Cú sốc cuối tuần qua khi quỹ V.N.M thực hiện điều chưa từng có tiền lệ: Thêm vào cổ phiếu không đạt tiêu chí thời gian là NVL,ứngkhoánTuầnETFcổphiếutănggiảmtráichiềkết quả bóng đá ý đêm qua đã khiến các giao dịch trái chiều diễn ra mạnh mẽ hôm nay.

Từ hiện tượng NVL…

Việc quỹ V.N.M thêm vào NVL mà không chọn các cổ phiếu khác cho thấy tính linh hoạt trong điều kiện lựa chọn đã được đề cao hơn. Lâu nay một số cổ phiếu như ROS được cho là còn thiếu điều kiện thời gian giao dịch để lọt vào quỹ này, nhưng rõ ràng hiện tượng NVL lại cho thấy, đó không hẳn là tiêu chí quan trọng nhất.

Vì sao NVL được chọn và chấp nhận vi phạm tiêu chí thời gian là câu hỏi lớn nhất nhưng không có lời giải đáp chính xác, vì chỉ có quỹ V.N.M mới biết. Liệu tiêu chí này có sẽ lại được vi phạm hay không trong lần xem xét tới?

Trên thị trường hiện đang có phong trào “đánh lên” cổ phiếu để “lừa” các quỹ ETF do các quỹ này là quỹ thụ động, giao dịch một cách lười biếng theo các tiêu chí định sẵn để tiết kiệm chi phí quản lý. Rất nhiều cổ phiếu đã tăng giá đột biến một cách bất thường mà mục đích chính là kéo giá trị vốn hóa lên, cộng với tạo thanh khoản lớn để thỏa mãn điều kiện lọt vào rổ đầu tư của quỹ ETF.

Đây là tiền lệ cực xấu cho thị trường chứng khoán Việt Nam vì nếu 1 cổ phiếu làm được thì các cổ phiếu khác cũng làm được, chỉ số giá chứng khoán trở nên vô nghĩa. Điều đó cũng dẫn đến giao dịch hàng ngày trên thị trường trở thành một cuộc chơi mà các đại gia vung tiền ra để làm trò. Các quỹ ETF bị biến thành “thằng ngốc” trong cuộc chơi này để các đại gia “tống” cổ phiếu vào đầu, thu về tiền mặt.

Việc quỹ V.N.M gây sốc lại là một cảnh báo đáng giá: Các quỹ ETF tuy bị ràng buộc bởi các tiêu chí có sẵn, nhưng họ không phải những kẻ ngốc.

NVL được chọn một cách bất ngờ đã khiến nhà đầu tư trở tay không kịp. Phiên hôm nay là một cuộc đua mua vào NVL và lý do duy nhất là để bán lại cho ETF vào cuối tuần. Theo các ước tính, quỹ V.N.M có thể mua vào 6,7 triệu NVL. Nhà đầu cơ đã khiến giá NVL tăng kịch trần vì tranh mua quá nhiều.

Phía ngược lại, GTN bị các nhà đầu cơ tranh nhau cắt lỗ mạnh đến mức giá giảm sàn và dư bán hàng triệu cổ. GTN chính là hệ quả của lớn nhất của việc quỹ V.N.M vi phạm tiêu chí thời gian. Nhà đầu cơ đang phải trả giá cho sự linh hoạt này. Mới có 2 phiên mà GTN đã mất giá 13,7%.

ITA, cổ phiếu bị quỹ V.N.M bán sạch hơn 25,3 triệu cổ phiếu dĩ nhiên là chịu tác động mạnh. Quỹ FTSE dự kiến cũng giảm tỷ trọng ITA, sẽ bán ra gần 1,8 triệu cổ nữa. Thế nhưng ITA không đến mức thê thảm như GTN, giá mới giảm 5,69% hôm nay. ITA còn có lực cầu 20 triệu cổ phiếu đăng ký mua tới ngày 23/3.

Thị trường điều chỉnh

VN-Index ngày hôm nay đóng cửa chỉ giảm 0,29%, không tương xứng với rất nhiều cổ phiếu giảm giá, từ blue-chips đến các mã đầu cơ. Tính cả hai sàn, cứ 1 cổ phiếu giảm giá chỉ có 0,69 cổ phiếu tăng giá, rất nhiều blue-chips giảm mạnh.

Tiêu biểu là SAB và GAS, hai cổ phiếu có tiềm năng gây tổn hại rất lớn tới VN-Index. SAB hôm nay giảm 1,9%, xuống mức thấp nhất trong vòng 40 phiên. GAS giảm 1,97%, đóng cửa ở mức thấp nhất kể từ đầu tháng 6/2016.

Ngoài ra các trụ ngân hàng giảm cũng khá lớn: VCB giảm 1,2%, CTG giảm 1,37%, BID giảm 0,3%. Tiếp theo là VNM giảm 0,15%, BVH giảm 0,51%, BHN giảm 1,22%, FPT giảm 0,54%, MSN giảm 0,12%...

Các chỉ số bên sàn HNX có mức giảm rất lớn vì không còn mã nào tương tự NVL để đỡ chỉ số. Cụ thể, HNX-Index đóng cửa mất tới 1,27%, mức giảm mạnh nhất trong một ngày kể từ đầu tháng 12 năm ngoái.

Với các thông tin đã rõ ràng về nhu cầu mua bán của các quỹ ETF trong tuần này, nhà đầu tư đang ngãng ra một cách rõ ràng để tránh những giao dịch bất lợi. Thanh khoản hôm nay sụt giảm 13% về giá trị khớp lệnh và 4% tính theo tổng giá trị. Gần như tất cả các blue-chips thuộc rổ HSX30 nằm trong rổ đầu tư của hai quỹ nói trên đều sẽ bị bán bớt. Đó là sức ép không hề nhỏ.

Khánh Nhi

(责任编辑：Cúp C2)