Luật Hải quan 2014 sẽ quy định trách nhiệm phối hợp giữa các bộ,địnhthốngnhấtvềphânloạivàxácđịnhtrướcmãsốhànghóket quả trực tuyến ngành trong việc phân loại hàng hoá XNK. Ảnh: T.BÌNH

Đảm bảo thống nhất phân loại hàng hoá

Việc phân loại hàng hóa được quy định tại Điều 72 Luật Hải quan hiện hành thuộc Chương “tổ chức thu thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa XNK”. Tuy nhiên, việc phân loại hàng hóa không chỉ nhằm mục đích thu thuế mà còn đảm bảo thống nhất phân loại hàng hoá XNK cho các mục đích khác như: Xác định xuất xứ và đàm phán thương mại giữa các quốc gia, quản lý hàng hoá cần kiểm soát chuyên ngành…

Do đó, Luật Hải quan 2014 đã bổ sung khái niệm phân loại hàng hoá tại Điều 4 và quy định về phân loại hàng hóa tại Điều 26 đồng thời quy định rõ trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc ban hành Danh mục mã số hàng hoá XNK thống nhất trong toàn quốc phù hợp với công ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Cụ thể: “Phân loại hàng hoá để xác định mã số hàng hóa làm cơ sở tính thuế và thực hiện chính sách quản lý hàng hóa. Khi phân loại hàng hóa phải căn cứ hồ sơ hải quan, tài liệu kỹ thuật và các thông tin khác có liên quan đến hàng hóa XK, NK để xác định tên gọi, mã số của hàng hóa theo Danh mục hàng hóa XK, NK Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Danh mục hàng hoá XK, NK Việt Nam thống nhất trong toàn quốc.

Khi tiến hành kiểm tra hải quan, cơ quan Hải quan xác định mã số hàng hóa căn cứ hồ sơ hải quan, kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa hoặc kết quả phân tích, giám định hàng hóa. Trong trường hợp không chấp nhận mã số hàng hóa do người khai hải quan khai, cơ quan Hải quan có quyền lấy mẫu hàng hoá với sự chứng kiến của người khai hải quan để phân tích, trưng cầu giám định và quyết định mã số đối với hàng hóa đó; nếu người khai hải quan không đồng ý với kết quả phân loại của cơ quan Hải quan thì có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật”.

Do liên quan đến trách nhiệm, quan hệ phối hợp giữa các bộ, ngành, vì vậy, việc đưa nội dung quy định về trách nhiệm phối hợp giữa các bộ, ngành vào Nghị định là tạo cơ sở pháp lý, hạn chế vướng mắc cho quá trình triển khai thực hiện.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Nghị định số 187/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá cảnh hàng hóa với nước ngoài thì: “Các Bộ, cơ quan ngang Bộ quản lý chuyên ngành có trách nhiệm thống nhất với Bộ Công Thương về Danh mục hàng hóa và thống nhất với Bộ Tài chính về mã số HS để công bố mã số HS của hàng hóa theo mã số HS trong Biểu thuế XK, thuế NK đối với danh mục hàng hóa quy định tại Phụ lục I, Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định này”.

Triển khai nội dung quy định tại Điều 26 Luật Hải quan 2014 dẫn trên, Bộ Tài chính đề xuất quy định theo các bộ, ngành khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh chính sách quản lý đối với hàng hóa XK, NK có Danh mục hàng hóa kèm theo thì phối hợp với Bộ Tài chính để thống nhất mã số hàng hóa.

Theo đó, trong thời hạn 15 ngày sau khi các bộ, ngành ban hành văn bản điều chỉnh chính sách quản lý có kèm danh mục hàng hóa, Bộ Tài chính sẽ ban hành Danh mục mã số hàng hóa để đảm bảo việc thực hiện được chính xác, thống nhất. Danh mục của Bộ Tài chính ban hành sẽ có hiệu lực áp dụng đồng thời với thời điểm hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh chính sách quản lý đối với hàng hóa XK, NK.

Xác định trước mã số- hạn chế tranh chấp

Hiện nay, Luật Quản lý thuế đã bổ sung nội dung về quy định xác định trước. Việc xác định trước về mã số, xuất xứ không chỉ để xác định trước về thuế mà còn để có cơ sở áp dụng chính sách quản lý mặt hàng, áp dụng các yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan, nội dung này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Quản lý thuế.

Công ước Kyoto (Việt Nam đã tham gia) cũng như các cam kết quốc tế trong khuôn khổ WTO, ASEAN đều khuyến nghị cơ quan Hải quan cho phép DN được áp dụng cơ chế phân loại trước về mã số, xác định trị giá tính thuế, xuất xứ hàng hoá trước khi làm thủ tục cho hàng hoá XNK. Đây là chuẩn mực quốc tế về tạo thuận lợi thương mại, giúp DN chủ động tính toán trước hiệu quả kinh doanh, giảm chi phí tuân thủ, giúp cơ quan Hải quan tăng hiệu quả quản lý khi thực hiện thủ tục thông quan cho hàng hoá XNK, hạn chế các trường hợp tranh chấp giữa DN và cơ quan Hải quan về việc áp mã, xác định giá tính thuế, xuất xứ hàng hoá khi làm thủ tục thông quan.

Do đó, Luật Hải quan 2014 đã bổ sung quy định về khái niệm xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá hải quan đối với hàng hoá vào Điều 4 (Giải thích từ ngữ) và Điều 18 các nội dung về quyền, nghĩa vụ của người khai hải quan liên quan đến xác định trước trong lĩnh vực hải quan. Ngoài ra, tại Điều 28 Luật đã quy định về thủ tục xác định trước.

Cụ thể:

“1. Trong trường hợp người khai hải quan đề nghị cơ quan Hải quan xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá hải quan đối với hàng hóa dự kiến xuất khẩu, nhập khẩu, người khai hải quan cung cấp thông tin, chứng từ liên quan, mẫu hàng hóa dự kiến xuất khẩu, nhập khẩu cho cơ quan Hải quan để cơ quan hải quan xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá hải quan.

Trường hợp không thể cung cấp mẫu hàng hóa dự kiến xuất khẩu, nhập khẩu, người khai hải quan phải cung cấp tài liệu kỹ thuật liên quan đến hàng hóa đó.

2. Cơ quan Hải quan căn cứ quy định của pháp luật về phân loại hàng hóa, xuất xứ, trị giá hải quan và các thông tin, chứng từ liên quan do người khai hải quan cung cấp để xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá hải quan và có văn bản thông báo cho người khai hải quan biết kết quả xác định trước. Trường hợp không đủ cơ sở hoặc thông tin để xác định theo yêu cầu của người khai hải quan, cơ quan Hải quan thông báo cho người khai hải quan hoặc đề nghị bổ sung thông tin, chứng từ liên quan”.

Triển khai quy định tại khoản 5 Điều 28 Luật Hải quan: Giao Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, thủ tục, thời hạn xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá hải quan; thời hạn giải quyết yêu cầu xem xét lại kết quả xác định trước; thời hạn hiệu lực của văn bản xác định trước, dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Hải quan đã thiết kế 3 Điều để quy định về điều kiện, thủ tục xác định trước, hiệu lực của văn bản xác định trước. Theo đó dự thảo quy định rõ điều kiện xác định trước về mã số, điều kiện xác định trước về trị giá, điều kiện xác định trước xuất xứ.

Về thủ tục xác định trước, dự thảo Nghị định cơ bản kế thừa các quy định của Nghị định 83/2013/NĐ-CP và quy định theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính, phù hợp với các thông lệ và chuẩn mực quốc tế.

Về hiệu lực văn bản thông báo kết quả xác định trước mã số, xuất xứ, trị giá tính thuế, để nội luật hóa quy định của Hiệp định TPP (Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương), dự thảo Nghị định quy định thời hạn hiệu lực của văn bản thông báo kết quản xác định trước là 3 năm và quy định cụ thể trường hợp được gia hạn. Đồng thời, quy định cụ thể thời hạn Tổng cục Hải quan xem xét lại kết quả xác định trước là 10 ngày trong trường hợp người khai hải quan không đồng ý với văn bản thông báo kết quả xác định trước.

(责任编辑：Thể thao)