Nhiều người tiêu dùng quan tâm đến thuốc bảo vệ thực vật còn tồn dư trong các loại trái cây. Ảnh Vũ Lê

Những ngày qua vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) đang làm “nóng” Nghị trường,ạmvệsinhantoànthựcphẩmPhảixửlýmạbảng xếp hạng series a các đại biểu Quốc hội đã có nhiều ý kiến để giải quyết thực trạng mất VSATTP và được đông đảo dư luận quan tâm. Để người tiêu dùng hiểu biết thêm, tránh được việc mua phải hàng kém chất lượng, mất VSATTP, phóng viên Thời báo Tài chính Việt Nam có phỏng vấn nhanh với PGS. TS Lê Thanh Sang, Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội vùng Nam Bộ về vấn đề này.

PV: Thưa PGS.TS Lê Thanh Sang, ông đánh giá như thế nào về vấn đề VSATTP vào thời điểm hiện nay?

Mất VSATTP chủ yếu do một số người thiếu lương tâm, muốn kiếm lợi nhanh, bất chấp đạo lý và pháp luật. Những trường hợp này, cần có biện pháp trừng phạt nghiêm khắc và cấm kinh doanh. PGS.TS Lê Thanh Sang

- PGS. TS Lê Thanh Sang: Hiện nay các thành phố lớn đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức về vấn đề VSATTP. Những đô thị có qui mô lớn, dân số đông, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm nhiều và đa dạng là thị trường “màu mỡ” đối với người kinh doanh (kể cả người làm ăn chân chính và nhiều người kinh doanh thiếu lương tâm) về các mặt hàng thực phẩm và đồ ăn, thức uống. Do nhu cầu cuộc sống, người tiêu dùng vẫn phải tiêu thụ các mặt hàng kém chất lượng, mất VSATTP.

Mất VSATTP là một trong những nguyên nhân chính gây hại cho sức khỏe của con người trên nhiều mặt, cả trước mắt và tiềm ẩn lâu dài. Vấn đề mất VSATTP đang là nỗi lo lắng của mọi người dân.

PV: Trước thực trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm, theo ông cần đưa ra những giải pháp gì để ngăn chặn thực trạng này?

- PGS. TS Lê Thanh Sang: Để giải quyết một cách hiệu quả các vấn đề VSATTP, cần phải có các giải pháp được áp dụng đồng bộ trên phạm vi quốc gia dựa trên các văn bản pháp luật và thể chế có hiệu lực điều chỉnh cho mọi địa phương.

Theo đó, cần kiểm soát hiệu quả các kênh phân phối chính đối với các nguồn thực phẩm từ các địa phương khác về thành phố. Ưu tiên tập trung vào các hệ thống siêu thị và các chợ đầu mối vì đây là những kênh phân phối chính và dễ kiểm soát.

Cần phối hợp giữa chính quyền và DN của các địa phương để xây dựng các nguồn cung ứng chủ lực, đảm bảo các tiêu chuẩn VSATTP theo các yêu cầu cao hơn mà các tỉnh, thành phố có thể kiểm soát từ gốc.

Áp dụng rộng rãi các qui trình công nghệ cao theo chuỗi giá trị và người tiêu dùng có thể kiểm soát được quá trình từ sản xuất đến tiêu dùng trên cơ sở nhân rộng một số mô hình có tác động lan tỏa như thịt heo sạch, trứng sạch, rau sạch đã triển khai nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia khi các lợi ích trở nên rõ ràng.

Xây dựng nhiều hơn các cơ sở phân phối nguồn thực phẩm an toàn để người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận và lựa chọn.

Đồng thời, nâng cao hiệu quả quản lý của Ban Quản lý an toàn thực phẩm của các tỉnh, thành phố và các thể chế liên quan, tăng cường các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với mọi hành vi vi phạm VSATTP và công khai trước công luận về trách nhiệm của các bên liên quan.

PV: Ông nghĩ gì về trách nhiệm của DN, nhà sản xuất, người kinh doanh khi đưa sản phẩm, hàng kém chất lượng ra thị trường?

- PGS. TS Lê Thanh Sang: Có thể phân thành 2 nhóm nguyên nhân tồn tại của sản phẩm, hàng hóa kém chất lượng trên thị trường hiện nay.

Nguyên nhân khách quan là do nhà sản xuất, phân phối không đủ năng lực kiểm soát chất lượng sản phẩm theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt dựa trên các qui trình công nghệ hiện đại. Điều này khá phổ biến trong nền kinh tế dựa trên sản xuất nhỏ, thô sơ như ở nước ta. Cải thiện chất lượng sản phẩm là một quá trình lâu dài từ sự đầu tư của nhà sản xuất và chính sách hỗ trợ, hướng dẫn, kiểm soát đầy đủ của nhà nước.

Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng nhất là do một số người sản xuất, kinh doanh thiếu lương tâm, trách nhiệm, làm ăn chụp giựt, chỉ muốn kiếm lợi nhanh, càng nhiều càng tốt, bất chấp đạo lý và pháp luật. Đối với trường hợp này, cần có những biện pháp trừng phạt nghiêm khắc và cấm kinh doanh.

PV: Vậy ông có cảnh báo và lời khuyên gì đối với người tiêu dùng khi đi mua sắm trong thời điểm hiện tại?.

- PGS. TS Lê Thanh Sang: Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại nhãn mác khác nhau. Người tiêu dùng nên lựa chọn thực phẩm của các thương hiệu có uy tín vì bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng chính là bảo vệ lợi ích lâu dài của họ. Người tiêu dùng cũng cần biết đầy đủ về các quyền lợi của mình và các thông tin thị trường. Đồng thời thông báo tới cơ quan chức năng, lên án, tẩy chay những cơ sở làm ăn gian dối, không đảm bảo VSATTP.

PV: Xin cảm ơn ông!

Vũ Lê

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)