“Bờ xôi ruộng mật” bị bỏ hoang

Cánh đồng tại thôn Quang Châu (xã Hòa Châu, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng) từng là “bờ xôi ruộng mật” đối với những người nông dân, nhưng đã bị bỏ hoang hơn 7 năm qua. “Nghe nói để làm dự ángì đó, nhưng đến nay, vẫn chưa thấy thực hiện”, ông Năm, lão nông ở thôn Quang Châu nhìn đồng ruộng, thở dài tiếc nuối.

Theo UBND xã Hòa Châu, trên địa bàn xã hiện có hơn 38 ha đất nông nghiệp không thể sản xuất được từ nhiều năm qua, mà nguyên nhân chủ yếu là do các dự án chậm triển khai. Chỉ riêng xã Hòa Châu có 6 dự án bị “treo”.

Một diện tích lớn đất nông nghiệp trên địa bàn xã Hòa Châu rơi vào tình trạng hoang hóa, không thể canh tác, sản xuất, khiến đời sống của hơn 400 hộ dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Đà Nẵng cho thấy, tổng diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được trên địa bàn Thành phố hiện là 348,44 ha. Trong đó, diện tích nằm trong dự án quy hoạch hơn 276 ha; diện tích nằm ngoài quy hoạch trên 72 ha.

Ông Hoàng Thanh Hòa, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Đà Nẵng cho biết, diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được chủ yếu tập trung ở các quận, huyện như Hòa Vang (193,62 ha); Ngũ Hành Sơn (gần 62 ha); Cẩm Lệ (hơn 57 ha); Liên Chiểu (gần 37 ha). Nguyên nhân chính khiến hàng trăm héc-ta đất nông nghiệp phải bỏ hoang là do ảnh hưởng từ các dự án, tuyến kênh mương bị bồi lấp, nhiều khu ruộng bị nước thải khu dân cư xả ra gây ô nhiễm…

Đất nông nghiệp bị bỏ hoang không chỉ gây lãng phí nguồn tài nguyên đất đai, mà hàng năm TP. Đà Nẵng phải chi một khoản không nhỏ để hỗ trợ người nông dân. Được biết, từ năm 2014, TP. Đà Nẵng đã phải hỗ trợ người dân với mức 3.000 đồng/m2 đất nông nghiệp, riêng xã Hòa Châu mỗi năm phải hỗ trợ gần 1 tỷ đồng cho người dân có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng.

Mới đây, TP. Đà Nẵng quyết định chi gần 4 tỷ đồng để hỗ trợ cho các hộ dân có đất nông nghiệp không sản xuất được do ảnh hưởng bởi việc thi công các dự án trong năm 2019, với diện tích là 145,59 ha.

Khôi phục sản xuất hay thu hồi?

Bỏ hoang đất nông nghiệp cũng đang trở thành thách thức cho việc phát triển đô thị ở Đà Nẵng. Lựa chọn khôi phục sản xuất hay thu hồi diện tích đất nông nghiệp bị bỏ hoang là bài toán không đơn giản đối với các cấp chính quyền TP. Đà Nẵng hiện nay.

Để giải quyết tình trạng này, huyện Hòa Vang, địa phương có nhiều diện tích đất nông nghiệp bị bỏ hoang nhất của Đà Nẵng đề xuất, đối với đất nông nghiệp không sản xuất được nằm ngoài quy hoạch, thì tiến hành khôi phục sản xuất đất nông nghiệp đối với khoảng 4,08 ha và quy hoạch dự án 60,96 ha.

Ngoài ra, UBND huyện Hòa Vang đề xuất điều chỉnh mục đích quy hoạch khu đất dự trữ ven sông phía Bắc Khu E - Khu tái định cư Nam cầu Cẩm Lệ thành dự án quy hoạch mới vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phục vụ đô thị để kêu gọi đầu tư, với diện tích 7,57 ha.

Với hơn 276 ha đất nông nghiệp không sản xuất được nằm trong quy hoạch dự án, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Đà Nẵng cho biết, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Đà Nẵng đang lập đề án để xử lý. Còn với đất nông nghiệp không sản xuất được nằm ngoài quy hoạch (diện tích hơn 72 ha) thì đề xuất khôi phục sản xuất 13,39 ha; diện tích các khu đất không khôi phục được đề nghị nghiên cứu quy hoạch là 58,67 ha…

Ông Trần Chí Cường, Trưởng ban Kinh tế- Ngân sách (Hội đồng nhân dân TP. Đà Nẵng), cho biết, do Thành phố đang trong quá trình đô thị hóa, nên diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được thường xuyên biến động; nhiều dự án treo kéo dài cũng ảnh hưởng của sự biến động diện tích đất nông nghiệp bị bỏ hoang.

“Bỏ hoang đất nông nghiệp là rất lãng phí. Vì vậy, cần rà soát lại quy hoạch để có hướng xử lý hợp lý đối đất nông nghiệp bị bỏ hoang trong dự án; còn đối với đất nông nghiệp bị bỏ hoang ngoài quy hoạch, cần làm rõ cơ sở pháp lý để thu hồi. Thành phố đang xây dựng giải pháp cụ thể để giải quyết việc này”, ông Cường nói.