Đeo khăn choàng truyền thống của Peru,ãnhđạoAPECcamkếtchốnglạichủnghĩabảohộketquabong da Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nói chuyện sau khi cùng chụp ảnh tại Hội nghị thượng đỉnh APEC tại Lima, Peru vào 20/11/2016. Ảnh nguồn: Reuters.

Các quan chức Trung Quốc cho biết nhiều quốc gia đang có ý định tham gia khối thương mại dẫn đầu bởi Trung Quốc sau khi chiến thắng của Donald Trump làm dấy lên những lo ngại rằng Mỹ có thể sẽ hủy bỏ các thỏa thuận thương mại tự do.

Trong chiến dịch tranh cử, Trump đã tuyên bố sẽ rút khỏi thỏa thuận thương mại 12 nước xuyên Thái Bình Dương (TPP), và cũng đe dọa sẽ áp đặt mức thuế cao đối với Trung Quốc và Mexico.

Đáp lại, các nhà lãnh đạo trong khu vực vào Chủ Nhật đã nói rằng, họ sẽ “chiến đấu chống lại tất cả các hình thức của chủ nghĩa bảo hộ” và thúc đẩy đàm phán TPP.

“Chúng tôi tái khẳng định cam kết giữ cho thị trường của mình mở cửa và chiến đấu chống lại tất cả các hình thức của chủ nghĩa bảo hộ", các nhà lãnh đạo tuyên bố tại cuộc họp thương đỉnh nhóm APEC tại Peru.

Trong chuyến công tác nước ngoài cuối cùng, Tổng thống Barack Obama cho biết từ bỏ TPP sẽ là một sai lầm đối với Mỹ.

“Tôi nghĩ rằng không thông qua TPP sẽ làm suy yếu vị thế của chúng ta trong khu vực và khả năng định hình các quy tắc thương mại toàn cầu của chúng ta”, ông Obama phát biểu tại một cuộc họp báo vào cuối hội nghị thượng đỉnh.

Ông Obama tham gia đàm phán TPP nhưng giờ đây đã ngừng tìm kiếm sự thông qua của Quốc hội và cho biết việc phê chuẩn nó phụ thuộc vào chính quyền Trump sắp tới.

Trung Quốc không phải là một phần của TPP, nhưng nước này đã xây dựng một tầm nhìn khác về thương mại tự do trong khu vực châu Á thông qua Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), mà hiện không bao gồm các nước ở châu Mỹ.

Tan Jian, một thành viên cao cấp của phái đoàn Trung Quốc tại cuộc họp APEC, cho biết nhiều quốc gia đang tìm cách gia nhập khối thương mại của mình, bao gồm cả Peru và Chile, và rằng Trung Quốc muốn đạt được một thỏa thuận sớm nhất.

Ông cho biết, tuy nhiên, cả TPP và RCEP đều là con đường để tiến tới một khu vực mậu dịch tự do rộng lớn hơn của khu vực châu Á-Thái Bình Dương, từ lâu đã là mục tiêu của khối APEC đại diện cho 57% giá trị thương mại của nền kinh tế thế giới.

Các nhà lãnh đạo APEC đã cùng lặp lại tinh thần này: “Chúng tôi khuyến khích tất cả các cam kết khu vực, bao gồm cả TPP và RCEP, duy trì sự mở cửa, minh bạch và toàn diện”, phát biểu trong tuyên bố cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh.

Một số nhà lãnh đạo APEC tại Lima đã gợi ý TPP có thể tiếp tục mà không có Mỹ, nhưng những người khác nói rằng sẽ yêu cầu đàm phán lại hoàn toàn.

Một cách khác đó là đưa ra một số điều chỉnh để Trump có thể thay đổi ý định của mình và ủng hộ Hiệp định mà không bị mất mặt, Thủ tướng New Zealand John Key đề nghị.

Ông Obama cho biết ông đã được nghe một số lời kêu gọi về một thỏa thuận thương mại tự do ít tham vọng hơn, trong đó có ít sự bảo vệ với người lao động và môi trường hơn.

“Đó rõ ràng là loại thỏa thuận sẽ không bao gồm người lao động và doanh nghiệp Mỹ và khả năng tiếp cận với thị trường quốc gia này”, ông nói.

Tổng thống Peru Pedro Pablo Kuczynski - chủ nhà hội nghị thượng đỉnh, cho biết hiện còn quá sớm để từ bỏ TPP và rằng sự phản đối của Trump là do "điều kiện kinh tế khó khăn” nhiều hơn là một tâm lý bảo hộ tiêu cực./.

Ngọc Trang (theo Reuters)

(责任编辑：Cúp C1)