Nhiều gia đình Palestine được đoàn tụ sau hàng chục năm

Đây là bước thứ 2 trong thỏa thuận 4 bước giữa Israel và Palestine ký hồi tháng 7 về việc nối lại các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp giữa hai bên. Quyết định nối lại đàm phán được đưa ra sau một chiến dịch ngoại giao con thoi mạnh mẽ nhất của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry kể từ khi nhậm chức hồi tháng 2. Ông Kerry đã không cho phép giới truyền thông đưa tin về các cuộc hội đàm và chỉ có một vài báo cáo về tiến trình này được công bố. Tuy nhiên, việc Israel sẽ trả tự do cho thêm nhiều tù nhân hơn có thể được coi là dấu hiệu cho thấy chiến lược của ông Kerry đang phát huy tác dụng.

Giới phân tích nhận định rằng Israel sẽ không bao giờ phóng thích thêm bất cứ một tù nhân nào nếu các cuộc đàm phán thất bại. Giáo sư Gabrie Ben-Dor thuộc Đại học Haifa cho biết quyết định của Chính phủ Israel cho thấy các cuộc đàm phán hòa bình đang "tiếp tục" và "chúng hoàn toàn chưa mất hết động lực". Nỗ lực che đậy thông tin về đàm phán của ông Kerry trước giới truyền thông xem ra đã có tác dụng, với ý nghĩa là không bên nào bị người dân của họ cáo buộc đã phá bỏ điều kiện đàm phán tiên quyết cũng như các yêu cầu đặt ra với phía bên kia.

Bình luận về việc nội các chấp thuận thông qua quyết định thả thêm tù nhân Palestine, giáo sư Ben-Dor cho biết Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhận được đa số ủng hộ trong vấn đề này và ông sẽ vượt qua cuộc tranh cãi nội bộ trong chính phủ.

Mặc dù che đậy thông tin trước truyền thông song ông Kerry có thể khiến các bên nối lại đàm phán đơn giản qua việc không tuyên bố bên này hay bên kia rút lại điều kiện đàm phán. Thêm vào đó, ông đã thuyết phục được Israel đồng ý thỏa thuận 4 bước thả tù nhân. Tuy nhiên, một số nhà quan sát vẫn nghi ngại về mức độ nghiêm túc thực sự của các cuộc đàm phán và khả năng thực thi các thỏa thuận đạt được.

Nhiều nhân vật cực đoan trong đảng của ông Netanyahu đã tuyên bố rằng họ sẽ phản đối bất cứ thỏa thuận nào dẫn tới việc hình thành một nhà nước Palestine. Giáo sư Menachem Klein thuộc Đại học Bar-Ilan cho biết mặc dù "các cuộc đàm phán không sụp đổ", song ông nghi ngờ mức độ nghiêm túc của các cuộc họp. Ông nói: "Họ có tiến hành các vòng đàm phán song trò chơi thực sự là làm thế nào để ngăn Mỹ chỉ trích bên này hay bên kia vì thất bại trong đàm phán. Không bên nào muốn làm Mỹ thất vọng".

Còn ở phía người Palestine, mối bất hòa giữa phong trào Fatah ở Bờ Tây và phong trào Hamas ở Dải Gaza xem ra khó có thể hàn gắn được nhanh chóng. Các nhà quan sát cũng cho rằng còn có sự thiếu tin tưởng giữa ban lãnh đạo Israel và Palestine.

Ông Kerry đã không thể thuyết phục ông Netanyahu ngừng việc xây dựng khu định cư, và thực tế, Israel đã tuyên bố sẽ tiếp tục việc xây dựng ngay cả khi các cuộc đàm phán diễn ra. Điều này khiến cho người Palestine càng thêm lo ngại. Việc tiếp tục xây dựng khu tái định cư chắc chắn đã là một trong những chủ đề chính được thảo luận trong cuộc gặp kéo dài 7 tiếng đồng hồ giữa ông Netanyahu và ông Kerry tại Rome hồi tuần trước.

Mặc dù việc giữ bí mật thông tin có thể giúp thúc đẩy đàm phán song nó không đảm bảo những tiến triển thực sự trong đàm phán bởi một khi đàm phán được xúc tiến, công chúng phải được thông báo. Còn hiện nay, dân chúng cả ở Israel và Palestine chẳng có nhiều trông đợi. Sự hồ nghi đang bao trùm lên trên sự tin tưởng, tâm tư tình cảm của người dân hai nước. Và một khi chưa có bất cứ bình luận công khai nào của các bên về tình hình đàm phán, sẽ thật khó mà nói rằng đang có những tiến triển thực sự. Song thực tế việc hai bên đang đàm phán đã là một bước tiến sau gần 3 năm im ắng.

P. Thùy

(责任编辑：Nhà cái uy tín)