Người biểu tình chặn lối vào một trạm xăng Pemex bằng cách đốt lốp xe trong cuộc biểu tình phản đối tăng giá xăng ở San Miguel Tôtlcingo,ànsónggiậndữbùngnổkhắpMexicosaukhigiáxăngtăkqbd giai uc Mexico. Ảnh nguồn: The Guardian.

Thông báo tăng giá xăng chính thức được công bố ngày 1/1/2017 – được người dân địa phương gọi tên gasolinazo (có nghĩa là tăng đột biến giá xăng) càng làm sâu sắc thêm những khó khăn người dân đang phải đối mặt. Vì vậy, làn sóng biểu tình vẫn ngày càng gia tăng cho đến hôm nay. Tài xế xe tải, tài xế taxi, những người dân giận dữ đã chặn các tuyến đường chính dẫn vào thành phố Mexico và các đường chính nội đô, khiến các xe buýt dừng hoạt động.

Pemex – hãng xăng dầu nhà nước, đã cảnh báo hôm thứ Ba rằng, việc phong tỏa của người biểu tình đã tạo ra một “tình hình nghiêm trọng” trong ít nhất ba tiểu bang của Mexico, trong khi các cuộc biểu tình ở ngoại ô thành phố Mexico biến thành bạo lực khi người biểu tình cướp phá ít nhất hai cửa hàng bách hóa.

Bên ngoài một trạm xăng ở trung tâm thủ đô, Manuel López, một thợ cơ khí 24 tuổi, đứng chắn phía trước của một trạm bơm. Trớ trêu là López không có một chiếc ô tô nào – anh đã từng có nhưng phải bán đi vì suy thoái kinh tế đang diễn ra ở Mexico - nhưng anh cho biết cú sốc của gasolinazo đã thôi thúc anh xuống đường.

“Đây là một vấn đề kinh tế”, López cho biết. “Tiền lương đã không khá khẩm rồi. Nếu giá xăng tăng lên, nó sẽ gây ra lạm phát trong các mặt hàng chúng tôi tiêu dùng hàng ngày”, anh nói thêm, kể ra một danh sách các lời phàn nàn đang được nghe thấy ở khắp Mexico. “Thứ đầu tiên chịu thiệt hại là túi tiền của người dân”.

Thời điểm của cuộc biểu tình đặc biệt nhạy cảm khi Mexico đang chuẩn bị đón nhận các tác động của Tổng thống mới đắc cử Mỹ Donald Trump, những lời hứa rút khỏi Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ (Nafta) và xây dựng một bức tường trên biên giới phía Bắc – một bước đi các nhà kinh tế cảnh báo sẽ ném nước này vào suy thoái.

Người dân tranh cướp xăng và dầu diesel từ một trặm xăng ở Allende, phía Nam tiểu bang Veracuz, Mexico. Ảnh nguồn: The Guardian.

G500 - nhà điều hành của 1800 trạm xăng ở Mexico - cảnh báo rằng tất cả các cửa hàng của mình có thể bị đóng cửa do nguy cơ mất an ninh.

Một số người biểu tình cho biết vấn đề túi tiền và sự không hài lòng với các chính trị gia của chính họ khiến họ bất bình hơn bất cứ đề xuất nào đưa ra bởi Trump.

“Chúng tôi sẽ không phải lo lắng về Donald Trump nếu là một nền kinh tế ổn định”, Ivan Rosales, một người biểu tình và là một nhân viên công ty vận tải đường bộ cho biết. “Tham nhũng là thứ đang giết chúng ta ở đây”.

Các quan chức nói rằng việc tăng giá tới 15,99 peso/lít ở thành phố Mexico (0,75 USD) là cần thiết để trang trải thâm hụt ngân sách liên bang, mà trong hơn 70 năm qua đã phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu mỏ.

Bộ trưởng Môi trường, Rafael Pacchiano bảo vệ chương trình gasolinazo trên Twitter, nói rằng: Chính phủ liên bang không thể tiếp tục trợ giá xăng, chủ yếu làm lợi cho những người giàu có sở hữu những xe SUV sang trọng. Giá cao hơn sẽ khuyến khích việc sử dụng năng lượng xanh ở Mexico, ông nói thêm.

Xăng giá rẻ đã gây ra những hậu quả khác bao gồm tăng vọt về số lượng ô tô, dẫn tới ùn tắc giao thông nghiêm trọng và gia tăng ô nhiễm không khí.

Việc bãi bỏ trợ giá xăng dầu nằm trong cuộc cải cách năng lượng đưa ra bởi Tổng thống Enrique Pena Nieto, nhằm khắc phục tình trạng sản lượng dầu giảm bằng cách cho phép nước ngoài tham gia vào lĩnh vực đã từng do nhà nước kiểm soát hoàn toàn.

Tổng thống Enrique Pena Nieto đã đưa ra các cải cách với lời hứa rằng người dân Mexico sẽ chi trả ít hơn cho năng lượng và người dân đã không quên.

“Mọi người đang tức giận vì giá xăng ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền của họ”, giáo sư Carlos Bravo Regidor của Trung tâm Giảng dạy và Nghiên cứu Kinh tế cho biết. “Nó không quan trọng xăng giá rẻ là xấu đối với môi trường, tình hình tài chính công đang chịu rất nhiều căng thẳng. Nó ảnh hưởng đến họ ở một mức độ rất trực tiếp và cá nhân họ dường như không sẵn sàng chấp nhận"./.

Ngọc Trang (theo The Guardian)

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)