Hình ảnh của phi công al-Kasasbeh trong đoạn video được IS công bố ngày 3-2

Trong chuyến thăm Mỹ của Quốc vương Jordan Abdullah,ướccờsaiampquotcủnhận định mc hôm nay hai nước đã ký thỏa thuận mới về gói viện trợ của Mỹ dành cho Jordan trị giá 1 tỷ USD mỗi năm. Trong khuôn khổ thỏa thuận mới mà Ngoại trưởng John Kerry vừa ký với người đồng cấp Nasser Judeh, viện trợ hàng năm mà Mỹ dành cho Jordan sẽ tăng từ 660 triệu USD lên 1 tỷ USD hàng năm. Ông Kerry nhấn mạnh rằng Jordan đang phải đối mặt với mối đe dọa từ phía lực lượng Hồi giáo cực đoan và gánh nặng từ việc tiếp nhận người tị nạn Syria.

Thực tế cho thấy việc tăng cường quan hệ với Washington đã mang lại nhiều lợi ích cả trước mắt cũng như lâu dài cho Jordan. Nền kinh tế trì trệ của nước này có cơ hội khôi phục đà tăng trưởng, trong khi những vấn đề an ninh nổi cộm như cuộc chiến chống IS, người tị nạn Syria... đã tìm được lời giải về tài chính. Tuy nhiên, chính trường Jordan lại đòi hỏi cần phải có sự cân bằng giữa chính sách thân phương Tây của Quốc vương Abdullah và quan điểm cho rằng Jordan chỉ là "con rối" bị giật dây. Có thể thấy, IS đang tìm mọi cách khoét sâu vào mâu thuẫn này trên chính trường Jordan. Ngày 24-12-2014, do lỗi kỹ thuật, máy bay chiến đấu do phi công Moaz al-Kasasbeh điều khiển đã rơi xuống Syria. Viên phi công này đã bị lực lượng IS bắt giữ và hành hình ngay sau khi thỏa thuận viện trợ Mỹ-Jordan được ký kết.

Thông điệp của IS khá rõ ràng: nếu bị bắt giữ, bất cứ quân nhân Jordan nào cũng phải chịu một kết cục tồi tệ để trả giá cho chính sách thân Mỹ và phương Tây của Quốc vương Abdullah. Mục tiêu mà IS hướng đến trong chiến dịch truyền thông này là kích động người Hồi giáo ở Jordan đứng lên chống lại chế độ hiện thời, đồng thời cảnh báo dân bộ lạc - nền tảng hình thành quân đội Jordan - rằng đi theo Quốc vương Abdullah đồng nghĩa với "thảm họa". Tuy nhiên, lần này, dường như IS đã tính toán sai và quá tự tin vào ảnh hưởng của mình. Ban đầu, khi al-Kasasbeh bị bắt giữ, gia đình viên phi công này và các bộ lạc đã tham gia biểu tình, tuần hành nhằm phản đối Hoàng cung và cuộc chiến chống IS do Mỹ cầm đầu. Họ cho rằng Quốc vương Abdullah và Hoàng cung đã không nỗ lực để giải cứu al-Kasasbeh.

Thế nhưng, khi IS đưa ra yêu sách đòi trả tự do cho tù nhân Sajida al-Rishawi (một nghi can khủng bố từng can dự vào các cuộc tấn công hồi tháng 11-2005, khiến hơn 57 người thiệt mạng) để đổi lấy mạng sống của viên phi công, thì mọi việc bắt đầu thay đổi. Chính phủ Jordan đồng ý trả tự do cho al-Rishawi nếu họ nhận được bằng chứng chứng minh al-Kasasbeh còn sống. Một tuần căng thẳng trôi qua và đến ngày 3-2, IS công bố đoạn video thiêu sống al-Kasasbeh. Tinh thần dân tộc của người Jordan nhanh chóng dâng lên đến đỉnh điểm ngay sau cái chết của viên phi công. Quốc vương Abdullah kêu gọi người dân đoàn kết và lên án hành động tàn bạo của IS, trong khi giới chức Chính phủ và quân đội Jordan thề trả thù.

Lực lượng sinh viên ở thủ đô Amman đã xuống đường tổ chức lễ truy điệu cho al-Kasasbeh, trong khi ông Nasser Judeh tái cam kết rằng Jordan sẽ tiếp tục ủng hộ những nỗ lực bảo vệ an ninh và duy trì hòa bình khu vực. Tinh thần dân tộc của người Jordan sẽ còn được duy trì lâu dài trong nhiều tháng tới. Tuy nhiên, Jordan cũng đối mặt với nhiều mối đe dọa an ninh khi cuộc chiến chống IS được tăng cường. Để đảm bảo sự ổn định lâu dài, Jordan không có cách nào khác là tiếp tục theo đuổi cam kết tham gia liên minh do Mỹ cầm đầu nhằm chống lại IS. Jordan cũng có thể đóng vai trò "đầu tầu" trong nỗ lực liên kết các cộng đồng Hồi giáo ngăn chặn ảnh hưởng của IS. Như vậy, cái chết của Moaz al-Kasasbeh sẽ trở thành biểu tượng đoàn kết, kết nối người dân Jordan đứng đằng sau Quốc vương Abdullah với quyết tâm chống lại IS đến cùng.

(责任编辑：Cúp C2)