Theo báo cáo vĩ mô tháng 3/2023 của CTCK Rồng Việt (VDSC) được công bố mới đây, quy môtrái phiếu doanh nghiệp(TPDN) năm 2023 ước tính là 290.000 tỷ đồng. Áp lực trả nợ trái phiếu rơi vào giai đoạn tháng 5 - 9/2023 và tháng 12/2023.

Riêng quy mô của lĩnh vực bất động sảnvà xây dựng đã chiếm một nửa trong số trái phiếu đáo hạn năm 2023, trong đó có khoảng 85.000 tỷ đồng phải trả trong giai đoạn đỉnh điểm.

Trong khi đó, việc phát hành trái phiếu mới trong lĩnh vực này lại khá ảm đảm, ghi nhận tới thời điểm hiện tại chỉ có SLI và CTCP Đầu tư Phan Vũ là hai doanh nghiệp phát hành thành công. Tổng giá trị phát hành tương ứng của hai công ty này là 500 tỷ đồng với lãi suất 13,5%/năm và 110 tỷ đồng với lãi suất 10,5%/năm.

Về quy mô mua lại TPDN trước hạn, trong 2 tháng đầu năm đã có 15.000 tỷ đồng được mua lại, tăng 56% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, đây chỉ là con số khiêm tốn so với thời điểm năm 2022 với tổng giá trị TPDN mua lại trước hạn là 235.000 tỷ. Trong đó 48% thuộc về nhóm tài chính và 30% thuộc về nhóm bất động sản và xây dựng.

Rủi ro của việc thanh toán nợ lãi của các tổ chức phát hành cũng đã bắt đầu bộc lộ rõ. Theo thống kê của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, có khoảng 13 doanh nghiệp chậm thanh toán gốc và lãi trái phiếu với quy mô phát hành khoảng 3.800 tỷ đồng. Lũy kế từ tháng 9/2022 đến nay, có hơn 60 doanh nghiệp công bố chậm trả lãi và nợ gốc trái phiếu, phần lớn tập trung vào nhóm doanh nghiệp bất động sản và xây dựng.

VDSC cho rằng vấn đề vi phạm trong nghĩa vụ trả nợ đối với trái chủ có thể gia tăng trong thời gian tới. Tuy nhiên, rủi ro này có thể tập trung ở lĩnh vực bất động sản và xây dựng.

Tuy nhiên, VDSC cũng nhận định những khó khăn nói trên đối với nhà đầu tư đã không còn mới. Mặc dù chưa được tháo gỡ nhưng VDSC kỳ vọng rủi ro này không bị thổi phồng lên trong thời gian tới khi doanh nghiệp có những giải pháp đàm phán và thu xếp với trái chủ sau khi nghị định 65được sửa đổi.

Bên cạnh đó quy mô TPDN đáo hạn đã giảm mạnh nhờ hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn. Rủi ro mất khả năng thanh toán đang được tích lũy và bộc lộ dần nhưng ở mức dự báo được khi xét về quy mô.

Rủi ro mất khả năng thanh toán lây lan sang các khoản nợ vay ngân hàng của doanh nghiệp bất động sản và xây dựng nói riêng và các lĩnh vực khác cũng là vấn đề cần lưu tâm. Dù vậy, VDSCcho rằng xác suất xảy ra và tác động của rủi ro này chưa thực sự rõ ràng.