Người “giữ lửa” nghề đúc đồng Ngũ Xã

Làng nghề Ngũ Xã là một trong tứ trụ tinh hoa làng nghề của Thăng Long xưa,ốnkhôiphụcnghềđồngcủangườigiữlử91 phut link bóng đá nức tiếng với nghề làm đồ đồng. Tuy nhiên, hiện nay, nghề này đã không còn được biết đến nhiều như trước mà thay vào đó nhiều người biết đến phố Ngũ Xã với món ẩm thực: phở cuốn.

Nghệ nhân Nguyễn Văn Ứng (69 tuổi) - "người giữ lửa" nghề đúc đồng Ngũ Xã đang tỉ mỉ vệ sinh đồ đồng tại showroom Trấn Vũ.

Ông Nguyễn Văn Ứng, một trong những nghệ nhân làm đồ đồng còn sót lại tại làng Ngũ Xã cho biết, nghề đúc đồng tại làng Ngũ Xã là nghề cổ truyền nức tiếng có từ thế kỷ 17- 18, đời Lê. Trước đây, làng là nơi tập trung rất nhiều người thợ đồng giỏi đã đưa tên tuổi Ngũ Xã trở thành làng nghề đỉnh cao về đúc đồng. Tuy nhiên, có thể do biến động thời cuộc, có thể do yếu tố “đầu ra” mà tại làng Ngũ Xã, hầu như không còn ai theo nghề này nữa. Điều này khiến ông luôn trăn trở và quyết tâm sẽ “giữ lửa” cho nghề đúc đồng.

Theo ông Ứng, ngày nay, nhắc tới Ngũ Xã nhiều người liền nhớ tới món ăn phở cuốn nổi tiếng tại đây. Tuy nhiên, ông có niềm tin mãnh liệt rằng nghề đồ đồng Ngũ Xã sẽ không vì vậy mà mất đi trong tương lai.

Ông Ứng chia sẻ, làm nghề đúc đồng không phải ai cũng có thể làm được, nghề đòi hỏi sự tỉ mỉ khéo léo trong tất cả các khâu mới có thể ra sản phẩm đẹp. Một người thợ đúc đồng giỏi phải thuần thục 5 trong 1 việc, đó là: tạo mẫu, đúc, sửa nguội, chạm khắc và đi nét. Công đoạn nào cũng quan trọng và cần sự phối hợp nhịp nhàng.

Trong suốt thời gian mở xưởng đến nay, ông Ứng đã tỉ mỉ đào tạo và dạy nghề cho khá nhiều thế hệ thợ nghề. Hiện nay, tại xưởng đúc đồng của gia đình ông, không khí lao động đang rất hăng say, ước chừng có 10 thợ thủ công lành nghề đang lao động.

Từ “giữ lửa” đến mong muốn “khôi phục” nghề đúc đồng Ngũ Xã

Gia đình có truyền thống làm đồ đồng, gần như cả cuộc đời của nghệ nhân Nguyễn Văn Ứng đã gắn bó với nghề này. Đến nay, khi đã không còn đủ sức khỏe, xưởng đồng của ông được giao lại cho 2 người con trai và 1 người cháu tiếp nhận quản lý và tiếp tục “giữ lửa” nghề.

Ông Ứng chia sẻ, từ mong muốn “giữ lửa” và mở rộng quy mô xưởng đồng, ông hướng tới mong muốn khôi phục và phổ biến rộng rãi nghề đúc đồng nức tiếng của Ngũ Xã xưa đến nhiều người.

Anh Nguyễn Thanh Long (40 tuổi), con trai nghệ nhân Nguyễn Văn Ứng, một trong những người tiếp tục "giữ lửa" nghề đồ đồng Ngũ Xã.

Theo ông Ứng, hiện nay nghề đúc đồng rất có tiềm năng khôi phục. Thị trường đầu ra của nghề đã tương đối ổn định, người thợ nghề đã có thể yên tâm “làm không hết việc”. Bên cạnh đó, với sự hỗ trợ của các trang thiết bị mới cao cấp hơn xưa, việc sản xuất đồ đồng cũng đỡ vất vả.

Ngoài ra, nghề đồ đồng Ngũ Xã hiện nay nhận được nhiều sự quan tâm và tạo điều kiện từ các ban ngành, đoàn thể. Cũng nhờ vậy, gia đình có một showroom trưng bày và giới thiệu sản phẩm đồng Ngũ Xã đến rộng rãi mọi người ở Trấn Vũ.

Anh Nguyễn Thanh Long (sinh năm 1978), con trai ông Ứng, một trong những người thừa kế nghề đúc đồng ở Ngũ Xã cho biết, sản phẩm đồng của Ngũ Xã có sự khác biệt so với các loại đồng nơi khác. Đặc biệt ở bước pha chế, dự trù và đúc ra được sản phẩm đồng có màu đỏ rất riêng. Khác với đồng thau, đồng vàng của Trung Quốc đun ở nhiệt độ 800 độ C đến 1.200 độ C, đồng đỏ Ngũ Xã phải đun ở nhiệt độ khoảng 1.500 độ C đến 1.800 độ C trong lò luyện đồng. Việc này cũng khiến cho đồng Ngũ Xã mềm, dễ sửa và tạo hình. Độ chai mặt và màu sắc của đồng đỏ Ngũ Xã khi ra sản phẩm khá bắt mắt, để lâu vẫn đẹp, không bị ố xanh như các loại đồng từ Trung Quốc.

Theo anh Long, mặc dù có nhiều máy móc hỗ trợ nhưng nghề đúc đồng vẫn là một nghề thủ công đòi hỏi nhiều công sức. Để có được sản phẩm đẹp ngoài đôi bàn tay khéo léo, người thợ đồng phải có đức tính cẩn thận và kiên trì. Nói chung, phải là người thực sự yêu nghề mới có thể theo được nghề này.

Một số hình ảnh theo ghi nhận của phóng viên tại xưởng đồng của gia đình nghệ nhân Nguyễn Văn Ứng:

Khá đông thợ nghề đang hăng say sản xuất đồ đồng tại xưởng của gia đình ông Ứng.

Cẩm Tú

(责任编辑：Cúp C1)