Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Thái Bình (Cục Hải quan Hải Phòng). (Ảnh: T.Bình)

Trong đó,Đonănglựcnghiệpvụthuếvàgiámsátbằngkhungnănglựxem bong da ti vi việc đẩy mạnh xây dựng và triển khai các khung năng lực chuyên môn nghiệp vụ đối với tất cả các lĩnh vực theo cấp độ sẽ là cơ sở để triển khai đổi mới phương pháp quản lý nguồn nhân lực theo năng lực.

Sẽ đánh giá năng lực của CBCC Hải quan

Theo Phó trưởng Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan (Tổng cục Hải quan) Lương Khánh Thiết, để triển khai phương pháp quản lý nguồn nhân lực theo năng lực, điều kiện đầu tiên là cần phải xác định được năng lực của từng vị trí việc làm. Xác định đúng các năng lực sẽ là cơ sở để thực hiện các hoạt động trong quản lý nguồn nhân lực như: Tuyển dụng, đào tạo, bố trí, điều động luân chuyển, quy hoạch, bổ nhiệm, xác định biên chế và cơ cấu ngạch, chính sách. Tới đây, cơ quan Hải quan sẽ xây dựng các hệ thống tín chỉ. Với mỗi một kỹ năng sẽ là một tín chỉ. Để thực hiện vị trí việc làm, CBCC phải đạt được một số lượng tín chỉ nhất định. Đây là phương pháp mang tính thực tiễn cao để từng CBCC xác định được năng lực cần có để đảm bảo thực hiện nghiệp vụ chuyên môn.

Qua việc đánh giá CBCC theo khung năng lực, những thông tin này sẽ lưu vào hồ sơ năng lực để nhà quản lý khi quản lý được năng lực sẽ tiến hành bố trí, sắp xếp, điều động, luân chuyển theo hồ sơ năng lực. Hồ sơ năng lực sẽ ghi rõ CBCC có kiến thức gì, đến đâu (kiến thức về lĩnh vực thuế, quản lý rủi ro, thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát hải quan, chống buôn lậu…); đồng thời những kinh nghiệm xử lý của CBCC cũng sẽ được lưu trong hồ sơ năng lực. Ví dụ, trong lĩnh vực chống buôn lậu, hồ sơ của một CBCC trong 10 năm sẽ chỉ ra được các công việc CBCC đó đã làm được như: Chuyên án đặc biệt, lớn; tham gia trực tiếp chỉ đạo, tham gia trực tiếp vào đấu tranh. “Đối với những việc quan trọng, việc lớn, việc khó mà người CBCC đã làm qua sẽ được lưu vào hồ sơ để đảm bảo người quản lý sau này biết sẽ sử dụng những ai trong trường hợp đặc biệt”- ông Khánh cho biết.

Hiện nay, Tổng cục Hải quan đã xây dựng được hai khung năng lực chuyên môn nghiệp vụ (theo cấp độ) trong hai lĩnh vực giám sát quản lý về hải quan và thuế XNK; phục vụ cho khoảng 4.000 công chức Hải quan. Hai khung năng lực này đã xác định rõ các kiến thức và kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ cần thiết để thực hiện công việc của từng vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ thuộc lĩnh vực thuế XNK và các mức độ hiểu biết về kiến thức (độ sâu, phạm vi), mức độ thành thạo về kỹ năng (các cấp độ khó) tương ứng. Khung này là cơ sở xác định yêu cầu về năng lực, thiết kế các bài kiểm tra đầu vào khi tuyển dụng, tuyển chọn; xác định nhu cầu đào tạo và xây dựng các chương trình đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ; thực hiện đánh giá phân loại CBCC, trên cơ sở đó bố trí, điều động, luân chuyển, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ, thực hiện các vấn đề về chính sách… có cơ sở khoa học, minh bạch hơn.

Ngoài việc xác định các năng lực (kiến thức và kỹ năng chuyên môn) của từng vị trí việc làm, khung năng lực còn phân cấp độ chuyên môn của người thực hiện, xác định cụ thể cấp độ về kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ, giúp nhà quản lý, cán bộ làm công tác nhân sự và bản thân mỗi CBCC có thể tự phân loại đánh giá khoảng cách trình độ năng lực chuyên môn của mình cũng như định hướng phát triển trong tương lai. Ưu việt của khung năng lực đã thể hiện được vai trò của mình trong việc phát triển Hải quan nhiều nước trên thế giới như: Hải quan châu Âu, Nam Phi…

Theo ông Lương Khánh Thiết, kế hoạch chi tiết triển khai các nội dung trong Chỉ thị hiện đang được hoàn thiện để áp dụng trong toàn ngành. Để triển khai được các các nội dung trong hai khung năng lực trên, Tổng cục Hải quan sẽ xây dựng một khung đánh giá, quy trình đánh giá xác định CBCC đã đạt khung năng lực chưa. Khi đạt hay chưa đạt khung năng lực, cơ quan Hải quan sẽ xây dựng các khung chương trình, giáo trình đào tạo để CBCC đạt trình độ theo yêu cầu. Trước mắt, sẽ triển khai thí điểm tại Cục Hải quan Đồng Nai.

Bám sát yêu cầu để đào tạo và tự đào tạo

Khung năng lực chuyên môn nghiệp vụ (theo cấp độ) lĩnh vực giám sát quản lý về hải quan bao gồm khung năng lực của 16 vị trí việc làm lĩnh vực giám sát quản lý trong toàn Ngành, gồm các vị trí việc làm tham mưu tại Cục Giám sát quản lý về hải quan; các vị trí tham mưu về công tác giám sát quản lý về hải quan tại Cục Hải quan tỉnh, thành phố và các vị trí việc làm nhóm thông quan tại Chi cục Hải quan. Khung năng lực chuyên môn nghiệp vụ (theo cấp độ) lĩnh vực thuế XNK bao gồm khung năng lực của 13 vị trí việc làm lĩnh vực thuế XNK trong toàn ngành, gồm các vị trí việc làm tham mưu tại Cục Thuế XNK; các vị trí tham mưu về công tác thuế XNK tại Cục Hải quan tỉnh, thành phố và vị trí việc làm về thuế XNK tại Chi cục Hải quan.

Khung được kết cầu gồm hai phần chính là năng lực chuyên môn chung và năng lực chuyên môn riêng của từng vị trí việc làm. Trong đó năng lực chuyên môn chung chủ yếu gồm các yêu cầu về năng lực, kiến thức chuyên môn chung, ngoại ngữ, tin học, phẩm chất theo tiêu chuẩn và kỹ năng văn phòng. Năng lực chuyên môn riêng là các yêu cầu về kiến thức, kỹ năng chuyên môn đối với từng vị trí việc làm trong đó có quy định các cấp độ hiểu biết và mức độ thành thạo khác nhau tương ứng với cấp độ của vị trí việc làm.

Theo ông Lương Khánh Thiết, các khung năng lực này được xây dựng từ chính yêu cầu thực tiễn của các đơn vị nghiệp vụ trong ngành như: Cục Thuế XNK; Giám sát quản lý về hải quan; các Cục Hải quan địa phương, chính vì thế có tính thực tiễn cao. Ví dụ, công chức làm Cục Thuế XNK ngoài khung kiến thức chính sách thuế, quản lý nợ thuế, trị giá, HS… thì còn phải biết một số vấn đề về thủ tục hải quan, giám sát quản lý hải quan, danh mục mặt hàng, quản lý rủi ro để phục vụ yêu cầu công việc. Bên cạnh hai khung năng lực đã có, tới đây, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục xây dựng khung năng lực chuyên môn nghiệp vụ theo vị trí việc làm của các lĩnh vực còn lại. Điều này tạo cơ sở triển khai toàn bộ các hoạt động quản lý nguồn nhân lực theo năng lực.

(责任编辑：World Cup)