"Mũ ni che tai"

Sau khi nhận được đơn khiếu nại của liên danh nhà thầuCông ty cổ phần Mười Đức - Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Phòng cháy chữa cháy 4/10 phản ánh những dấu hiệu sai phạm trong công tác đấu thầugói thầu phòng cháy chữa cháy và chống sét,ủđầutưgiảđiếvegalta thuộc Dự ánTrụ sở làm việc Cục Thuế tỉnh Cà Mau, phóng viên Báo Đầu tư đã tiến hành tìm hiểu sự việc bằng việc gửi ngay công văn đề nghị lãnh đạo Cục Thuế tỉnh này cung cấp thông tin. Nhưng đáp lại sự sốt sắng đó, là cách làm việc qua quýt, né tránh của họ.

Trong suốt quá trình tác nghiệp trước và sau khi đăng tải bài viết trên Báo Đầu tư, phóng viên đã liên lạc nhiều lần với ông Nguyễn Thành Sua, Phó cục trưởng Cục Thuế tỉnh Cà Mau, nhưng thật tiếc, chúng tôi chưa một lần được vị này hồi âm. Sốt ruột về những dấu hiệu bất thường trong công tác đấu thầu gói thầu trên, chúng tôi phải liên lạc với ông Mai Hữu Chinh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Cà Mau để tìm hiểu việc giải quyết nội dung được khiếu nại, nhưng câu trả lời từ Sở cũng chỉ vỏn vẹn: “Đã tiếp nhận đơn khiếu nại và sẽ giải quyết theo quy trình”.

Thực trạng vô cảm với nghi vấn đấu thầu như trên không phải chuyện hiếm gặp. Có thể kể ra như sự khúc mắc trong khâu chấm thầu gói thầu thi công xây dựng tuyến đường Đ4 và tuyến đường N1 thuộc Dự án Các trục giao thông chính thuộc khu quy hoạch xây dựng các bệnh viện và một số công trình nhà nước giai đoạn II do Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng tỉnh Bình Dương làm chủ đầu tư. Theo suốt quá trình khiếu nại cùng nhà thầu (từ tháng 8/2016 tới nay) Báo Đầu tư đã có 4 bài viết phản ánh sự việc, nhưng sự cầu thị từ phía chủ đầu tư vẫn tiếp tục là một ẩn số. Cần nhấn mạnh lại rằng, những nghi vấn thiếu minh bạch trong đấu thầu gói này được Báo Đầu tư đăng tải cách đây đã gần 5 tháng.

Trên đây chỉ là 2 ví dụ về một sự việc mới nhất và một sự việc kéo dài nhất. Chúng tôi cũng xin điểm lại các vụ việc mà Báo Đầu tư đã đề cập, nhưng theo thời gian, những nghi vấn chìm vào quên lãng bởi sự vô cảm của chủ đầu tư và cả các cơ quan liên quan. Đó là 2 gói thầu thang máy các dự án trụ sở Chi cục Thuế quận 5, quận Phú Nhuận (do Cục Thuế TP.HCM làm chủ đầu tư); Gói thầu thang máy Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long, Trụ sở Kiểm toán khu vực II, Cục Quân y…

Cần bài thuốc đặc trị

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng kiến nghị của nhà thầu vào “ngõ cụt” phần lớn do nhiều cơ quan có trách nhiệm không xử lý nghiêm, hoặc xử lý chiếu lệ.

Các khuôn khổ pháp lý và chế tài xử lý các vi phạm trong đấu thầu hiện khá đầy đủ. Thực tế, hoạt động đấu thầu gần đây cho thấy tình trạng bên mời thầu vi pháp pháp luật khá phổ biến, ảnh hưởng tới quyền lợi chính đáng của nhiều nhà thầu. Thế nhưng, hiếm gặp trường hợp bên mời thầu, chủ đầu tư bị xử lý bằng các hình thức cấm tham gia hoạt động đấu thầu có thời hạn. Có thể, việc nương tay trong xử lý đã khiến các đối tượng vi phạm, dù ý thức rõ mức độ của hành vi vi phạm, nhưng vẫn vướng vào một cách có chủ ý.

Một nhà nhà thầu thang máy tại TP.HCM giãi bày với phóng viên Báo Đầu tư rằng, kiến nghị của nhà thầu thường không được chủ đầu tư quan tâm giải quyết, hoặc nếu có giải quyết thì cũng chỉ là đại khái, hình thức, nên hiệu quả kiến nghị gần như bằng không.