân sách luôn tăng cao hơn tăng trưởng kinh tế.

Ngân sách ngày càng bền vững hơn. Năm 2019 thu từ 3 khu vực kinh tế đã tăng 10,9%, cao hơn dự kiến tăng trưởng kinh tế và lạm phát, cao hơn các năm trước. Tỷ trọng thu của 3 khu vực trong tổng thu cũng tăng dần qua các năm. Nếu như năm 2017 chiếm 39%, thì năm 2019 đã lên tới 42% tổng thu NSNN. Tỷ lệ huy động từ thuế, phí của 3 khu vực này so với GDP của giai đoạn 2016 - 2019 cũng đã chiếm tới 10,2% GDP; cao hơn 9,9% của giai đoạn 2011 - 2015…

Giờ đây, NSNN lại trong cảnh ngặt nghèo vì đại dịch COVID-19 khiến hàng chục nghìn tỷ đồng ào ạt chảy đi để hỗ trợ cho nền kinh tế. Dù vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng quả quyết, ngay cả trong kịch bản xấu nhất của năm nay, dự kiến bội chi NSNN bình quân 5 năm và nợ công của nhiệm kỳ này cũng quyết không “vượt rào” so với kế hoạch đã đề ra.

Đoàn Trần

(责任编辑：La liga)