Cán bộ hải quan và biên phòng tỉnh Lạng Sơn phát hiện, xử lý vụ gian lận xuất xứ đối với mặt hàng bình giữ nhiệt. Ảnh:Văn Dũng

Cơ quan hải quan đang quyết tâm điều tra và đưa ra khởi tố một số vụ việc trong thời gian tới…”.

Gian lận C/O chuyển tải bất hợp pháp ngày càng tinh vi

Theo ông Nguyễn Hùng Anh - Cục trưởng Cục ĐTCBL (Tổng cục Hải quan), hiện nay để giảm thiểu thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thông quan, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu, ngành Hải quan đã tích cực chủ động thực hiện cải cách, hiện đại hóa, áp dụng thông quan điện tử. Tuy nhiên, bên cạnh nhiều doanh nghiệp (DN) chấp hành tốt pháp luật, không ít DN đã lợi dụng sự thông thoáng để gian lận, giả mạo C/O, ghi giả nhãn hàng hóa và chuyển tải bất hợp pháp vào Việt Nam.

Bà Hoàng Thị Thủy - Trưởng phòng Giám sát quản lý C/O và sở hữu trí tuệ, Cục Giám sát quản lý hải quan (Tổng cục Hải quan), cũng cho biết, thủ đoạn gian lận C/O thường thấy nhất là DN Việt Nam (gồm cả DN có vốn đầu tư nước ngoài) chỉ gia công hoặc lắp ráp đơn giản chưa đáp ứng quy tắc C/O nhưng vẫn khai C/O Việt Nam để xuất khẩu; hợp lý hóa bộ hồ sơ để xin cấp giấy chứng nhận C/O của Việt Nam hoặc giấy chứng nhận xuất khẩu (đây không phải là giấy chứng nhận xuất xứ nhưng có thể là cơ sở để DN làm giả).

Trước tình hình nêu trên, cuối tháng 12/2019 Tổng cục Hải quan đã ban hành chỉ thị yêu cầu các đơn vị thuộc, trực thuộc triển khai chiến dịch cao điểm về phòng chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và chuyển tải bất hợp pháp, đến hết năm 2020.

Cũng theo bà Hoàng Thị Thủy, qua kiểm tra Tổng cục Hải quan cũng phát hiện một số hành vi gian lận mới và chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố thực hiện chặt chẽ các quy trình nghiệp vụ để ngăn chặn.

Cụ thể, cơ quan hải quan phát hiện hiện tượng DN đăng ký tờ khai nhập khẩu tại một chi cục hải quan, xuất khẩu tại một chi cục hải quan khác để tránh phát hiện hàng hóa nhập khẩu không trải qua quá trình sản xuất, không đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định, hoặc hàng hóa nhập khẩu nguyên chiếc nhưng khi xuất khẩu ghi xuất xứ Việt Nam trên tờ khai hải quan, bao bì, hàng hóa xuất khẩu.

Tinh vi hơn, có DN đã trộn lẫn hàng hóa có nguồn gốc nhập khẩu với hàng hóa được sản xuất trong nước để xuất khẩu, nhưng trên tờ khai, bao bì, hàng hóa xuất khẩu ghi xuất xứ Việt Nam. Có trường hợp xuất khẩu hàng hóa có nguồn gốc nhập khẩu nhưng chỉ thực hiện công đoạn gia công, lắp ráp đơn giản, không đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định của cơ quan chuyên ngành; nhập khẩu, xuất khẩu hàng hóa có mã số HS đầu vào và đầu ra trùng nhau hoặc... để lập lờ đánh lận hàng sản xuất trong nước và hàng nhập khẩu nguyên chiếc.

Làm rõ vi phạm của cơ quan cấp chứng nhận C/O

Về công tác phát hiện, xử lý vi phạm, ông Hùng Anh cho biết, từ đầu năm 2019 đến nay, toàn ngành đã phát hiện, xử lý khởi tố và chuyển cơ quan chức năng tiếp tục điều tra một số vụ việc liên quan đến gian lận C/O và chuyển tải bất hợp pháp.

Về vụ việc của Công ty Asanzo được dư luận đặc biệt quan tâm trong thời gian qua, ông Hùng Anh cho biết, Cục Điều tra chống buôn lậu đã tiến hành họp với Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án kinh tế (Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03- Bộ Công an) và đưa ra kết luận thống nhất: Có căn cứ xác định hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp, thuế (có dấu hiệu trốn thuế tiêu thụ đặc biệt), dấu hiệu lừa dối khách hàng; cần tiếp tục điều tra, làm rõ để xác định là vi phạm hành chính hay hình sự?

“Cục ĐTCBL đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc đến C03 để tiến hành điều tra, làm rõ. Hiện cơ quan điều tra đang tiến hành điều tra làm rõ theo quy định…” - ông Hùng Anh nói.

Ông Hùng Anh cho biết thêm, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, trực tiếp là Tổng cục Hải quan, Cục ĐTCBL đang điều tra một số vụ việc gian lận C/O, trong đó liên quan đến cả đơn vị, tổ chức cấp chứng nhận C/O, để tiến hành các bước khởi tố hoặc chuyển cơ quan chức năng khởi tố trong thời gian tới, tuy nhiên chưa thể thông tin chi tiết được. Hơn nữa, loại tội phạm này cơ quan hải quan không có thẩm quyền khởi tố, sau khi điều tra sẽ chuyển cơ quan cảnh sát điều tra đề nghị khởi tố…

Trong thời gian tới, Cục ĐTCBL sẽ mở rộng điều tra các DN sản xuất, xuất khẩu mặt hàng có số lượng tăng đột biến (trong đó đặc biệt lưu ý mặt hàng gỗ ván ép, gỗ dán, máy móc cơ khí) và tiếp tục điều tra xác minh làm rõ hành vi vi phạm để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi gian lận trong việc nhập khẩu hàng hóa, gian lận xuất xứ. Cục ĐTCBL sẽ xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để phát hiện sớm các trường hợp gian lận, giả mạo C/O, ghi nhãn hàng hóa, chuyển tải bất hợp pháp.

Hải Linh

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)