Thời cổ đại,ộckhởinghĩvdqg my giới quý tộc La Mã rất thích xem đấu võ. Võ sĩ khi thi đấu được phép lựa chọn vũ khí và phải giết chết đối thủ mới xem là người chiến thắng. Trước tình cảnh này, một tù binh tên Spartacus đã phản kháng bằng cách kêu gọi các nô lệ đứng lên khởi nghĩa vào năm 73 trước Công nguyên.

Spartacus là người xứ Tơraxơ, phía đông bán đảo Bankan. Khi quân La Mã xâm lược, Spartacus bị bắt làm tù binh giải về Roma bán cho các lò võ để làm đấu sĩ. Tận mắt nhìn thấy bạn tù, những người nô lệ lần lượt bị giết chết bằng trò võ sĩ giác đấu hết sức man rợ, Spartacus đã cùng các bạn tù lập kế hoạch khởi nghĩa. Tuy nhiên, vụ việc bại lộ buộc Spartacus phải hành động ngay. Trên 70 võ sĩ nô lệ tổ chức cướp vũ khí rồi chạy đến ngọn núi lửa Vésuve gây dựng căn cứ, cuộc khởi nghĩa Spartacus chính thức bắt đầu. Nghe tin Spartacus dựng cờ khởi nghĩa, nô lệ khắp nơi vùng lên thoát cảnh gông cùm và tìm đến Vésuve. Đầu năm 72 trước Công nguyên, Viện nguyên lão La Mã đưa 3.000 quân bao vây ngọn núi, triệt tiêu các nguồn tiếp tế nhằm cô lập và làm cho nghĩa quân thiếu lương thực nhanh chóng dẫn tới sự tan rã. Lợi dụng đêm tối, Spartacus cho binh lính lẻn xuống núi rồi bất ngờ tập kích quân La Mã khiến chúng không kịp trở tay. Chiến thắng Vésuve đã làm cho dòng người đổ về dưới cờ của Spartacus ngày càng đông, Viện nguyên lão ban hành lệnh thiết quân luật toàn La Mã và điều thêm binh lính đi đánh. Thế nhưng, đội quân này cũng bị nghĩa quân của Spartacus đánh bại và bắt bộ chỉ huy làm tù binh.

Sau chiến thắng này, Spartacus muốn đưa quân vượt dãy núi Anpơ để thoát sự kìm kẹp của đế quốc La Mã. Thế nhưng cuộc hành binh bị thay đổi và buộc phải di chuyển về phía nam. Lúc này, Viện nguyên lão điều động quân từ Bắc Phi, Tiểu Á, Tây Ban Nha về trấn áp. Quân của Spartacus bị tấn công trên cả ba mặt nên chống trả hết sức khó khăn. Đầu năm 71 trước Công nguyên, Spartacus dốc toàn lực tổ chức đánh một trận sống mãi với quân của Viện nguyên lão. Quân La Mã vừa đông, lại thiện chiến nên đã có trên 6 vạn nghĩa quân bị giết chết tại trận, trong đó có Spartacus, 6.000 người khác bị bắt sống. Viện nguyên lão ra lệnh đóng đinh toàn bộ tù binh lên giá thập tự dọc tuyến đường về thành Roma. Cuộc khởi nghĩa Spartacus bị dập tắt.

Lịch sử đánh giá, cuộc chiến tuy thất bại nhưng đây là cuộc khởi nghĩa oanh liệt nhất, thể hiện tinh thần thượng võ, khát khao tự do, chống áp bức bóc lột của người nô lệ thời cổ đại. Cuộc chiến tuy thất bại nhưng để lại cho hậu thế nhiều bài học vô cùng giá trị. Các Mác đánh giá Spartacus là “Một nhà quân sự vĩ đại có cốt cách cực kỳ cao thượng, một người đại biểu chân chính của giai cấp vô sản cổ đại”.

T. Phong
(Trích nguồn 102 sự kiện nổi tiếng thế giới)

(责任编辑：Cúp C2)