Đã bộc lộ nhiều bất cập

Bộ Tài chính cho biết,ànthiệncơsởpháplýquảnlýsửdụngvàkhaitháctàisảnkếtcấuhạtầnghànghảkq bd toi qua qua tổng hợp báo cáo tổng kết, đánh giá cho thấy, việc Chính phủ ban hành Nghị định số 43/2018/NĐ-CP (NĐ 43) đã tạo ra hành lang pháp lý cần thiết, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng hải (TSKCHTHH), phù hợp với quy định về quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý tại Luật Quản lý, dụng tài sản công (TSC) năm 2017.

Theo đó, trách nhiệm của các chủ thể trong việc quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHTHH đã được quy định rõ ràng, cụ thể. Các tài sản đều phải được giao cho đối tượng quản lý, được hạch toán, kế toán đầy đủ và bảo trì theo quy định, đảm bảo việc vận hành tài sản được thông suốt; đa dạng hóa các phương thức khai thác, tạo điều kiện khai thác nguồn lực tài chính từ TSC.

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo nghị định thay thế Nghị định số 43. Ảnh TL minh họa

Tuy nhiên, NĐ 43 đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cấp. Cụ thể, TSKCHTHH được đầu tư từ ngân sách nhà nước (NSNN) của địa phương chưa được quy định tại NĐ 43; chưa có quy định cụ thể việc TSKCHTHH được hình thành từ dự án sử dụng vốn nhà nước, được xác lập quyền sở hữu toàn dân. Đồng thời, các quy định cần phải bổ sung, làm rõ việc quản lý, sử dụng TSKCHTHH do đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân quản lý; do đối tượng khác (thuộc các bộ, ngành khác ngoài Bộ Giao thông vận tải đầu tư xây dựng) quản lý ...

Ngoài ra, việc khai thác TSKCHTHH chưa phản ánh hết tính chất đặc thù của từng loại tài sản (chủ yếu hiện nay vẫn thực hiện theo phương thức trực tiếp tổ chức khai thác tài sản, cho thuê quyền khai thác) dẫn đến vướng mắc trong quá trình thực hiện và chưa thực sự phát huy được hiệu quả nguồn lực tài chính từ khai thác TSC này.

Việc xử lý TSKCHTHH theo một số hình thức (như sử dụng TSKCHTHH để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao; bán tài sản) không còn phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành và thực tế hiện nay.

Một số loại tài sản không còn nhu cầu sử dụng hoặc thay đổi quy hoạch loại ra khỏi danh mục TSKCHTHH nhưng chưa có cơ chế để thực hiện chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý. Một số loại tài sản trong quá trình thực hiện xử lý cần phải có ý kiến của đối tượng bị ảnh hưởng có liên quan; thiếu cơ chế để chuyển đổi đối tượng và phương thức giao tài sản cho đối tượng quản lý.

Việc kế toán, báo cáo TSKCHTHH chưa được đầy đủ và kịp thời; việc xây dựng Cơ sở dữ liệu về TSKCHTHH chưa được quan tâm thực hiện, dẫn đến chưa có thông tin để tích hợp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về TSC.

Bên cạnh đó, trong quá trình tổ chức thực hiện phát sinh yêu cầu cần tăng cường công tác quản lý nhà nước, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHTHH trong điều kiện nguồn NSNN còn có hạn.

Nhiều quy định được sửa đổi, bổ sung

Bộ Tài chính cho biết, việc xây dựng nghị định của Chính phủ quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHTHH nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý để giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình giao, quản lý, sử dụng và khai thác loại tài sản này; bảo đảm các tài sản kết cấu hạ tầng đều xác định được chủ thể chịu trách nhiệm trước Nhà nước trong quản lý, hạch toán, khai thác tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý qua các thời kỳ.

Hoàn thiện cơ sở pháp lý trong việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng hải. Ảnh TL minh họa

Theo đó, trên cơ sở kế thừa Điều 1 NĐ 43, dự thảo nghị định đã đưa ra quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHTHH do Nhà nước đầu tư, quản lý; đồng thời, quy định rõ phạm vi điều chỉnh đối với một số tài sản để thuận lợi cho công tác quản lý.

Cụ thể, việc giao TSKCHTHH cho doanh nghiệp (DN) theo hình thức đầu tư vốn nhà nước vào DN; việc quản lý, sử dụng và khai thác đối với TSKCHTHH sau khi giao cho DN theo hình thức đầu tư vốn nhà nước vào sản xuất kinh doanh tại DN và chế độ báo cáo thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại DN, pháp luật về hàng hải và pháp luật khác có liên quan.

Việc quản lý, sử dụng và khai thác đối với TSKCHTHH tại đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng TSC tại đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân, pháp luật về hàng hải và pháp luật khác có liên quan.

Việc quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHTHH do đối tượng khác (ngoài các trường hợp nêu trên) quản lý và các TSKCHTHH do Nhà nước đầu tư, quản lý nhưng đã bán, chuyển nhượng, xác định giá trị tài sản để tính vào giá trị DN khi cổ phần hóa thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.

Ngoài ra, nguyên tắc quản lý, sử dụng và khai thác TSKCHTHH thực hiện theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng TSC và bổ sung thêm các nguyên tắc: Việc khai thác TSKCHTHH theo phương thức cho thuê quyền khai thác, chuyển nhượng có thời hạn quyền khai thác tài sản và phương thức khác được thực hiện đối với toàn bộ hoặc một phần của từng TSKCHTHH. Trường hợp khai thác một phần của từng tài sản thì phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến việc quản lý, sử dụng và khai thác đối với phần tài sản còn lại.

Trường hợp TSKCHTHH được đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng theo dự án có sử dụng vốn đầu tư công được cơ quan, người có thẩm quyền phê duyệt (bao gồm cả trường hợp dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo, mở rộng tài sản khác (không phải là TSKCHTHH) nhưng trong dự án có nội dung đầu tư vào loại tài sản này), việc đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng được thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công, pháp luật về hàng hải, pháp luật có liên quan. Trong đó, quy định cụ thể về trách nhiệm bàn giao, quản lý tài sản đối với trường hợp chủ đầu tư dự án không phải là đối tượng được giao quản lý tài sản; và chủ đầu tư dự án là đối tượng được giao quản lý tài sản…

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)