Công chức Hải quan Lạng Sơn trao đổi nghiệp vụ với doanh nghiệp. Ảnh: M.Hùng.

Theo đánh giá của Cục trưởng Cục KTSTQ Dương Phú Đông, hoạt động KTSTQ 6 tháng đầu năm đã đạt được kết quả nhất định, kiểm tra tại trụ sở DN đã được chú trọng đẩy mạnh; tỉ lệ số cuộc KTSTQ tại trụ sở DN trên tổng số cuộc KTSTQ đạt 33%, tăng 14% so với cùng kì 2013. Qua công tác kiểm tra đã góp phần nâng cao ý thức tuân thủ DN, ngăn chặn kịp thời các trường hợp sai phạm, thực hiện thu tiền thuế thiếu, tiền phạt cho NSNN đồng thời tổng hợp phản ánh kịp thời để sửa đổi, bổ sung các bất cập của chính sách.

Bên cạnh đó, công tác KTSTQ cũng còn tồn tại cần khắc phục như ngoài các chuyên đề do Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Cục KTSTQ chỉ đạo, các đơn vị chỉ mới tập trung kiểm tra theo dấu hiệu vi phạm của từng DN mà chưa chú trọng kiểm tra, đánh giá tuân thủ pháp luật và dấu hiệu vi phạm của các DN có kim ngạch XNK, số thuế phải nộp lớn, kiểm tra đánh giá theo nhóm DN, ngành hàng; chưa chú trọng công tác tuyên truyền nâng cao tính tuân thủ pháp luật, tự giác khai báo của DN. Số lượng các cuộc KTSTQ tại cơ quan Hải quan chiếm tỉ lệ lớn, tuy nhiên tỉ lệ phát hiện vi phạm và số thu còn thấp và thấp hơn so với KTSTQ tại DN.

Một số tồn tại nữa là việc KTSTQ lĩnh vực gia công, sản xuất XK, chính sách, trị giá còn hạn chế. Kết quả KTSTQ về các lĩnh vực chưa đồng đều giữa các đơn vị. Chưa có sự thống nhất trong nghiệp vụ KTSTQ giữa các đơn vị trong khâu thu thập thông tin, đề xuất kiểm tra đến các nguyên tắc chung phải tuân thủ khi KTSTQ theo kế hoạch, theo dấu hiệu vi phạm, KTSTQ tại cơ quan Hải quan và tại trụ sở DN...

Tạo thuận lợi cho DN

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường, trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn như hiện nay thì công tác KTSTQ phải chuyển sang định hướng chính là tạo thuận lợi cho DN. Cán bộ, công chức Hải quan làm nhiệm vụ KTSTQ phải thay đổi tư duy là kiểm tra không chỉ nhằm mục tiêu tìm ra vi phạm của DN để xử phạt, mà phải giúp DN đánh giá được mức độ tuân thủ pháp luật và thực hiện tốt hơn.

Nhiều ý kiến phát biểu nhất trí với chỉ đạo của Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường. Phó Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai Huỳnh Thanh Bình cho rằng, đa số các DN hiện nay đều mong muốn chấp hành tốt quy định pháp luật hải quan, kể cả DN có vốn đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên do việc thực hiện thủ tục hải quan phần lớn do nhân viên hoặc phòng XNK, kế toán đảm trách nên trong nhiều trường hợp chủ DN không nắm được vi phạm trong quá trình XNK. Do đó, công tác KTSTQ cần hướng đến mục tiêu tuyên truyền, vận động, giúp DN phát hiện và sửa chữa sai sót, nâng cao tính tuân thủ pháp luật Hải quan đặc biệt khi hệ thống VNACCS/VCIS đã chính thức đi vào hoạt động với nguyên tắc thông quan nhanh nhất cho DN và tăng hậu kiểm.

Về định hướng, để đảm bảo hoạt động KTSTQ từng bước hiện đại, chuyên nghiệp, chuyên sâu, hiệu quả đáp ứng mục tiêu đề ra và khắc phục được các tồn tại hạn chế, Cục KTSTQ đề nghị công tác KTSTQ trong thời gian tới cần chú trọng nghiên cứu xây dựng hệ thống quy định pháp luật phù hợp với Luật Hải quan sửa đổi đã được Quốc hội thông qua tại kì họp thứ 7 vừa qua, Hệ thống VNACCS/VCIS và thực tế thực hiện để tạo cơ sở pháp lý cho lực lượng KTSTQ hoạt động hiệu quả. Theo đó, các đơn vị cần tập trung KTSTQ theo kế hoạch, đánh giá tuân thủ pháp luật của những DN có kim ngạch XNK và số thuế phải nộp lớn để đánh giá, làm cơ sở phân loại DN, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa cho DN tuân thủ tốt. Thu thập, phân tích thông tin, lựa chọn DN có rủi ro cao để thực hiện kiểm tra theo dấu hiệu góp phần ngăn chặn kịp thời các trường hợp sai phạm, chống gian lận thương mại và đảm bảo chống thất thu NSNN.

Cục trưởng Dương Phú Đông cho biết giải pháp thực hiện là ngay trong tháng 7-2014, Cục KTSTQ sẽ tham mưu, nghiên cứu trình Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính ban hành nội dung sửa đổi về KTSTQ trong các Thông tư sửa đổi Thông tư 128/2013/TT-BTC và Thông tư 29/2014/TT-BTC. Trong 6 tháng cuối năm 2014 và năm 2015, Cục sẽ phối hợp với các đơn vị tập trung rà soát, phân tích, đánh giá khoảng 2.000 DN có kim ngạch XNK và số thuế lớn. Chú trọng nghiên cứu phân tích thông tin, bố trí cán bộ thực hiện kiểm tra về trị giá tính thuế. Chỉ đạo Hải quan các địa phương lớn như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng… căn cứ danh mục, thông tin dữ liệu thu thập được, rà soát đánh giá các DN có kim ngạch lớn, rủi ro cao. Toàn lực lượng quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN qua KTSTQ năm 2014 với số thu bằng hoặc vượt chỉ tiêu đạt được năm 2013.

Hội nghị cũng đã nghe 6 ý kiến tham luận của các đơn vị và 9 tham luận chuyên đề của các Cục Hải quan địa phương, Cục KTSTQ, trong đó có nhiều chuyên đề được đánh giá cao như: Kinh nghiệm phân loại, áp mã HS mặt hàng màn hình nhập khẩu (Cục Hải quan Hà Nội); Kinh nghiệm KTSTQ về mã số đối với mặt hàng Hồ điện cực dùng cho lò nung (Cục Hải quan Cao Bằng); Một số kinh nghiệm KTSTQ trong lĩnh vực trị giá hải quan (Cục Hải quan TP.HCM); Chuyên đề phát hiện dấu hiệu gian lận trong hoạt động XNK tại chỗ và vấn đề chống gian lận giá đối với các DN có mối quan hệ liên kết; Chuyên đề kinh nghiệm thu thập, phân tích thông tin và thực hiện KTSTQ đối với loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu (Cục Kiểm tra sau thông quan)…

Phát biểu kết luận Hội nghị, thay mặt lãnh đạo Tổng cục Hải quan, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường đánh giá cao về công tác hoạt động KTSTQ của các đơn vị toàn ngành thời gian qua, cũng như các báo cáo chuyên đề tại hội nghị. Phó Tổng cục trưởng cũng đã nhấn mạnh đến những mặt làm được và những mặt còn hạn chế của công tác KTSTQ cần khắc phục trong thời gian tới.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)