Hậu Giang đang xây dựng định hướng chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030,ỉnhnhỏnhưngnuikhtvọnglớsoi cầu mobi 88 tầm nhìn đến năm 2050. Đây là một quy hoạch tổng thể của tỉnh mang tầm hoạch định chiến lược dài hạn, tận dụng lợi thế: “thiên thời, địa lợi, nhân hòa để nâng tầm vị thế phát triển tỉnh trong giai đoạn mới”.

Đô thị bên dòng Xà No ngày càng khang trang, phát triển.

Chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng

Nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 20/5/2021 của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Hậu Giang lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020-2025. Trong 6 tháng vừa qua, tỉnh Hậu Giang phối hợp với Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright đã tiến hành nghiên cứu, khảo sát, đánh giá tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh để xây dựng định hướng chiến lược phát triển tỉnh trong giai đoạn tới, làm cơ sở để xây dựng Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, định hướng đến năm 2050. Đây được xem là một trong những nhiệm vụ đột phá của tỉnh trong nhiệm kỳ. Mặt khác, tỉnh đã xây dựng dự thảo Nghị quyết về Phát triển công nghiệp, nông nghiệp, đô thị và du lịch, giai đoạn 2021-2025.

Phân tích thực trạng kinh tế tỉnh cho thấy, về nông nghiệp thì diện tích lúa của Hậu Giang đã tới giới hạn về năng suất, trong khi mô hình chuyển đổi cây ăn trái lại chưa cho hiệu quả bền vững. Hậu Giang có thổ nhưỡng và nguồn nước phù hợp phát triển nông nghiệp, điều này đã được khẳng định, nhưng vấn đề là cần đầu tư khoa học, kỹ thuật, ứng dụng công nghệ mới và thu hút các doanh nghiệp chế biến, hình thành các chuỗi sản xuất với tiêu thụ sẽ đem đến thành công. Trong lĩnh vực hạ tầng phát triển công nghiệp, xây dựng thì quỹ đất sạch cũng là một vấn đề cần quan tâm, ngân sách cân đối của tỉnh cho giải phóng mặt bằng còn hạn chế. Hạ tầng giao thông nội tỉnh chưa đồng bộ và cần nhiều vốn đầu tư. Bên cạnh những yếu tố trên, “nút thắt” lớn nhất và cũng là quan trọng nhất hiện nay chính là chất lượng nguồn nhân lực và quyết tâm chính trị. Nguồn thu ngân sách thiếu bền vững khi phụ thuộc nhiều vào một vài doanh nghiệp lớn.

Các chuyên gia cho rằng, tỉnh cần nhanh chóng thoát ra và đảo ngược “vòng xoáy đi xuống”, tạo ra nền tảng bền vững cho tăng trưởng kinh tế. Việc chuẩn bị sẵn sàng các nền tảng sẽ có ý nghĩa quyết định giúp tỉnh không bỏ lỡ cơ hội khi làn sóng dịch chuyển chuỗi sản xuất lan tỏa đến ĐBSCL.

Trong nguy có cơ, Hậu Giang đặt ra mục tiêu giai đoạn 2021-2025 xây dựng thành công các nền tảng bền vững cho tăng trưởng; giai đoạn 2026-2030 trở thành tỉnh có nền sản xuất công nghiệp phát triển ở mức khá. Đến năm 2050, tỉnh trở thành trung tâm sản xuất công nghiệp và logistics của vùng ĐBSCL, có trình độ phát triển khá so với cả nước. Để đạt mục tiêu này, tỉnh xây dựng Nghị quyết dựa vào 4 trụ cột: công nghiệp - nông nghiệp - đô thị và du lịch.

Thoát khỏi “vòng xoáy đi xuống”

Tiến sĩ Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trường Cao đẳng kinh tế đối ngoại cơ sở Cần Thơ, chia sẻ: Trong định hướng của tỉnh cần gắn kết chặt chẽ với quy hoạch vùng ĐBSCL và tính kết nối vùng. Khu nông nghiệp công nghệ cao nên triển khai việc ứng dụng là trọng tâm, không nên tập trung vào việc nghiên cứu.

 “Tôi nghĩ tỉnh nên chọn một số sản phẩm đặc thù, thế mạnh để làm mũi nhọn trong vấn đề phát triển. Tỉnh có thể đầu tư vào một vài mặt hàng mà theo đuổi tới nơi tới chốn sản phẩm đó. Từ lúc cây giống đến nuôi trồng, chế biến cho đến đóng hộp, xây dựng thương hiệu. Chỉ cần 1, 2 sản phẩm nông nghiệp của tỉnh có tiếng trong thị trường trong nước, khu vực và đến quốc tế thì chắc chắn tính lan tỏa rất tốt cho những sản phẩm khác”, tiến sĩ Nguyễn Minh Tiến góp ý.

Hậu Giang có lợi thế rất lớn nằm cạnh thành phố Cần Thơ, có thị trường và dịch vụ để phát triển hạ tầng giao thông và logistics. Trong định hướng phát triển ĐBSCL, các tuyến đường giao thông của các trung tâm vùng đều đi ngang tỉnh Hậu Giang. Điều này tạo lợi thế khác biệt giữa Hậu Giang so với các tỉnh, thành phố khác.

Tiến sĩ Đặng Kiều Nhân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển ĐBSCL - Đại học Cần Thơ, chỉ ra rằng: Cơ hội tiếp cận dịch vụ, thị trường và những chính sách hỗ trợ cho chuyển dịch kinh tế nông nghiệp và nông thôn, hiện nay có nhưng chưa đủ, tính sẵn sàng và cơ hội tiếp cận dịch vụ, thị trường chưa đủ. Mặc dù, bộ, ngành Trung ương và địa phương đã có những nỗ lực đưa ra các giải pháp về chính sách nhưng cần quan tâm nhiều hơn trong giai đoạn tới. Ngoài ra, năng lực của nông dân, HTX và doanh nghiệp nhỏ cũng cần phải quan tâm nhiều hơn, tạo ra hệ sinh thái, gắn nông dân, các HTX, doanh nghiệp nhỏ để nối kết với doanh nghiệp lớn.

“Tôi thấy hệ sinh thái này chưa hình thành ở chỗ năng lực nông dân, các HTX, doanh nghiệp nhỏ ở tỉnh còn yếu. Muốn có những doanh nghiệp lớn để tạo ra một nền công nghiệp, dịch vụ công nghiệp, tạo ra nguồn thu cho tỉnh phải có những HTX và doanh nghiệp nhỏ. Do vậy, phải chuyển đổi tư duy nông dân, HTX theo hướng kinh doanh nông nghiệp. Cần tránh những điểm nghẽn, tồn tại, đừng quá chạy theo chỉ tiêu. HTX phải là HTX kinh doanh, dịch vụ dựa trên năng lực quản lý của HTX và tính tự nguyện, nhất là phải phát triển từng bước với sự hỗ trợ của Nhà nước”, TS Đặng Kiều Nhân cho biết thêm.

Về đánh giá thực trạng ngành du lịch, thạc sĩ chính sách công Nguyễn Phương Lam, Giám đốc VCCI Cần Thơ, chỉ ra rằng: Trong 5 năm vừa qua, Hậu Giang đón bình quân 340.000 lượt khách, chiếm 0,95% tức là chưa được 1% tổng lượng khách vào ĐBSCL. Doanh số 120 tỉ đồng/năm, chiếm 0,035% điều này chứng tỏ không có gì về du lịch. Tuy nhiên để phát triển du lịch, không thể duy ý chí, phải xác định du lịch cho ai, là cho khách du lịch. Tỉnh nên đặt ra mục tiêu xây dựng Hậu Giang xanh, trong lành, an toàn, quan trọng là phải tìm ra giải pháp và bước đi phù hợp, phát huy được tối đa lợi thế riêng có của tỉnh.

Thạc sĩ chính sách công Nguyễn Phương Lam bộc bạch: “Tôi nghĩ thay đổi quan điểm, góc nhìn tỉnh nhỏ nhưng chúng ta không nghèo, phải chấp nhận trong giai đoạn 2021-2025, chúng ta chuẩn bị cho thật tốt, đừng chạy đua theo những chỉ tiêu với các tỉnh bạn. Tôi nghĩ mục tiêu chúng ta đặt ra Hậu Giang là nơi xanh nhất, sạch nhất, an toàn nhất của ĐBSCL. Để làm được điều này, chúng ta phải có một lối đi riêng so với các tỉnh khác. Thời gian qua, lãnh đạo tỉnh rất nhiệt quyết, rất sáng tạo, mạnh mẽ. Nếu chúng ta quan sát, thể chế mềm quan trọng hơn thể chế cứng. Như vậy thì cộng đồng doanh nghiệp, những nhà đầu tư người ta cần điều này hơn, chứ không phải là hạ tầng”.

HTX dịch vụ nông nghiệp Tân Quới Lộ, xã Bình Thành, huyện Phụng Hiệp, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (ảnh chụp trước đợt dịch).

Ở khía cạnh phát triển đô thị, các nhà khoa học, chuyên gia đều đồng thuận xây dựng 3 đô thị trọng điểm. Tuy nhiên, nên phát triển đô thị gắn với công nghiệp ở huyện Châu Thành A và huyện Châu Thành để khai thác yếu tố lợi thế từ thành phố Cần Thơ. Khi xác định 3 trục đầu tư chính như vậy sẽ tạo nên sự cân đối, lan tỏa rộng khắp toàn tỉnh, khai thác tính kết nối vùng tốt, tạo thế kiềng 3 chân, bền vững cho tỉnh trong phát triển, không làm mất cân đối lớn của tỉnh trong phát triển. Và quan trọng, các địa phương được xác định có nền tảng hiện tại tốt, mức đầu tư ít, khai thác hiệu quả nhanh và cao.

Ông Đồng Văn Thanh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, cho biết: Trong bối cảnh thế giới đang có nhiều thay đổi nhanh chóng, mang tầm chiến lược; cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và đặc biệt ảnh hưởng của tình hình dịch Covid-19 có thể còn kéo dài. Ở trong nước, đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân, HTX của tỉnh ta còn đang gặp nhiều khó khăn, sức cạnh tranh yếu nhưng lại phải đối mặt với tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, vấn đề bảo vệ môi trường, thị trường xuất khẩu, giá cả nhiều mặt hàng xuất khẩu đang gặp khó khăn; sự cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ của các địa phương trong thu hút đầu tư... Bối cảnh này đặt ra cho tỉnh nhiều thách thức, trăn trở về nguy cơ tụt hậu so với các địa phương khác trong khu vực và cả nước.

Tuy vậy, Hậu Giang có những thuận lợi rất lớn đó là: Sự nỗ lực, sự hỗ trợ của Trung ương về vốn đầu tư cho các tỉnh ĐBSCL mà các Nghị quyết gần đây đã đánh giá. Ngoài ra, với lợi thế về vị trí địa lý là trung tâm của tiểu vùng Tây sông Hậu, giáp ranh thành phố Cần Thơ, giao thông đa dạng cả đường thủy và đường bộ; quỹ đất phát triển khu, cụm công nghiệp còn khá nhiều. Diện tích đất đai trong tỉnh còn nhiều, mặt bằng giá đang thấp hơn so với khu vực lân cận nên dư địa cho phát triển của tỉnh còn rất nhiều nếu biết khai thác đúng hướng. Đặc biệt, có hơn 60% dân số đang trong độ tuổi lao động, là nguồn lực vô cùng quý giá. Cùng với đó là các chính sách mà nhà đầu tư sẽ được hưởng khi đến đầu tư tại Hậu Giang theo Luật Đầu tư công.

Bài, ảnh: NGỌC HƯỞNG

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)