Hoạt động XNK hàng hóa tại cửa khẩu Tân Thanh. Ảnh: H.Nụ

Doanh nghiệp gặp khó

Theo quy định trên, đối với các loại hoa quả không thuộc danh mục NK sẽ không được phép khai báo hải quan, không xét duyệt kiểm dịch, không cho phép NK. Chính vì vậy, trong suốt những ngày qua, DN hoạt động trong lĩnh vực XK mặt hàng hoa quả tươi gặp nhiều khó khăn.

Trước 16/12/2018, một số mặt hàng hoa quả Việt Nam như: Chanh leo, bưởi, roi, sầu riêng, măng cụt… không được phép XK sang Trung Quốc. Việc DN gặp trục trặc trong khâu XK là do chưa đáp ứng được những yêu cầu về tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc và quy định kiểm dịch của Trung Quốc khiến tình hình XK hoa quả tươi qua cửa khẩu Tân Thanh nói riêng và một số cửa khẩu trên địa bàn giảm rõ rệt. Cụ thể, từ ngày 16 đến 31/12/2018, có hơn 44,2 nghìn tấn hoa quả XK, giảm 15,7% so với thời điểm cùng kỳ năm 2017.

Theo thông tin từ cơ quan Kiểm dịch Lạng Sơn, hiện chỉ có 8 loại hoa quả tươi được phép XK chính ngạch qua các cửa khẩu của Lạng Sơn là: Thanh long, dưa hấu, vải, nhãn, chuối, xoài, mít và chôm chôm. Những mặt hàng hoa quả này nếu đảm bảo các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc (có bao bì, dán tem nhãn chứng nhận xuất xứ nguồn gốc…) mới được làm thủ tục hải quan.

Trên thực tế, nhiều DN hiện vẫn không nắm rõ quy định, khiến cho mặt hàng nông sản của Việt Nam XK sang Trung Quốc qua các cửa khẩu của Lạng Sơn đình trệ.

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, bà Nguyễn Bích Nguyệt, đại diện Công ty XNK hàng nông sản Tân Thanh cho biết, trong những ngày qua, khi Trung Quốc siết chặt quy định về kiểm dịch, quy định về bao bì, tem nhãn… có nhiều hợp tác xã, tư thương phải cho hàng hóa quay đầu để chuyển khẩu. Có những lô hàng đã thông quan nhưng lại bị trả về vì không đạt tiêu chuẩn về tem, nhãn, quy cách đóng gói.

Đại diện Chi cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) cho biết, các DN hoạt động XK hàng hoa quả tươi thường đi mua gom sản phẩm của nông dân nên hầu hết các sản phẩm khi XK đều chưa có tem, nhãn, mác, bao bì. Để đảm bảo hàng đúng quy định của Trung Quốc và các DN đối tác, DN phải chủ động đăng ký với Sở Công thương, Sở NN&PTNT, sau đó in tem, nhãn, bao bì, đóng đúng theo yêu cầu của bên NK. Tuy vậy, không phải DN nào cũng thực hiện điều đó vì phải đầu tư bao bì, nhãn, mác sẽ làm tăng chi phí, thời gian.

Hải quan Lạng Sơn chủ động tìm phương án giải quyết

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, ông Hoàng Khánh Hoà, Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, việc cơ quan chức năng Trung Quốc tăng cường quản lý chặt hàng nông, thủy sản NK từ Việt Nam đã ảnh hưởng và gây ra tình trạng ùn ứ hàng hóa tại các cửa khẩu.

Để trao đổi, giải quyết vướng mắc phát sinh đối với mặt hàng nông sản của Việt Nam XK sang Trung Quốc, Hải quan Lạng Sơn đã chủ động liên lạc, trao đổi thông tin với các cơ quan chức năng Trung Quốc để thống nhất phương án giải quyết, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho thông quan hàng hóa. Tại buổi làm việc, phía Hải quan Lạng Sơn đề nghị Hải quan Bằng Tường và Nam Ninh cung cấp một số thông tin liên quan đến quản lý hàng hoá nông sản NK vào Trung Quốc; các quy định về kiểm dịch, kiểm tra hải quan; các giải pháp để tạo thuận lợi đối với hàng nông sản của Việt Nam.

Sau khi trao đổi, phía Hải quan Bằng Tường và Nam Ninh cho biết, phía Trung Quốc đang tiến hành kiểm dịch chặt đối với hàng hóa là thủy sản, nông sản và thực phẩm từ chăn nuôi có xuất xứ từ Việt Nam NK vào Trung Quốc (hàng hóa phải thuộc danh mục hàng được phép NK vào Trung Quốc mới tiến hành cho phép khai báo hải quan).

Đồng thời, phía Trung Quốc cũng quản lý chặt việc đăng ký truy suất nguồn gốc, chứng nhận kiểm nghiệm, kiểm dịch theo yêu cầu; kiểm tra, đối chiếu các giấy chứng nhận kiểm dịch của các cơ quan chức năng Việt Nam; tiến hành lấy mẫu tại chỗ để phát hiện vật thể gây hại đối với các lô hàng NK từ Việt Nam…, ông Hoàng Khánh Hòa cho biết thêm.

Đồng thời, Hải quan Lạng Sơn cũng đã thông báo, khuyến cáo đến cộng đồng DN tham gia hoạt động XNK tại cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh và các cửa khẩu trên địa bàn những thay đổi liên quan đến chính sách của các cơ quan quản lý phía Trung Quốc.

Cục Hải quan Lạng Sơn cũng đã khuyến cáo và phổ biến đến các DN Việt Nam về tình trạng ùn tắc hàng hóa XK tại các cửa khẩu do Chi cục Hải quan Tân Thanh quản lý để các DN nắm được các chính sách thay đổi của phía cơ quan quản lý Trung Quốc, chủ động trong kế hoạch XK hàng hóa, giải quyết nhanh chóng các thủ tục chuyển cửa khẩu xuất cho các DN theo quy định, ông Hoàng Khánh Hoà nhấn mạnh.

Ngoài ra, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị cũng đang tuyên truyền, thông báo cho DN và lái xe Việt Nam biết về việc phía Trung Quốc áp dụng phần mềm “khóa tiệp thông” tại cửa khẩu Hữu Nghị.

(责任编辑：La liga)