Sai sót ở tất cả các khâu

Kiểm toán Nhà nước vừa có thông báo kết quả kiểm toán tại Dự ánCải tạo,ựánBOTQuốclộNộiBàbxh duc2 nâng cấp Quốc lộ 2, đoạn Nội Bài - Vĩnh Yên (Km 7+800 - Km 289+784) tới các đơn vị liên quan.

Dự án này thuộc danh mục các dự án đầu tưtheo hình thức đối tác công tư (PPP) được Kiểm toán Nhà nước đưa vào diện cần kiểm toán trong Quyết định số 361/QĐ - KTNN ngày 20/3/2017.

Được triển khai từ năm 2004, công trình này do Cục Đường bộ Việt Nam (nay là Tổng cục Đường bộ Việt Nam là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, doanh nghiệpdự án được chỉ định là Công ty cổ phần BOT Quốc lộ 2 (các cổ đông chính là Tổng công ty Sông Đà, Tổng công ty Đầu tư phát triển đô thị và Khu công nghiệp - IDICO…).

Tính đến tháng 6/2017, sau nhiều lần điều chỉnh, tổng mức đầu tư Dự án là 772 tỷ đồng. Trước đó, Công ty cổ phần BOT Quốc lộ 2 đã khánh thành, đưa vào khai thác Dự án từ tháng 8/2008.

Cần phải nói thêm rằng, điểm đặc biệt của Dự án này là tỷ lệ tham gia hỗ trợ của Ngân sách Nhà nước khá lớn ở hầu hết các hạng mục như: xây lắp (70/513 tỷ đồng); chi phí khác (11,1/25 tỷ đồng); giải phóng mặt bằng (195/233 tỷ đồng)… nên có thể coi đây là công trình được áp dụng hình thức PPP, loại hợp đồng BOT ở dạng sơ khởi đầu tiên tại Việt Nam.

Với tính chất “sơ khởi”, việc Kiểm toán Nhà nước phát hiện tại Dự án khá nhiều tồn tại, hạn chế trong hầu hết các khâu là điều đương nhiên.

Sai sót đầu tiên được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra liên quan tới trách nhiệm của cấp quyết định đầu tư là Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT).

Cụ thể, theo quy định, hàng năm Bộ GTVT phải công bố danh mục dự án kêu gọi vốn đầu tư theo hợp đồng BOT, được quy định tại Điều 3, Nghị định số 77/NĐ - CP, ngày 18/6/1997 của Chính phủ. Tuy nhiên, do không thực hiện quy định này, nên Dự án BOT Quốc lộ 2 Nội Bài - Vĩnh Yên không nằm trong danh mục gọi vốn đầu tư theo quy định trên.

Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng không tiến hành đăng tải danh mục dự án BOT trên các phương tiện thông tin đại chúng, mà lại “đi tắt” bằng việc trình Thủ tướng Chính phủ để chỉ định Tổng công ty Xây dựng Sông Đà làm chủ đầu tư lãnh đạo Công ty cổ phần BOT Quốc lộ 2 thực hiện Dự án.

Ngoài cơ sở pháp lý để thực hiện dự án, Kiểm toán Nhà nước còn cho rằng, việc Bộ GTVT cho phép nhà đầu tư thu phí trước 4 tháng so với thời gian tiến hành nghiệm thu hoàn thành công trình là chưa đúng quy định; khoảng cách giữa trạm thu phí của Dự án đến trạm thu phí cầu Việt Trì và trạm thu phí trên Quốc lộ 3 không đảm bảo cự ly tối thiểu 70 km quy định tại khoản 3.III, phần 2, Thông tư số 90/2004/TT - BTC.