(CMO) Là 1 trong 5 mặt hàng chủ lực của tỉnh, những năm qua, cây chuối dần chiếm vị thế nhất định trong cơ cấu cây trồng, đem lại thu nhập khá cao cho nông dân. Tuy nhiên, hiện nay giá chuối rớt thê thảm, gần như chạm đáy, khiến người trồng chuối khổ sở, lao đao, một số hộ bắt đầu có xu hướng chuyển đổi.

Từng là loại cây trồng ít giá trị kinh tế, chủ yếu phục vụ gia đình, nhưng khoảng 7 năm trở lại đây cây chuối bắt đầu phát triển trên tổng diện tích toàn tỉnh hơn 5.500 ha. Chuối ở Cà Mau cho sản lượng trung bình trên 100 ngàn tấn/năm, tập trung chủ yếu trên địa bàn các huyện: U Minh, Trần Văn Thời và Thới Bình.

Thu hoạch chuối ở xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời.

Ấp 7, xã Khánh Lâm có 341 hộ nhưng đã có 300 hộ trồng chuối với tổng diện tích 130 ha và cũng là một trong những ấp có diện tích trồng chuối nhiều của xã (toàn xã có khoảng 800 ha chuối). Hiện nay, một số hộ vì không đủ kiên nhẫn với sự bấp bênh này đã bắt đầu chuyển đổi.

Anh Huỳnh Thanh Dân bộc bạch: “Mấy năm trước chuối được giá, gia đình cũng lên liếp trồng 1,3 ha. Nhưng nay giá bấp bênh quá nên đã quyết định chuyển hết qua trồng hơn 500 gốc bưởi với tổng chi phí trên 20 triệu đồng, hy vọng cải thiện tình hình, có thu nhập ổn định hơn”.

Gần 30 năm sống bám trên đất rừng tràm, ông Trịnh Minh Thuận, Ấp 7, xã Khánh Lâm, huyện U Minh ngoài tăng thu nhập từ cây tràm, nuôi cá đồng, cây lúa, còn mở rộng diện tích trồng chuối trên 3 ha, đem về lợi nhuận hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Ông Thuận chia sẻ: “Lúc đầu cây chuối cũng không được chú ý nhiều, mấy năm gần đây chuối có giá, người dân trong vùng bắt đầu canh tác. Chuối cho năng suất ổn định, vừa thu hoạch được trái và bán được cả bắp, tính ra 1 tháng thu nhập trên 10 triệu đồng. Nhưng hiện nay giá chuối rớt thấp quá, chỉ 1 ngàn đồng/kg. Mấy hôm nay đã nhích lên được một chút, 1.500 đồng/kg. Tính hết 3 ha, mỗi tháng cộng luôn bắp chuối chỉ còn khoảng 4-5 triệu đồng. Ai cũng hoang mang, giá cả bấp bênh quá, lên xuống thất thường, chưa biết tính thế nào”.

Ông Trịnh Minh Thuận, Ấp 7, xã Khánh Lâm, huyện U Minh lo lắng vì vườn chuối khoảng 3 ha của mình không biết thu hoạch được bao nhiêu với giá rẻ bèo này.

Điều đáng buồn hơn, lợi dụng lúc chuối xuống giá, không người thu mua, thương lái còn ép giá  nông dân, khiến họ khổ chồng thêm khổ.

Anh Huỳnh Văn Lâm, Ấp 17, xã Khánh Thuận, huyện U Minh, bức xúc: “Gần đây chuối rớt giá chỉ còn 2.500-3.000 đồng/nải, vậy mà khi mua thương lái chỉ đếm 3/5 nải của 1 buồng chuối. Dân chúng tôi không dám nói, sợ thương lái không mua nữa, bởi khu vực này chỉ có 1 lái thu mua mà thôi. Với giá cả này rất khó phát triển kinh tế, cũng không nuôi trồng gì được trên vùng đất này, chắc sẽ chặt bỏ chuyển sang trồng keo lai”.

Phó chủ tịch UBND xã Khánh Thuận Trần Công Mười trầm ngâm: “Hiện nay, các ấp lâm phần ngoài tăng thu nhập từ mô hình kinh tế, còn cải tạo vườn tạp, trồng chuối trên bờ bao liếp vườn. Tuy nhiên, giá chuối bấp bênh, đầu ra hạn chế, phụ thuộc vào thương lái. Chính quyền địa phương đang tìm đầu ra, định hướng sản xuất chuối khô, xây dựng thương hiệu để tạo thu nhập bền vững cho dân".

Thực hiện Đề án tái cơ cấu nông nghiệp, năm 2017, UBND tỉnh đã bổ sung mặt hàng chuối vào 5 ngành hàng nông nghiệp chủ lực của tỉnh, gồm tôm, cua, lúa, chuối và gỗ. Theo đó, đã tập huấn kỹ thuật sản xuất chuối cho người dân, xây dựng vườn chuối năng suất cao, cải tạo mô hình 500 ha vườn chuối xiêm địa phương, chuyển đổi vườn chuối già cỗi sang chuối xiêm cấy mô. Đặc biệt, đang phát triển mô hình trồng chuối Nam Mỹ trên vùng đất U Minh Hạ khoảng 300 ha cho năng suất cao gấp 3 lần chuối địa phương, có tiềm năng phát triển và xuất khẩu.

Mặt hàng chuối khô của nông dân huyện Trần Văn Thời.

Tuy nhiên, thời gian qua vẫn chưa tổ chức sản xuất hàng hoá tập trung, dẫn đến sản lượng chưa nhiều, chất lượng vẫn còn hạn chế, giá cả thị trường tiêu thụ không ổn định nên giá trị gia tăng của cây chuối không đáng kể.

Thực tế, so với các ngành hàng khác, cây chuối chỉ chiếm 2,72% trong tổng giá trị sản xuất trồng trọt, chiếm 1,82% so với tổng giá trị sản xuất nông nghiệp và chiếm 0,24% so với tổng giá trị sản xuất toàn ngành. Với những khó khăn trong phát triển hiện nay, mới đây, tại Hội thảo “Xác định lại các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh”, các ngành chức năng đang dự kiến sẽ loại bỏ chuối ra khỏi danh sách mặt hàng chủ lực. Điều này cũng đồng nghĩa với việc cây chuối sẽ tiếp tục bấp bênh và không biết đến khi nào sẽ có một hoạch định chiến lược phát triển lâu dài và ổn định đối với cây chuối cũng như người trồng chuối?./.

Hồng Nhung

(责任编辑：Cúp C2)