(CMO) Mỗi lần có dịp gặp nhau và nhắc về công tác hội ở địa phương, Chủ tịch Hội LHPN xã Nguyễn Việt Khái Đào Thị Thanh An đều nhắc về tấm gương tiêu biểu với sự trân trọng đặc biệt.

Cũng rất đặc biệt, nhân vật của chị là tổ trưởng tổ phụ nữ đã ngoài tuổi 80 nhưng vẫn hết lòng với các hoạt động phong trào.

Nhớ một thời hào hùng đã xa

Hướng mắt về tấm Huân chương Kháng chiến hạng Nhì được đặt nơi trang trọng trong ngôi nhà, bà Năm Xinh không giấu được vẻ tự hào khi nhắc nhớ một thời đã xa: "Hồi đó mới 17 tuổi là tôi đã ham làm cách mạng rồi. Cha là liệt sĩ hy sinh hồi chống Pháp, ngôi nhà trở thành nơi nuôi giấu cán bộ nên khi lớn lên chỉ có một suy nghĩ là phải theo cách mạng. Vậy rồi làm giao liên ở xã Hương Mỹ, huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre. Nhỏ tuổi chớ lanh lắm nghen, đi công tác tới Sài Gòn, Bình Phước, móc nối đưa thơ, đóng giả là vợ thăm chồng đưa tài liệu cho cán bộ, đều trót lọt hết trọi", bà bồi hồi nhớ lại.

Tuổi trẻ nhạy bén, bà sẵn sàng làm mọi công việc, đi bất cứ nơi đâu để thực hiện nhiệm vụ khi được phân công, tham gia công tác nữ thanh niên (Hội LHPN giải phóng miền Nam Việt Nam) và được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam không lâu sau đó. Một ngày đầu năm 1968, cô gái trẻ nhận nhiệm vụ tổ chức ám sát lính nguỵ, tiêu diệt bọn ác ôn đang đàn áp đồng bào trên quê hương mình.

Hôm đó bà cùng đồng đội lợi dụng chợ đông, canh ngay lúc đám lính đang ở trong quán nước thì tổ chức quăng lựu đạn. Kết quả làm chết 1, bị thương 2, mọi người ùa chạy nhưng không may bà bị bọn chiêu hồi chỉ điểm nên rơi vào tay địch. Chúng đem bà cùng một số đồng đội về giam giữ hòng lấy lời khai. Những ngày đầu trong phòng biệt giam, vừa đối mặt với đòn roi, vừa cố nén nỗi nhớ thương đứa con trai đầu lòng mới tròn 2 tháng tuổi. Gần tháng trời với nhiều lần bị tra tấn, quần áo trên người rách nát, máu và màu sữa trộn lẫn vào nhau. Một mưu kế thâm độc được vạch ra, bọn chúng cho ẵm đứa bé đã nhiều ngày bú thép vào gặp mẹ. Ôm con đỏ hỏn vào lòng, rớt nước mắt nhưng lòng vẫn kiên định, không khuất phục trước những lời ngon ngọt của kẻ thù. Không tra được bất cứ thông tin gì, chúng liền áp giải tù nhân lên Trà Vinh, qua ngã ba Trung Lương rồi lại vòng về Bến Tre bằng đường bộ. Mặc kệ hành trình dài, đoàn tù nhân nữ vẫn trước sau như một, không hề hé lộ dù là một chi tiết nhỏ ảnh hưởng đến cách mạng. Tại nhà giam, bà cùng các bạn tù âm thầm sinh hoạt chính trị, tổ chức chào cờ, hát Quốc ca nhằm hun đúc tinh thần cách mạng. Biết không khai thác được gì, sau gần 1 năm trong khám, trải qua muôn vàn khó khăn, thiếu thốn, bà được trả tự do về lại với gia đình.

Thời gian ngắn chưa kịp khoả lấp nỗi nhớ thương, chồng bà vốn là du kích, trong một lần về thăm nhà thì bị địch phát hiện, lục soát thấy có cờ, súng nhỏ... nên bị giải về huyện Mỏ Cày tra tấn dã man, sau đó bị áp giải về tận U Minh - Cà Mau. Tại đây, ông cùng đồng đội tổ chức vượt ngục, nơi xứ lạ quê người, lần lựa nhờ người quen tìm cách liên lạc được với gia đình. Sau những chuyến thăm chồng chóng vánh, không nỡ để người bạn đời một mình đối mặt với muôn vàn khó khăn, bà quyết định bồng con về nơi đất mới lập nghiệp rồi xem đây như quê hương thứ 2 trong đời.

Bà Năm Xinh đang chăm chút hàng rào cây xanh làm gương cho chị em phụ nữ trong tổ.

Nửa thế kỷ miệt mài với công tác phụ nữ

Về Cà Mau sinh sống từ năm 1971, ăn độn từng bữa, chưng cất từng khạp nước mặn để lấy nước ngọt uống. Mặc cho những thiếu thốn bủa vây, bà tiếp tục tham gia công tác phụ nữ rồi được địa phương tin tưởng phân công đảm nhiệm vai trò cán sự phụ nữ xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân. Ngày đó, việc tuyên truyền chính trị được bà khéo léo lồng ghép qua các buổi đám tiệc, tích cực vận động chị em tham gia phụ nữ đảm đang, chí thú làm ăn. Giải phóng về, được Nhà nước cấp 4,7 ha đất canh tác, vợ chồng bà tiên phong lao động sản xuất để làm gương cho chị em. "Làm cán bộ, muốn chị em phụ nữ nghe theo mình, trước hết mình phải có điều kiện kinh tế tương đối, chớ nghèo quá mà nói thì không ai nghe đâu. Tôi nói với ba sắp nhỏ, dù cực khổ, thiếu thốn cỡ nào cũng phải nuôi các con ăn học thành tài, vừa cho mình, vừa làm gương cho mọi người", bà Xinh từ tốn chia sẻ.

Quyết chí không để phụ nữ xung quanh mình lạc hậu, bà ra sức tìm tòi những cách làm hay, những thông tin bổ ích cập nhật cho chị em. Ngày đó không có trạm y tế, cơ sở vật chất thiếu thốn, với kiến thức hộ sinh được học từ trước, bà trở thành mụ vườn mát tay. Bất kể ngày đêm, hễ gia đình nào có người sắp chuyển dạ tìm đến là bà lại khăn gói đến nơi hỗ trợ mẹ tròn con vuông. Bởi vậy, dù đã nhiều năm nhưng đến tận bây giờ, hễ nhắc nhớ lại là người ta cứ nói vui: "Ở vùng này con của bà Năm Xinh là nhiều nhất nghen".

Từng câu chuyện cứ kéo dài, từ cán sự phụ nữ ấp, đại biểu HĐND huyện Phú Tân (nhiệm kỳ 1978-1983), chi hội trưởng và hơn 10 năm qua là tổ trưởng tổ phụ nữ, dường như ngọn lửa nhiệt huyết chưa lúc nào vơi. Những kỹ năng vận động, tuyên truyền phòng, chống bạo lực gia đình, kế hoạch hoá, hỗ trợ nguồn vốn cho hội viên… đã ăn sâu vào trong máu bà.

Muốn mọi người thực hiện, trước hết mình phải làm gương đi đầu, đó là phương châm của bà Xinh trong công tác hội suốt mấy mươi năm. "Tôi nghĩ mình đã lớn tuổi, mỗi lần tuyên truyền, vận động coi như ông bà, cha mẹ nói chuyện với con cháu nên đứa nào cũng nghe. Đi nhiều thấy thanh niên hay la cà nhậu nhẹt là khuyên liền, thấy chị em ăn mặc không đúng kiểu cách lịch sự cũng nhắc nhở, chú ý dọn dẹp nhà cửa gọn gàng, sạch đẹp. Rồi nhà ai có chuyện vợ chồng lục đục là lại đến khuyên nhủ, hoà giải để họ chí thú làm ăn. Trong công tác hội cũng có nhiều khó khăn, nhưng chỉ cần kiên trì, thuyết phục bằng cái tâm sẽ nhận được sự ủng hộ của mọi người. Mình không nghĩ đến tiền bạc hay tiếng cảm ơn đâu, chỉ cần thấy từng hội viên phát triển là mừng rồi".

Trước đây, mỗi khi Hội LHPN xã triển khai, phổ biến những chính sách, phong trào mới là đích thân bà Năm Xinh chạy xuồng máy đến nhà gặp gỡ, truyền đạt lại cho chị em. Sau này, khi sức yếu rồi, bà lại tự bơi xuồng đến từng nhà hội viên giúp đỡ những gia đình có hoàn cảnh khó khăn vay vốn làm ăn thoát nghèo, chỉ bảo cho những hộ thực hiện xây dựng hố rác, thực hiện 5 không, 3 sạch, làm hàng rào cây xanh, trồng rau màu tự túc, nhà cửa sạch sẽ… Và đều đặn ngày 8 hàng tháng, tổ phụ nữ sẽ họp lại để kịp thời lắng nghe tâm tư, nguyện vọng tổ viên, đánh giá kết quả các hoạt động để triển khai tiếp tục trong tháng mới. Từ hết lòng với công tác hội, hiện nay tổ phụ nữ của bà trở thành một trong những tổ vững mạnh đứng đầu ấp Hưng Quảng B, cũng như xã Nguyễn Việt Khái. 

Gần đây, trong lúc tự bơi xuồng đi thăm tổ viên, khi bước lên không may bà té gãy tay phải nằm viện mấy tuần. Con bà (8 người đều thành đạt, là hiệu trưởng, bác sĩ, nhà giáo, làm việc trong cơ quan, ban, ngành), tất cả đều muốn bà an dưỡng tuổi già, thay phiên nhau nhẹ nhàng khuyên: "Thôi má ơi nghỉ làm đi, tuổi cao sức yếu rồi". Thế nhưng, đáp lại là cái lắc đầu gọn hơ: "Nghĩ làm sao được chớ. Tao làm công tác phụ nữ này hồi mới hăm mấy, tới giờ mấy chục năm rồi nên yêu nghề lắm, miễn còn sức thì cứ làm hết mình thôi". Vậy rồi khi sức khoẻ vừa ổn là bà lại đau đáu tính chuyện sắp xếp tiếp, chuẩn bị mang đường, sữa đi thăm một hội viên đang bệnh, rồi lại tỉ mỉ chia sẻ công việc chuẩn bị triển khai trong tháng tới cho tổ của mình./.

Hoàng Phúc - Ngọc Gấm

(责任编辑：World Cup)