Nỗi lo chung

Không nằm ngoài dự đoán,ìđâuchậmgiảingânvốnđầutưcôket qua chivas giải ngân vốn đầu tư công nhận được rất nhiều sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội và các thành viên Chính phủ. Tại các phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội trên Quốc hội, hay tại Phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 5/2022, rất nhiều ý kiến đề cập tình trạng giải ngân vốn đầu tư công còn chậm.

Theo số liệu ước tính từ Bộ Tài chính, 5 tháng đầu năm, giải ngân vốn đầu tư công đạt 22,37% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Con số này tuy cao hơn cùng kỳ năm ngoái, song vẫn chưa đạt kỳ vọng.

“Giải ngân chậm là một lãng phí lớn, khi tiền nằm đó mà Chính phủ phải trả thêm phí về vốn”, đại biểu Nguyễn Văn Huy (Thái Bình) nói.

Còn đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (Tây Ninh) thẳng thắn cho rằng, chậm giải ngân sẽ làm thất thoát nguồn lực quốc gia, kìm hãm sự phát triển của đất nước, ảnh hưởng đến lòng tin của nhân dân.

Đánh giá cao việc Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm dành nguồn lực cho phát triển hạ tầng giao thông, có nhiều giải pháp, thậm chí đi xuyên Tết để khảo sát tình hình và đốc thúc giải ngân vốn đầu tư công, song đại biểu Tô Ái Vang (Sóc Trăng) cho rằng, cần đẩy nhanh tiến độ triển khai. Đặc biệt, cần xử lý dứt điểm các dự ánchậm tiến độ, như đường sắt Cát Linh - Hà Đông, đường sắt đô thị TP.HCM, đẩy mạnh thi công sân bay Long Thành, Điện Biên.

Vị đại biểu này cũng mong Quốc hội sớm thông qua các dự án quan trọng khác, như Vành đai 4 Thủ đô Hà Nội, Vành đai 3 TP.HCM, các cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu… “Việc sớm đầu tư các dự án trên là hết sức cấp thiết”, đại biểu Tô Ái Vang nói.

Chậm giải ngân là câu chuyện… dài kỳ và đã được nhắc đến rất nhiều. Ở thời điểm hiện nay, giải ngân vốn đầu tư công càng có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết khi nền kinh tế đang trông chờ rất nhiều vào động lực này để phục hồi. Chính vì vậy, Quốc hội sốt ruột, Chính phủ đốc thúc. Các tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ cũng đã “ra tay” gỡ khó để đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

“Nhưng cũng phải nhìn thấy một thực tế là, tỷ lệ giải ngân thường tăng dần vào cuối năm và cuối kỳ kế hoạch. Và điều này đang có xu hướng trở thành quy luật. Vì vậy, việc nhận định giải ngân nhanh hay chậm cần xem xét đến yếu tố này”, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nói.

Nhiều con số đã được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng viện dẫn để chứng minh điều này. Đó là trong giai đoạn 2017-2022, giải ngân của 5 tháng thường đạt từ 22 đến 26% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, thấp nhất là năm 2021 - đạt 22,12%, cao nhất là năm 2019 - đạt 26,4%.

Tương tự, giải ngân của cả năm cũng có sự biến động rất khác nhau, từ 76,89% đến 96,47%. Năm có tỷ lệ giải ngân cao nhất là 2020 (đạt 96,47%), cũng là năm cuối kỳ thực hiện kế hoạch trung hạn 2016-2020. Năm cao thứ hai là năm 2021, đạt 95,7%. Đây cũng là năm tiếp tục thực hiện hoàn thành các dự án của giai đoạn 2016-2020 và chuẩn bị đầu tư cho giai đoạn 2021-2025.

Như vậy, nếu xét về xu hướng chung, tỷ lệ giải ngân trên 22% của năm nay cũng nằm trong ngưỡng bình thường. Nếu cuối năm, tiến độ giải ngân tăng tốc, thì con số đạt được sẽ ở mức cao.

Vì sao lại chậm?

Có rất nhiều nguyên nhân của việc giải ngân vốn đầu tư công chậm được chỉ ra. Cách đây ít ngày, khi họp với Tổ công tác số 5 của Thủ tướng Chính phủ, ông Trương Quốc Huy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam lý giải, giải ngân chậm vì năm 2022 là năm đầu tiên triển khai dự án nhiệm vụ mới, nên thủ tục hơi lâu. Riêng đấu thầu đã mất 30 ngày, mỗi bước quy trình khác mất tới 30-35 ngày.