Từ lâu, nghề dạy học đã được xã hội tôn vinh, được Nhân dân quý trọng. Thầy, cô như những người ươm mầm, chắt chiu những gì tốt đẹp nhất cho biết bao thế hệ học trò. Nhưng trong đời sống xã hội ngày nay, khi những tác động của nền kinh tế thị trường vào mọi lĩnh vực, trong đó có môi trường giáo dục, thì có những giá trị đạo đức có nguy cơ bị phá vỡ nếu người thầy không giữ vững vai trò, vị trí của mình trong công việc và cả trong những mối quan hệ xã hội.

Từ lâu, nghề dạy học đã được xã hội tôn vinh, được Nhân dân quý trọng. Thầy, cô như những người ươm mầm, chắt chiu những gì tốt đẹp nhất cho biết bao thế hệ học trò. Nhưng trong đời sống xã hội ngày nay, khi những tác động của nền kinh tế thị trường vào mọi lĩnh vực, trong đó có môi trường giáo dục, thì có những giá trị đạo đức có nguy cơ bị phá vỡ nếu người thầy không giữ vững vai trò, vị trí của mình trong công việc và cả trong những mối quan hệ xã hội.

Theo quan niệm trước đây, người thầy là một trong những người duy nhất có khối kiến thức rộng lớn truyền dạy cho các thế hệ sau. Hình ảnh người thầy cầm roi, có vẻ mặt cương nghị, nghiêm khắc luôn khiến nhiều học trò vừa sợ, vừa kính trọng. Người thầy là biểu tượng cao đẹp mang giá trị nhân văn sâu sắc về tình cảm cao đẹp giữa thầy và trò; là tượng trưng của đức hy sinh; sự cống hiến không ngừng nghỉ. Hạnh phúc và thành công của người thầy cũng được đo lường từ thành công qua các thế hệ học trò của họ.

Giáo viên theo dõi sinh viên thực tập tại bệnh viện.

Trong xã hội ngày nay, người giáo viên tham gia vào lĩnh vực đào tạo - một trong những lĩnh vực quan trọng góp phần phát triển xã hội. Sự chuyên nghiệp về chuyên môn và đạo đức của người giáo viên là những tiêu chí quan trọng tác động tích cực đến quá trình đào tạo, là một trong những yếu tố quyết định chất lượng đào tạo trong trường học. Vì vậy, vai trò của người giáo viên vô cùng quan trọng trong quá trình giáo dục, lượng kiến thức đưa đến người học, từ mỗi hành vi, cử chỉ của giáo viên đều có tác động đến toàn bộ quá trình giáo dục.

Nhờ vào sự phát triển của khoa học - kỹ thuật, các phương tiện thông tin truyền thông, giờ kiến thức cơ bản của nhân loại không còn ẩn giấu trong sách vở hay trong mỗi người thầy nữa mà đã được mọi người chia sẻ, trao đổi tự do. Giáo viên là người giúp người học phân biệt, lựa chọn kiến thức mà mình cần đạt được và hướng dẫn họ đi trên con đường khám phá tri thức mới.

Vai trò người giáo viên trong xã hội mới không hề giảm đi mà còn mang một trọng trách nặng nề hơn, có tác động sâu rộng đến các lĩnh vực của đời sống xã hội. Bởi lẽ, trong mọi lĩnh vực đều cần có thầy, người đào tạo, người huấn luyện chuyên nghiệp. Sự hướng dẫn của người thầy rất quan trọng, đó là những định hướng ban đầu và là cơ sở nối tiếp cho những bước tiến tiếp theo trong quá trình học tập và rèn luyện. Người học có thể tự học, nhưng cần có sự hướng dẫn thì việc học mới đạt hiệu quả cao. Sự hướng dẫn đó là những mắt xích trong cả chuỗi mắt xích giáo dục - đào tạo, chỉ cần một khâu, một mắt xích không phù hợp thì có thể làm hỏng cả chuỗi mắt xích. Sự đào tạo mang tính tiếp nối, kế thừa và phát triển nhưng ở từng khâu đều cần có sự tận tâm, tận tuỵ của người giáo viên, các khâu đều có vị trí, vai trò quan trọng đặc biệt như nhau, đều có tác động trực tiếp đến người học, ảnh hưởng gián tiếp đến sự phát triển của xã hội.

Cho dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào thì người thầy vẫn là biểu tượng của những chuẩn mực đạo đức, được xã hội trân trọng và tin cậy. Sự tận tâm, yêu nghề và có tinh thần trách nhiệm trong nghề nghiệp là những yếu tố cơ bản, đầu tiên, cần phải có ở mỗi giáo viên. Tinh thần lao động của người giáo viên không chỉ dừng lại ở tinh thần trách nhiệm mà cần có lòng yêu nghề, gắn bó với nghề, phải có những trăn trở về nghề.

Ngoài ra, người giáo viên phải có ý thức học tập bằng nhiều hình thức để tự trao đổi chuyên môn, nghiệp vụ, mở rộng vốn kiến thức của bản thân. Nếu người giáo viên có đủ trình độ chuyên môn, trình độ kỹ năng nghề, khả năng hiểu biết thực tế, trình độ tin học, ngoại ngữ, năng lực sư phạm, khả năng nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, phương pháp giảng dạy mới vào quá trình đào tạo nhưng đạo đức kém, thiếu nhân cách, lối sống không lành mạnh… thì cũng không mang lại đóng góp tích cực gì cho xã hội.

Ðể khuyến khích giáo viên yên tâm, say mê với nghề; nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, rèn luyện đạo đức phẩm chất, tác phong, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật tốt, Ðảng và Nhà nước ta có nhiều chế độ, chính sách nhằm xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo; đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội./.

Bài và ảnh: Duy Tân

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)