Từ 1/1/2015, Luật BHYT sửa đổi bổ sung một số điều chính thức có hiệu lực. Trong quá trình thực hiện, việc thu BHYT đã nảy sinh nhiều vướng mắc, vượt quá tầm giải quyết từ cơ sở.

Từ 1/1/2015, Luật BHYT sửa đổi bổ sung một số điều chính thức có hiệu lực. Trong quá trình thực hiện, việc thu BHYT đã nảy sinh nhiều vướng mắc, vượt quá tầm giải quyết từ cơ sở.

BHYT theo hộ gia đình là quy định mới nhằm đảm bảo sự công bằng, hạn chế tình trạng chỉ có người đau ốm mới tham gia BHYT, góp phần gia tăng tỷ lệ bao phủ BHYT một cách bền vững. Khi tham gia theo hộ gia đình thì được giảm mức đóng BHYT. Cụ thể, từ người thứ 2 trong hộ gia đình tham gia BHYT sẽ được giảm 30% mức đóng, người thứ 3 tham gia được giảm 40% mức đóng, người thứ 4 tham gia được giảm 45% mức đóng, người thứ 5 tham gia được giảm 50% mức đóng.

Người bệnh có thẻ BHYT chờ nhận thuốc tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Trần Văn Thời.

Như vậy, bình quân một gia đình có 5 người tham gia BHYT chỉ phải đóng khoảng gần 2 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, đối với người dân ở khu vực nông thôn đây vẫn là một khoản chi phí khá lớn và cùng nhiều vướng mắc khác đã nảy sinh sau hơn 5 tháng thực hiện đã cản trở, hạn chế người tham gia.       

Ông Nguyễn Văn Út, ngụ ấp Ðông Mỹ, xã Trần Thới, huyện Cái Nước, cho biết: “Tôi mua BHYT tự nguyện liên tục 5 năm nay. Khi chuyển qua mua BHYT hộ gia đình, tôi đến đại lý xã làm thủ tục mua BHYT nhưng không được giải quyết, vì tôi có một người con trai đang đi làm ngoài tỉnh. Nếu chờ đợi giấy tờ chứng minh con tôi đang làm ở công ty nào đó và phải gởi thẻ BHYT đã tham gia trên đó về tôi sẽ mất quyền lợi vì gián đoạn thời gian BHYT. Bởi lẽ, tôi đã tham gia BHYT được gần 5 năm và người tham gia BHYT liên tục 5 năm trở lên sẽ có một số chế độ thanh toán tiền khám chữa bệnh ưu đãi hơn”.

Bà Trần Thị Yến, phường 5, TP Cà Mau, nêu thắc mắc: “Con trai tôi đang ở TP Hồ Chí Minh nhưng hộ khẩu ở Cà Mau. Nay nếu mua BHYT cùng với cả nhà tại  Cà Mau, khi con tôi cần khám chữa bệnh thì sẽ phải trở về Cà Mau do khám trên đó sẽ không được đồng chi trả chi phí 50% như trước”.

Chị Kiều My, đại lý BHYT xã Khánh Hoà, huyện U Minh, cho biết: “Ở nông thôn hiện nay, người dân đi làm xa nhiều lắm nên các thành viên trong hộ khẩu gia đình muốn tham gia BHYT gặp nhiều khó khăn. Ðối với các trường hợp chưa thể photo hết thẻ BHYT của các thành viên trong hộ hoặc chưa kịp lập thủ tục đăng ký tạm trú, tạm vắng cho các thành viên trong gia đình thì chưa thể tham gia BHYT được.

Ông Nguyễn An Long, Trưởng Phòng Thu - BHXH tỉnh Cà Mau, thừa nhận, không chỉ do thủ tục phiền hà, cấp uỷ, chính quyền địa phương vẫn chưa quyết liệt vào cuộc vận động người dân tham gia BHYT. Hiện nay có địa phương mới đạt được 34% số hộ tham gia BHYT. Ngay cả đối tượng phải tham gia BHYT bắt buộc là học sinh cũng có một số trường trong năm học vừa qua chỉ thu đạt 75%. Việc người dân muốn tham gia BHYT phải chứng minh tình trạng tham gia BHYT của tất cả các thành viên trong gia đình đã ảnh hưởng rất lớn đến việc tham gia BHYT. BHXH tỉnh Cà Mau đã kịp thời phản ánh các vướng mắc trên, ngày 8/6/2015, BHXH Việt Nam đã có Văn bản số 2085/BHXH-BT về việc đơn giản thủ tục tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Theo đó, người tham gia BHYT theo hộ gia đình không phải trình cơ quan quản lý các loại giấy tờ để chứng minh về đặc điểm nhân thân đối tượng, về sự tham gia BHYT của thành viên trong hộ gia đình, không phải xuất trình giấy tạm vắng, giấy xác nhận ly hôn hoặc các giấy tờ khác thuộc về trách nhiệm quản lý của UBND cấp xã.

BHXH Việt Nam cũng yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố trong tháng 6/2015 phổ biến đến UBND cấp xã và đại lý thu để tổ chức thực hiện, đồng thời thông báo rộng rãi đến từng hộ gia đình biết về thủ tục tham gia, địa điểm tham gia BHYT, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho mọi người dân khi tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Và để giải quyết các vướng mắc trong giai đoạn đầu thực hiện Luật BHYT 2014, BHXH Việt Nam đã có Công văn số 777/BHXH-BT (ngày 12/3/2015) hướng dẫn một số nội dung về thu BHYT. Tuy nhiên, ngay cả khi đã triển khai công văn này, việc thực hiện vẫn gặp một số vấn đề bất cập. Cụ thể như, việc xác nhận thành viên trong hộ gia đình vẫn còn yêu cầu xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú để chứng minh các thành viên đã tham gia, chưa tham gia…

Bài và ảnh: Minh Sậm

(责任编辑：Thể thao)