Với nhu cầu mở rộng hoạt động giao thương,ùnghợplựcnângkimngạchxuấtkhẩbảng xếp hạng j-league 2 XNK, góp phần vào tăng trưởng chung của nền kinh tế, các dịch vụ hỗ trợ và cơ chế, chính sách về hỗ trợ ngày càng nhiều bao nhiêu sẽ càng tạo thuận lợi cho DN bấy nhiêu. Trong ảnh: Hoạt động XNK tại Cảng container quốc tế Hải Phòng (HICT). Ảnh: Thái Bình.

DN chủ động, cơ quan quản lý vào cuộc

Theo số liệu thống kê Hải quan, tính đến tháng 6/2018, kim ngạch XK của Việt Nam đã đạt 113,93 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2017. Điều này đã và đang đẩy nhanh tiến độ hoàn thành Đề án nâng cao năng lực cạnh tranh các mặt hàng XK của Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt; với mục tiêu nâng cao năng lực của DN sản xuất XK, phấn đấu kim ngạch XK hàng hóa đến năm 2020 tăng gấp trên 3 lần năm 2010; tốc độ tăng trưởng XK hàng hóa bình quân 8%/năm thời kỳ 2016-2020.

Vì thế, các bộ, ngành và cả DN đều phải dốc sức để hoàn thành những mục tiêu trên. Tuy nhiên, bên cạnh nhiều thuận lợi, ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, các DN XK của Việt Nam, đặc biệt là DN nhỏ và vừa còn thiếu và yếu về công tác dự báo cung cầu thị trường, thiếu thông tin về chính sách và thị trường XK, chi phí sản xuất và dịch vụ hỗ trợ XK còn cao… Vì thế, những giải pháp hỗ trợ DN trong vấn đề này cần đẩy mạnh hơn nữa, bởi chỉ DN nỗ lực là không thể đủ.

Cũng về vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Vượng, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty thương mại Hà Nội – Công ty Cổ phần Hapro cho biết, Hapro là một DN lấy lĩnh vực kinh doanh cốt lõi là XNK và thương mại nội địa; dự kiến đến hết năm 2018, Hapro phấn đầu hoàn thành chỉ tiêu trong hoạt động kinh doanh XK đạt 115 triệu USD, doanh thu từ XK chiếm khoảng 80% tổng doanh thu. Để có được kết quả trên, Hapro đã tích cực tham gia các chương trình xúc tiến thương mại của các bộ, ngành, hiệp hội; đầu tư phát triển nguồn hàng hóa XK, phát triển các nhà máy chế biến hàng nông sản, nhà máy sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ để đảm bảo chứng chỉ BSCI nhằm đảm bảo điều kiện vào một số thị trường lớn; xây dựng mẫu mã hàng hóa theo kịp thị hiếu và có sự khác biệt tăng tính cạnh tranh trong chào bán hàng hóa XK…

Nhưng đồng quan điểm với Tổng thư ký VCCI, theo ông Vượng, nếu không có sự vào cuộc, tạo thuận lợi thương mại, giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian thông quan cùng khung chính sách cởi mở của các cơ quan Hải quan (Bộ Tài chính), Bộ Công Thương… thì DN cũng khó lòng đạt được kết quả như hiện nay. “Thị trường XK năm 2018 có nhiều thuận lợi để thúc đẩy DN mở rộng XK, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức nên nếu DN nào không chủ động, không sẵn sàng và không có sự chuẩn bị trước thì sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh, thậm chí thua ngay trên sân nhà”, ông Nguyễn Tiến Vượng nhấn mạnh.

Hỗ trợ được gì?

Một vấn đề nổi lên trong những ngày cuối tháng 6 vừa qua là sự biến động mạnh của tỷ giá; điều này đã gây khá nhiều lo ngại cho các DN XNK cũng như DN vay vốn bằng USD. Bởi tỷ giá giá tăng sẽ ảnh hưởng tới giá trị hàng hóa đã ký kết với khách hàng trước đó, DN XK có thể được lợi nhưng DN NK phải đối mặt với nguy cơ giá cả hàng hóa cao hơn; việc vay vốn và giao dịch của nhiều DN bằng USD sẽ phải cộng thêm biên độ tăng của tỷ giá vào lãi suất…

Vì thế, lúc này, cơ chế bảo hiểm về tỷ giá rất được DN quan tâm và cần phải quan tâm ngay khi mở rộng hoạt động XK. Do vậy, nhiều ngân hàng đã cung cấp dịch vụ này và phát huy hiệu quả khá tốt cho hỗ trợ DN. Bà Đào Minh Anh, Phó Tổng giám đốc phụ trách khối khách hàng DN, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) cho biết, OCB đã phối hợp với công ty bảo hiểm để cung cấp dịch vụ hỗ trợ, bảo hiểm tỷ giá cho DN; nhờ đó DN được tư vấn, thông tin về thị trường mỗi ngày, đảm bảo trong quá trình hoạt động, tỷ giá dù lên hay xuống thì DN vẫn ổn định, trong khi chi phí bảo hiểm rủi ro tỷ giá chỉ khoảng 1%/năm.

Ngoài ra, hoạt động XK của DN cũng đối mặt với các rủi ro về hàng hóa, cháy nổ, vận chuyển, thanh toán… gây ra những thiệt hại về thời gian, chi phí cũng như uy tín của DN. Vì thế, các công ty bảo hiểm như Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt đã cung cấp nhiều gói bảo hiểm cho DN XK, đáng chú ý là bảo hiểm tín dụng thương mại, giúp DN tránh được những rủi ro không thanh toán hoặc chậm thanh toán vì nhiều lý do của đối tác, khách hàng. Theo đại diện của Bảo Việt, dịch vụ bảo hiểm tín dụng thương mại còn giúp DN tăng doanh số nhờ phương thức thanh toán cạnh tranh hơn, không yêu cầu khách hàng phải mở L/C hay đặt cọc; bảo vệ DN trước nợ xấu cũng như cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng của DN nhờ có các thông tin về giao dịch khi sử dụng dịch vụ…

Nhiều chuyên gia đã cho rằng, với việc gia nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế, cùng việc tham gia nhiều Hiệp định Thương mại tự do (FTA), sự can thiệp và hỗ trợ của Nhà nước vào hoạt động sản xuất của DN trong nước là không thể, bởi sẽ vi phạm các điều khoản về cạnh tranh và thương mại. Do vậy, việc hỗ trợ phải thông qua các chính sách, cơ chế thuận lợi trong môi trường kinh doanh; cùng sự hỗ trợ từ các DN, tổ chức về các dịch vụ liên quan đến XNK như: Cổng thông tin hỗ trợ XK, chương trình xúc tiến thương mại, bảo hiểm hàng hóa, bảo lãnh tín dụng XK, tiếp cận nguồn vốn ưu đãi dành cho DN XK....

Nhìn chung, các DN đều cho rằng, với nhu cầu mở rộng hoạt động giao thương, XNK, góp phần vào tăng trưởng chung của nền kinh tế, các dịch vụ hỗ trợ và cơ chế, chính sách về hỗ trợ ngày càng nhiều bao nhiêu sẽ càng tạo thuận lợi cho DN bấy nhiêu. Vấn đề là làm thế nào để các dịch vụ này đến được với DN hiệu quả, thực chất, bởi phần lớn DN vẫn có quy mô nhỏ và vừa, nên sự hỗ trợ phải bài bản, phù hợp.

(责任编辑：Cúp C1)