Hoạt động nghiệp vụ tại Cục Thuế Hà Nội. Ảnh: Phạm Hậu

Tăng cường kiểm tra tại trụ sở NNT

Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội Phi Vân Tuấn cho rằng,ụcThuếHàNộiQuyếtliệtchốngchuyểngiácủacácnhàthầunướcngoàtỉ le keo 5 thuế nhà thầu nước ngoài vài năm trở lại đây đã không còn xa lạ ở Việt Nam. Đây là loại thuế đánh vào tổ chức nước ngoài kinh doanh có hoặc không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, cá nhân nước ngoài kinh doanh là đối tượng cư trú hoặc không là đối tượng cư trú tại Việt Nam thực hiện kinh doanh tại Việt Nam trên cơ sở hợp đồng thỏa thuận hoặc cam kết giữa họ với tổ chức, cá nhân tại Việt Nam. Tại Hà Nội, nhà thầu nước ngoài hoạt động trong nhiều ngành nghề như xây dựng, thương mại, dịch vụ tư vấn, vận tải cho thuê máy móc thiết bị, tái bảo hiểm... Do vậy, đặt ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý thuế.

Về phía Cục Thuế Hà Nội đã xây dựng hệ thống chính sách quản lý như các văn bản hướng dẫn chính sách thuế đối với nhà thầu và các văn bản quy định chế độ kế toán; Quy trình thực hiện chính sách thuế như triển khai cơ sở dữ liệu toàn bộ mã số thuế, phân loại theo tiêu chí nhà thầu nước ngoài thực hiện dự án để xây dựng biểu mẫu phục vụ công tác hoàn thuế, phân loại theo tiêu chí quốc tịch...

Trên cơ sở đó, đơn vị dễ dàng phân tích, đánh giá và theo dõi sát tiến độ thực hiện hợp đồng, tiến độ khai thuế, nộp thuế và thời điểm nhà thầu chấm dứt hoạt động. Căn cứ vào hợp đồng thầu phát hiện việc mua bán dự án nhưng không kê khai thuế mà lợi dụng hình thức ký hợp đồng cho thuê tài sản dài hạn để tránh thuế, trốn thuế, kéo dài thời gian nộp thuế.

Trong năm 2011, Cục Thuế Hà Nội đã phát hiện hàng chục nhà thầu do các ban quản lý dự án thực hiện nộp hộ thuế thu nhập cá nhân có phát sinh thuế GTGT, thuế thu nhập DN nhưng chưa đăng ký nộp thuế; Chưa tuân thủ việc đăng ký chế độ kế toán như đăng ký với Bộ Tài chính khi có sử dụng những yếu tố kế toán khác ngoài chế độ kế toán Việt Nam; vi phạm qui định về lập và nộp báo cáo tài chính...

Một số nhà thầu nước ngoài lợi dụng quy định về nộp thuế thu nhập DN theo tỷ lệ 2% ký hợp đồng với chủ đầu tư cùng quốc tịch hoặc có quan hệ liên kết thực hiện các thủ thuật chuyển giá để tránh thuế, trốn thuế. Trường hợp một số nhà thầu nước ngoài khai doanh thu cao hơn thực tế để làm tăng chi phí đầu vào, giảm lợi nhuận tính thuế đối với các DN có vốn đầu tư nước ngoài nhưng không hoặc chưa đăng ký mã số thuế. Kêt quả kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế đã phát hiện và truy thu trên 15 tỷ đồng; phạt vi phạm hành chính trên 2 tỷ đồng của 58 nhà thầu nước ngoài.

Lỗ hổng chính sách

Theo Cục Thuế Hà Nộị, hiện nhà thầu nước ngoài tham gia hoạt động ở nhiều lĩnh vực nhưng tới thời điểm hiện nay chỉ trong lĩnh vực xây dựng có quy chế quản lý hoạt động theo Quyết định 87/2004/QĐ-TTg ngày 19-5-2004 của Thủ tướng Chính phủ nhưng quy chế này mới chỉ qui định nghĩa vụ của nhà thầu mà chưa có qui định quy chế phối hợp của các cơ quan nhà nước trong việc quản lý nhà thầu.

Đối với việc khai thuế, tính thuế và nộp thuế của nhà thầu nước ngoài được thực hiện theo Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành qui định như: Khai thuế nhà thầu theo các hình thức như bên Việt Nam khai, nộp thuế GTGT, thuế TNDN, thuế TNCN cho cơ quan Thuế nhưng thực tế do văn bản chính sách không qui định cụ thể dẫn tới tình trạng trường hợp bên Việt Nam đăng ký mã số thuế để nộp thuế TNDN cho nhà thầu, nhà thầu tiếp tục đăng ký mã số thuế để nộp thuế GTGT, thuế TNCN dẫn tới việc cơ quan Thuế phải cấp hai mã số thuế để quản lý thuế theo các sắc thuế khác nhau...

Cục Thuế Hà Nội kiến nghị cần xây dựng cơ chế phối hợp liên thong giữa các ngành để quản lý từ khâu cấp giấy phép đăng ký kinh doanh đến khi cấp con dấu, mã số thuế và đến khi thanh lý hợp đồng thầu ngừng hoạt động. Đồng thời, đề xuất thu thuế nhà thầu theo 2 phương án là nhà thầu không thực hiện theo chế độ kế toán Việt Nam, nghĩa vụ thuế do bên Việt Nam thực hiện kê khai và nộp hộ. Nhà thầu thực hiện theo chế độ kế toán Việt Nam, nghĩa vụ thuế do nhà thầu nước ngoài trực tiếp kê khai và nộp thuế.

T.Hằng

(责任编辑：Cúp C1)