Bà đã giải nghệ cô giáo trường làng từ lâu và ra phố ở với vợ chồng thằng cả. Bây giờ,ng cngoại hạng tây ban nha nhiệm vụ hằng ngày của bà là gọi xe ôm đưa cháu đến lớp mẫu giáo buổi sáng và đón cháu về buổi chiều. Sau kỳ nghỉ hè được chơi ở nhà lâu lâu, vào đầu năm học, thằng bé sinh chứng không muốn đi học nữa. Mỗi lần đưa nó vào lớp, bà phải cam kết đến chiều đưa nó ra tượng đài chiến thắng để đi ôtô điện nó mới chịu vào lớp. Bà chậc lưỡi khen mấy người kinh doanh ôtô điện thế mà khôn. Họ biết lợi dụng sự yếu kém về cơ sở hạ tầng của tỉnh, trong đó có hạ tầng văn hóa để kiếm tiền. Với họ thì thư viện, nhà bảo tàng, công viên văn hóa càng chậm được xây dựng lại càng tốt. Có công viên, có thư viện, nhà văn hóa rồi thì đứa trẻ nào còn thèm đến tượng đài chiến thắng chơi ôtô điện nữa.

Nhưng chỉ chừng ba bữa thì thằng bé không còn mè nheo khóc lóc trước khi vào lớp nữa. Tỉ tê hỏi chuyện thì nó bảo mấy bữa nó khóc trong lớp, cô giáo trợn mắt, tay lăm lăm cây thước bảo câm miệng ngay. Mấy bạn chưa kịp ngậm miệng lại thì ăn liền mấy thước. Thế là từ đó nó không khóc nữa. Nghe thằng cháu bốn tuổi vô tư kể chuyện khóc cười ở lớp, bà hỏi sao mỗi khi con khóc ở nhà, bà càng bảo nín đi thì con lại càng khóc to hơn? Nó trả lời tỉnh queo: Tại bà không vụt con bằng thước. Ô, thế hóa ra nó chỉ khóc khi nó không sợ. Còn ở lớp, nó không dám khóc vì nó quá sợ cô à? Sao một đứa trẻ con bốn tuổi mà đã có thể lựa chọn cách ứng xử “phù hợp” thế nhỉ? Bà chịu, không tìm được câu trả lời thích hợp.

Bà chợt nhớ chương trình thời sự trưa nay, thấy nhà đài nói tới cái chỉ số lòng dân, có tên gọi là chỉ số PAPI gì đấy, có nói đến mức độ cam chịu của người dân ngày càng cao. Bà chợt thấy nụ cười nhạt cam phận của con người thậm chí còn đắng đót hơn cả nước mắt rất nhiều. Sống giữa một rừng người chai sạn, rất hiếm hoi nước mắt nơi phố xá, chợt thấy cay cay sống mũi. Có phải cuộc sống hiện đại nhiều vui ít buồn? Hay con người quá bận bịu, không còn thời gian dành cho nước mắt? Kể cả ở những đám tang, giờ cũng ít thấy tang gia sụt sùi. Giở tờ báo ra đọc mỗi sáng, thấy tràn lan những chuyện giết người, cướp của. Con giết bố, chồng giết vợ, em giết anh, trẻ con giết trẻ con nhỏ hơn mình... Trong các quán cà phê, thấy ai cũng cắm cúi đọc nhưng tuyệt đối chẳng thấy ai khóc, cũng chẳng thấy ai buồn. Thi thoảng chỉ nghe tiếng ai đó kêu lên, khiếp quá, chỉ một thằng mà ra tay sát hại bốn mạng người. Rồi lại giở nhanh sang các thông tin khác, như mẫu nữ ngủ dạng chân, chảy dãi; mẫu nam cặp với người đáng tuổi mẹ mình...

Tự nhiên bà chợt nhớ hai câu thơ trong bài “Lệ” của nhà thơ Xuân Diệu mà thời thanh nữ của bà ai cũng cẩn thận chép trong cuốn sổ tay có vẽ đôi chim bồ câu ngậm trái tim hồng: “Trái đất ba phần tư nước mắt/Đi như giọt lệ giữa không trung”.

 Ngày xưa, bà đã thổn thức trước những câu thơ ngập tràn nước mắt. Nhưng dường như ngày ấy đã xa rồi. Bà tự hỏi, liệu cuộc sống sẽ ra sao đây nếu cuộc đời không có nước mắt!?

Thảo Nguyên

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)