(CMO) Thường mỗi khi ghé vào quán cà phê đầu ngõ là Bảy thợ hồ hay líu lo bàn luận nhân tình thế thái, nhưng hôm nay anh ta lại trầm ngâm với vẻ mặt đăm chiêu. Thấy lạ, chị Tám chủ quán pha trò: “Ê, về quê ăn giỗ bộ phải lòng cô thôn nữ nào hay sao mà trông ông có vẻ suy tư vậy”.

Được gợi chuyện, Bảy thợ hồ liền trút tâm sự: “Bỏ đi Tám, cái nghề thợ hồ của tôi nuôi vợ với 3 đứa con là muốn hụt hơi rồi làm gì dám đèo bồng gái gú, cái tôi băn khoăn là ở quê sao bây giờ khác quá. Cách đây vài năm, tôi về cúng cơm ông nội chỉ mua bánh mì, bánh ngọt, trái cây. Nào ngờ, lần này bị hố quá mạng, ở dưới đó người ta đi dự đám là gửi phong bì, hoặc mang đến một thùng bia. Tôi rơi vào tình cảnh chẳng đặng đừng, bị mấy thằng bạn thiếu thời ở quê nhìn mình với ánh mắt soi mói”.

Nghe Bảy thợ hồ than vãn, Sáu thợ mộc chẳng những không đồng cảm mà còn cười nhạo: “Tụi nó coi thường ông là phải rồi, nông thôn giờ đổi mới từng ngày, đời sống vật chất có thua gì thành thị. Không chỉ có đám giỗ mà đầy tháng, sinh nhật cho con cháu, họ cũng tổ chức rình rang, khách đến dự cứ gửi phong bì là xong, chớ ai đâu mà lùm xùm bánh trái như ông. Còn nữa nha, ở quê bây giờ bà con rất sòng phẳng, ai giúp làm cái gì thì trả tiền công, mượn tiền thì phải trả lãi… không như lúc trước mần ruộng vần công, cất nhà cửa thì xúm nhau làm, ai thiếu gạo, thiếu tiền đi mượn người khác bao nhiêu, khi nào có trả lại bấy nhiêu… suy nghĩ của Bảy về dân quê như ngày trước là lệch lạc rồi”.

“Tao thấy thằng Bảy nó băn khoăn là đúng, người suy nghĩ lệch lạc là mày đó Sáu à”, chú Ba bốc xếp nghiêm giọng từ tốn: "Chủ trương của Nhà nước về Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là nhằm phát triển cơ sở hạ tầng, rút ngắn khoảng cách giữa thành thị với nông thôn, tạo điều kiện cho bà con nông dân tiếp cận khoa học - kỹ thuật mà áp dụng vào sản xuất để rồi từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Tuy nhiên, xây dựng nông thôn mới phải gắn với việc bồi đắp, bảo tồn những giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp trong mỗi con người, mỗi gia đình và trong từng xóm ấp. Ở chỗ khác thì tao không biết, nhưng ở mỗi làng quê của Cà Mau mình, đâu đâu cũng có những tập quán tốt đẹp tình làng nghĩa xóm, mối quan hệ ứng xử trong cộng đồng. Như ở xã Khánh Lâm (huyện U Minh), trước đây trong một xóm nhỏ có cái lệ, hễ nhà ai có đám tiệc thì trai gái, trẻ già cùng đến giúp việc, quà biếu chỉ là con gà, bó rau, chai rượu, nải chuối… tất cả đều là cây nhà lá vườn. Ngày trước, xuồng máy là phương tiện xa xỉ của nông dân, vậy mà khi có người trong xóm bị ốm, đau yếu thì nhà nào có xuồng máy là sẵn sàng giúp chở đi bệnh viện, bất kể đêm khuya hay mưa gió. Kênh Kiểu Mẫu ở huyện Trần Văn Thời cũng gắn liền với tên xóm Kiểu Mẫu. Bởi, trước khi có Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ở xóm này mọi người xem việc giúp nhau là chuyện thường tình, ai nấy cũng tự giác dọn dẹp nhà cửa, làm hàng rào, trồng cây xanh, dọn cỏ rác dọc đường đi, ăn ở hợp vệ sinh và trong xóm không hề xảy ra trộm cắp, gây gổ… Cho nên, đổi mới chủ yếu là tư duy, nhận thức, xoá bỏ những cái lạc hậu, cổ hủ và bồi đắp, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp, chớ không phải cái gì cũ là phải bỏ".

Minh hoạ: Hoàng Vũ

Vốn dĩ là người hoạt bát, thích bình luận vỉa hè về các vấn đề xã hội, nên tuy bận bịu làm nước cho khách nhưng chị Tám chủ quán cũng tranh thủ tham gia: “Tôi không hiểu biết nhiều, nhưng nghe chú Ba nói nãy giờ tôi thấy đúng lắm và cũng đồng cảm với băn khoăn của anh Bảy. Trước đây tôi về quê phải đi bằng tàu đò, ghé nhà lúc nước rong phải lội đất bùn để lên bờ. Vậy mà lần nào về cũng thấy khoan khoái vì tình cảm anh em láng giềng quá mặn mà. Còn bây giờ, lộ làng thông thoáng, về quê bằng xe gắn máy thuận tiện hơn, nhưng anh em ở quê gặp nhau chỉ chào hỏi cho có lệ”.

“Thì đó, nên Nhà nước cần đẩy mạnh và đổi mới công tác tuyên truyền, củng cố và phát triển phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá gắn xây dựng nông thôn mới theo cách làm riêng và sáng tạo, phù hợp với thực tiễn địa phương. Đổi mới phải kết hợp hài hoà, đan xen giữa truyền thống với hiện đại, dáng dấp đô thị nhưng vẫn đậm nét văn hoá truyền thống tốt đẹp ở làng quê. Xây dựng nông thôn mới không có nghĩa là thành thị hoá nông thôn, thử hỏi ở nông thôn mà diện tích sản xuất nông nghiệp bị thu hẹp dần để xây dựng khu công nghiệp, nhà ống san sát, nhà hàng, khách sạn đua nhau mọc lên, đời sống nhà ai nấy lo… không còn hàng cây xanh mát uốn lượn theo dòng sông, những cánh đồng man mát… thì còn gì là chân quê”, chú Năm xe ôm đồng tình với nhận xét của chú Ba bốc xếp.

“Ủa, tôi thấy sao thì nói vậy chớ có bịa đặt đâu. Hơn nữa, thấy thằng Bảy có vẻ buồn buồn nên tôi mới ghẹo cho nó vui. Vậy mà cả nhà gần như cho tôi sai trái”, Sáu thợ mộc chống chế.

“Có ai cho là ông sai đâu, nhưng cách nói theo nhận thức của ông gần như đang cổ suý cho nếp sống lãng phí, xa hoa đang làm mất dần nét văn hoá làng quê, truyền thống lâu đời của ông cha ta”, chị Tám chủ quán tiếp tục tranh luận với Sáu thợ mộc.

“Sáu biết rồi Tám ơi. Lúc nãy tôi nghe bà Ba ve chai kêu ly cà phê để bả cúng ông Địa cầu ngày mới may mắn, Tám có làm cho bả chưa”, Sáu thợ mộc giả lả./.

Mỹ Pha

(责任编辑：Thể thao)