Thuốc kháng sinh là các loại thuốc có tác dụng tiêu diệt các loại vi khuẩn gây nên các bệnh lý nhiễm trùng hay được kết hợp trong việc điều trị một số loại bệnh khác. Các loại thuốc kháng sinh được chế xuất dưới dạng thuốc uống viên nén,êngiaytếkiếnnghịXửnghiêmngườikêđơnthuốckhángsinhkhôngđúkết quả puebla dạng lỏng được truyền hoặc tiêm vào cơ thể.

Tuy nhiên tình trạng lạm dụng thuốc, lạm dụng kháng sinh, thực phẩm chức năng, vitamin… đang trở nên phổ biến ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Sử dụng thuốc đều ít nhiều có các tác dụng phụ, nhất là khi người dân tự ý sử dụng tràn lan bừa bãi, uống quá nhiều thuốc trong một đợt điều trị… sẽ dẫn tới lãng phí, mất an toàn và gây ra kháng thuốc kháng sinh. Đây là một tình trạng đặc biệt nguy hiểm do hầu hết vi khuẩn đã kháng với kháng sinh, gây ra hậu quả là hàng năm có hàng trăm triệu người tử vong do kháng thuốc.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới kháng thuốc như sử dụng kháng sinh kéo dài, lạm dụng kháng sinh trong chăn nuôi để phòng chống dịch bệnh trên động vật… Nhưng cũng có nguyên nhân xuất phát trực tiếp từ chính những người làm nghề y khi kê đơn thuốc không phù hợp, không nhiễm khuẩn nhưng vẫn kê kháng sinh, kê kháng sinh quá liều; dược sĩ tự ý bán thuốc kháng sinh khi không có đơn của bác sĩ; người dân tự ý dùng kháng sinh khi không được chỉ định hoặc dùng không theo hướng dẫn của bác sĩ…

Bà Nguyễn Đỗ Quyên (Phó Tổng Giám đốc FPT Retail cho rằng, hệ lụy của việc lạm dụng sử dụng thuốc kháng sinh như sử dụng không đúng chỉ định hoặc không được chỉ định, sử dụng thuốc kháng sinh quá liều... đã được các chuyên gia trong lĩnh vực y tế cảnh báo và khuyến cáo.

Thuốc kháng sinh được kê đơn không đúng gây ra không ít hệ lụy cho sức khỏe người bệnh. Ảnh minh họa

Các hệ lụy có thể xảy ra khi lạm dụng thuốc kháng sinh như có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn, giảm hiệu quả điều trị bệnh, kháng kháng sinh (lờn thuốc), gây tốn kém, lãng phí...Vậy nên để tránh các hệ lụy này, công tác truyền thông nâng cao nhận thức của người sử dụng thuốc đóng vai trò hết sức quan trọng.

Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng (Trung tâm Oxy cao áp Việt - Nga, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga) cũng chia sẻ, hiện nay quy định về quản lý mua bán thuốc kháng sinh đã có đầy đủ, quan trọng là làm sao để thực hiện những quy định này. Thứ nhất cần kiểm soát nhà thuốc, cần có những chế tài, biện pháp cần nghiêm ngặt hơn, thậm chí có thể tước giấy phép nếu phát hiện vi phạm để đủ sức răn đe.

Tiếp đến, thực tế một số bác sĩ vẫn kê đơn kháng sinh không cần thiết. Có thể xuất phát từ trình độ bác sĩ còn hạn chế hoặc do nhu cầu mong muốn của bệnh nhân muốn khỏi bệnh nhanh. Vì vậy, Bộ Y tế nên ban hành quy định cụ thể về các trường hợp được kê đơn kháng sinh hoặc sử dụng kháng sinh dự phòng.

Thuốc kháng sinh không phải lúc nào cũng uống, nhưng thực phẩm sử dụng hằng ngày. Trong khi đó, một số loại kháng sinh được dùng trong chăn nuôi không được quản lý tốt. Khi sử dụng hằng ngày, tồn dư kháng sinh còn lại trong thực phẩm cũng khiến tình trạng kháng kháng sinh tăng lên. Vì vậy cần có sự quản lý từ phía lĩnh vực chăn nuôi.

Người dân rất ngại đến bệnh viện vì mất thời gian, tốn tiền... Vì vậy với những bệnh thông thường sẽ nghe theo tư vấn của dược sĩ hoặc sử dụng những đơn thuốc chuyền tay nhau dẫn tới những nguy hại đáng tiếc.

Đồng quan điểm trên, dược sĩ Triệu Thị Tâm (Hà Nội) cũng cho rằng, cần phải siết chặt tình trạng buôn bán thuốc kháng sinh tràn lan. Nhà thuốc không vì lợi nhuận mà coi thường sức khỏe của người dân. Khi người bệnh có các triệu chứng nhiễm khuẩn nặng mới cần cân nhắc kê kháng sinh. Quan trọng khi kê thuốc kháng sinh phải giải thích rõ cho người dân liều dùng kháng sinh để tránh tình trạng kháng thuốc.

Tùy theo loại bệnh và tình trạng bệnh mà thời gian dùng thuốc kháng sinh có khi dài khi ngắn nhưng thông thường là không dưới 5 ngày. Tốt nhất bệnh nhân khi mua thuốc kháng sinh và nhân viên nhà thuốc khi bán thuốc kháng sinh phải có đơn của bác sĩ.

Ngoài ra, nhân viên nhà thuốc cần giới thiệu người bệnh có nhu cầu mua thuốc kháng sinh tới cơ sở y tế khi không có đơn thuốc của bác sĩ hoặc có đơn thuốc không phù hợp như đơn thuốc cũ, đơn thuốc của một bệnh nhân khác...

Ngày 25/9/2023 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số: 1121/QĐ-TTg về phê duyệt chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030 và tầm nhìn đến năm 2045

Theo Quyết định, việc sử dụng hợp lý, an toàn và có trách nhiệm thuốc kháng vi sinh vật ở người, động vật, cây trồng là giải pháp cơ bản để giải quyết vấn đề kháng thuốc. Phòng, chống kháng thuốc là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên, lâu dài, là trách nhiệm nòng cốt của ngành y tế và ngành nông nghiệp. Chủ động phòng ngừa bệnh truyền nhiễm, kiểm soát nhiễm khuẩn, nâng cao năng lực phòng ngừa, phát hiện, chẩn đoán, điều trị và giám sát kháng thuốc, sử dụng, tiêu thụ thuốc kháng vi sinh vật ở người và động vật.

Mục tiêu chung, làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm, đồng thời đảm bảo sự sẵn có, liên tục các thuốc kháng vi sinh vật và sử dụng thuốc kháng vi sinh vật hợp lý để điều trị hiệu quả các bệnh truyền nhiễm ở người và động vật, góp phần bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe con người và động vật, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)