Lực lượng hải quan đấu tranh bắt giữ nhiều vụ buôn lậu thuốc lá số lượng lớn. Ảnh: Đỗ Quang.

Ngày đêm “tuồn” qua biên giới

Nếu đi dọc khu vực sông Quây Sơn, xã Ngọc Côn, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, không khó để bắt gặp những chiếc bao tải nguyên liệu thuốc lá được để ở ven bờ. Từng chiếc bè, mảng được các đối tượng dùng để kéo hàng cũng luôn sẵn sàng để sử dụng. Nguyên liệu thuốc lá được đóng thành nhiều bao tải, bọc kín nilon, để sẵn chế độ “chờ” ở phía bên kia biên giới. Khi lực lượng chức năng phía Việt Nam sơ hở, các bao tải này sẽ được thả trôi theo sông sang nước ta. Nhất là khi mùa nước lũ, tại phía Việt Nam, các đối tượng sẵn sàng dùng mọi cách vượt dòng nước để đón hàng lên, bất chấp sự nguy hiểm tới tính mạng. Nhiều đối tượng hoạt động công khai, thách thức lực lượng chức năng.

Theo Thiếu úy Hoàng Công Hải – Công an xã Ngọc Côn, thả trôi sông hoặc dùng ghe, thuyền là phương thức, thủ đoạn chính của loại đối tượng này. Một số khác thuê người bốc vác, động vật để chuyên chở qua biên giới để lẩn tránh lực lượng chức năng. Khi bị phát hiện sẽ bỏ hàng để chạy nhằm trốn tránh trách nhiệm.

Các đối tượng chia thành nhiều nhóm nhỏ khoảng 5 - 7 người, lập nhóm kín Wechat, Zalo để thống nhất vận chuyển và tập kết trong những nhà dân ở khu vực có đầu tư vùng nguyên liệu thuốc lá. Thông qua các chủ đầu nậu, hợp thức hóa thành nguyên liệu thu mua trong dân để vận chuyển vào nội địa tiêu thụ. Các mặt hàng thuốc lá này thường là hàng kém chất lượng, lá non, lá già bị thải loại nên khi trà trộn được vào vùng trồng sẽ có mức giá chênh lệch khoảng 20 – 30 nghìn đồng/kg.

Tình hình vận chuyển thuốc lá nhập lậu bắt đầu nóng lên từ năm 2023. Từ tháng 6/2024 đến nay, diễn biến càng phức tạp khi lượng người dân tham gia vận chuyển ngày một đông. Ông Phạm Linh Thuận – công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu Pò Peo, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng cho biết: Các lực lượng đóng trên địa bàn luôn thực hiện tích cực các biện pháp nghiệp vụ như tuần tra, kiểm soát biên giới 24/24, ngăn chặn không để xảy ra những vụ việc nổi cộm, nhằm bảo vệ nền sản xuất trong nước. Đồn Biên phòng Ngọc Côn đã triển khai 14 tổ chốt lán trên 24km đường biên giới trực 24/24.

Đó là ở biên giới phía Bắc, còn ở phía Nam, tình trạng buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu cũng có những diễn biến phức tạp. "Nóng" nhất vẫn là khu vực biên giới Campuchia.

Nhiều vụ việc đã bị đấu tranh, bắt giữ. Gần đây nhất, giữa tháng 9, Hải quan Quảng Trị đã chủ trì bắt xe ô tô chở 10.500 bao thuốc lá điếu nhãn hiệu "SPECIAL BLEND JET", loại 20 điếu/bao đang trên đường vận chuyển từ phía Nam ra.

Cuối tháng 8, Công an tỉnh Phú Yên đã phá đường dây vận chuyển, tàng trữ, tiêu thụ thuốc lá điếu nhập lậu lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn. Tang vật thu giữ là hơn 20.000 bao thuốc lá điếu nhập lậu các loại được ngụy trang trong các xe chở nông sản từ Campuchia về Việt Nam. Trước đó, Công An huyện Bến Lức, Long An cũng bắt giữ 1 xe ô tô vận chuyển trái phép 10.000 gói thuốc lá ngoại, nhập lậu; Cục Quản lý thị trường Bình Thuận bắt xe chở hàng chục thùng giấy carton bên trong chứa 9.000 bao thuốc lá điếu hiệu: Jet, Chapman, Scott, Ese… nhập lậu…

Cần sự vào cuộc của cả cộng đồng

Thực tế, việc buôn lậu thuốc lá để vận chuyển, đưa vào thị trường nội địa buôn bán vẫn mang lại lợi nhuận rất lớn nên các đối tượng kinh doanh, vận chuyển vẫn bất chấp thủ đoạn để thực hiện. Dù đang “căng mình” đấu tranh, song, việc ngăn chặn thuốc lá lậu vẫn còn nhiều khó khăn.

Theo Trung tá Trần Thanh Bình – Đồn trưởng Đồn Biên phòng Ngọc Công (Bộ đội Biên phòng tỉnh Cao Bằng), cái khó khăn nhất là địa bàn rộng, biên giới dài, nhiều đường mòn qua lại. "Phương tiện cơ động làm nhiệm vụ trên sông của các lực lượng chức năng tại địa phương còn hạn chế, không đảm bảo hoạt động ngăn chặn, bắt giữ, xử lý với các hành vi này; quân số thực hiện nhiệm vụ kéo dài, đến nay đã liên tục 14 tháng thường xuyên làm 24/24h ảnh hưởng sức khỏe của cán bộ, chiến sỹ" - Trung tá Trần Thanh Bình chia sẻ thêm.

Trước những khó khăn đó, các đơn vị dóng tại biên giới nêu cao cảnh giác, triển khai những biện pháp quyết liệt, đồng thời luôn quán triệt cho cán bộ chấp hành nghiêm quy định của pháp luật, cam kết không tham gia tiếp tay, làm ngơ, bao che cho các hoạt động của đối tượng vi phạm vận chuyển nguyên liệu thuốc lá, thuốc lá trái phép qua biên giới nói riêng, đảm bảo quy định pháp luật. Chú trọng công tác tuyên truyền vận động nhân dân không trực tiếp tham gia, tiếp tay cho các đối tượng buôn lậu; đồng thời tố cáo nếu phát hiện.

Việc buôn lậu thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nội địa mà còn tác động xấu đến tình hình an ninh, trật tự xã hội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với người sử dụng vì chất lượng không được kiểm soát khi tiêu thụ trên thị trường. Do đó, để góp phần ngăn chặn tình trạng buôn lậu, kinh doanh thuốc lá lậu, ngoài sự vào cuộc của cơ quan chức năng cũng rất cần sự vào cuộc quyết liệt của cả cộng đồng xã hội nhằm chung tay thực hiện tốt các hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá. Đặc biệt là cần có chế tài nghiêm khắc hơn đối với các đối tượng vận chuyển, kinh doanh thuốc lá lậu, nhất là những vụ việc có số lượng hàng hóa lớn, hoạt động có tính chất chuyên nghiệp./.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)