Hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc diễn ra tại Tokyo.

Quan hệ Trung-Nhật đã gặp phải nhiều trắc trở trong những năm gần đây. Nhật Bản có tâm lý lo ngại sâu sắc, coi Bắc Kinh là mối đe dọa tiềm ẩn khi Trung Quốc trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới với kim ngạch thương mại lớn nhất thế giới. Chính quyền Tokyo đã bắt đầu theo bước chân của Mỹ nhằm làm nổi bật sự tồn tại của Nhật Bản. Đây là lý do chính khiến quan hệ Trung-Nhật xấu đi.

Nhưng thời đại thay đổi, tình hình cũng thay đổi. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump không chỉ từ bỏ chiến lược tái cân bằng châu Á-Thái Bình Dương của người tiền nhiệm Barack Obama mà còn từ bỏ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Mặc dù ông Trump đã đưa ra chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương với phạm vi lớn hơn, nhưng chiến lược này không có nội dung thực chất. Vì vậy, TPP đã biến thể thành Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) với sự tham gia của 11 nước, trong đó có Nhật Bản, nhưng thiếu Mỹ chẳng khác gì thiếu đi thực lực của ván bài địa kinh tế. Quan trọng hơn, nội hàm của quan hệ liên minh quân sự Mỹ-Nhật cũng đang yếu đi và trở nên thực dụng hơn. Dù Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã nhiều lần thể hiện với Tổng thống Trump, song mối liên minh Mỹ-Nhật sẽ không còn được như ở thời kỳ Obama.

Về thương mại, Mỹ không chỉ coi Nhật Bản là một “nước thao túng tiền tệ” chính mà còn không cho Nhật Bản được hưởng ưu đãi miễn trừ thuế quan trong “biện pháp 232” (thuế nhập khẩu bổ sung). Điều quan trọng, trong bối cảnh triển vọng tươi sáng về tái thống nhất bán đảo Triều Tiên và các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ lần lượt có các cuộc gặp thượng đỉnh với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Nhật Bản lại hoàn toàn bị gạt ra ngoài lề vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Trong bối cảnh này, chính quyền Abe tìm cách điều chỉnh thích hợp trong quan hệ với Bắc Kinh cũng là điều dễ hiểu.

Hiện cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ vẫn tiếp diễn, kinh nghiệm lịch sử và thực tế cho thấy mục tiêu tiếp theo của Mỹ trong cuộc chiến thương mại có thể là Nhật Bản. Do vậy, Trung Quốc và Nhật Bản cần xây dựng quan hệ hợp tác kiểu mới.

Xóa bỏ những rào cản chính trị, những vấn đề lịch sử phức tạp và những trở ngại thực tế, đặc biệt trong bối cảnh cuộc khủng hoảng trên bán đảo Triều Tiên xuất hiện những bước ngoặt, ba nước Đông Bắc Á nhiều khả năng sẽ đạt được sự hội nhập năng động nhất và có thế mạnh nhất toàn cầu. Mặc dù Mỹ là một nhân tố bất định, ảnh hưởng đến quan hệ Trung-Nhật cũng như quan hệ địa chính trị và kinh tế ở Đông Bắc Á, sự phục hồi quan hệ Trung-Nhật sẽ giúp ổn định cục diện chung ở Đông Bắc Á.

(责任编辑：World Cup)