BP - Louis ty le anhII De Bourbon (thân vương Condé), sinh năm 1621, mang trong mình huyết thống hoàng gia Pháp. Nhờ xuất thân trong hoàng tộc nên năm 19 tuổi, thân vương Condé được giao toàn quyền chỉ huy quân đội. Sau khi nắm quyền, thân vương Condé đã thể hiện tài năng quân sự xây dựng nước Pháp trở thành một quốc gia quân sự hùng mạnh ở châu Âu và bản thân ông trở thành vị tướng soái vĩ đại nhất của đất nước hình lục lăng vào thế kỷ XVII. Cuộc đời hiển hách của thân vương Condé cũng gian truân bởi ông là người có công đưa nước Pháp thành một quốc gia vĩ đại, nhưng rồi bị xem là kẻ phản quốc, sau đó được phục hồi và trở thành vị anh hùng dân tộc, cứu tinh đất nước.

Sau khi nắm quyền chỉ huy quân đội, thân vương Condé đã chống lại sự xâm lược của người Tây Ban Nha. Lúc này, người Tây Ban Nha khá hùng mạnh và hơn hẳn người Pháp về mọi mặt, đang khống chế quân sự toàn châu Âu. Vì vậy, khi bị thân vương Condé đánh và giết chết hơn 20 ngàn lính chỉ trong một ngày, đã chấm dứt sự thống trị của đế quốc Tây Ban Nha kéo dài hơn 150 năm ở châu Âu. Sau chiến thắng này, thân vương Condé đưa quân sang vùng Alsace để chống lại sự bành trướng của người Bavaria. Tháng 8-1643, sau ba cuộc chiến đẫm máu, thân vương Condé đã đuổi người Bavaria chạy dài đến bờ sông Rhein. Năm 1644, người Bavaria tập trung binh lực đánh vào nước Pháp để trả thù mối hận thua trận. Thân vương Condé lại chỉ huy quân Pháp đánh tan quân xâm lược, bảo vệ vững chắc đất nước.

10 năm sau đó, thân vương Condé lãnh đạo quân đội chiến đấu với các kẻ thù của nước Pháp, đồng thời bình ổn chính trị trong nước. Năm 1647, ông sang Tây Ban Nha chiến đấu chống phản loạn và chiếm được Catalonia. Năm sau, Đại công tước Leopold William vùng Frades (Tây Ban Nha) nổi dậy chống phá, thân vương Condé đã bày binh bố trận tiêu diệt hoàn toàn quân đối phương. Từ năm 1648-1658, nước Pháp không chỉ đối mặt với kẻ thù ngoại bang mà nhiều cuộc bạo loạn trong nước của các đảng phái chính trị luôn diễn ra. Ngay như người Tây Ban Nha vốn đã quy thuận người Pháp nhưng cũng lợi dụng tình hình nổi lên chống đối. Thân vương Condé chỉ huy dẹp yên phản loạn nhưng xuất hiện mâu thuẫn với người bạn chiến đấu là Turenne. Hai người bày binh bố trận đánh nhau mấy tháng trời và thân vương Condé phải lui quân. Năm 1654, ông bị kết án tử hình vắng mặt vì tội phản quốc. Tuy nhiên, sau khi lui binh trong trận đánh với Turenne, thân vương Condé đưa quân sang Tây Ban Nha đánh bại hoàn toàn các cuộc phản loạn tại đây vào năm 1659. Hai nước Pháp và Tây Ban Nha ký hiệp định hòa bình Bilious với nhiều điều khoản có lợi cho Pháp. Cũng tại hội nghị này, các nhà thương thuyết đã đề nghị vua Pháp miễn tội chết cho ông.

Năm 1668, một lần nữa thân vương Condé được giao toàn quyền chỉ huy quân đội Pháp trong trận chiến với người Hà Lan. Sau khi chiến thắng quân Hà Lan, ông được nước Pháp vinh danh là vị anh hùng dân tộc, vị tướng soái vĩ đại nhất lịch sử nước Pháp thế kỷ XVII. Sau chiến tranh Pháp - Hà Lan, thân vương Condé đã lấy lại danh dự, uy tín cho bản thân và xin xuất ngũ, sống cuộc đời bình thường tại Fontainebleau từ năm 1674. Tháng 12-1686, ông qua đời sau một cơn đột quỵ, thọ 65 tuổi.

Các nhà khoa học quân sự đánh giá, với 30 năm cầm quân, thân vương Condé đã chứng minh cho nhân loại thấy ông là một vị tướng tài ba. Ông luôn giành thắng lợi trong mọi cuộc chiến dù đối phương có số quân đông gấp 3, gấp 4 lần với trang bị hiện đại hơn. Công trạng đưa nước Pháp thoát khỏi ao tù lạc hậu trở thành một đế chế quân sự ở châu Âu, thân vương Condé được vinh danh là vị tướng tài của nước Pháp, có tầm ảnh hưởng to lớn tới lịch sử nhân loại ở thế kỷ XVII.

Tấn Phong

(责任编辑：Cúp C1)