Ảnh minh họa: MĐ.

Đây là chia sẻ của ông Nguyễn Mạnh Cường - nguyên Trưởng nhóm đàm phán về lao động,ườilaođộngđượcthànhlậptổchứcđạidiệntạidoanhnghiệkqbd nhật 2 thành viên đàm phán Chính phủ trong CPTPP, với báo chí ngày 13/11.

* PV: Thưa ông, xin ông cho biết những cam kết chính về lao động của Việt Nam khi tham gia CPTPP?

- Ông Nguyễn Mạnh Cường:Trong CPTPP, Việt Nam cam kết cho phép người lao động được quyền thành lập tổ chức đại diện tại doanh nghiệp. Tổ chức này sau khi tự thành lập có hai sự lựa chọn, một là tự nguyện tham gia vào hệ thống Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; hai là đăng ký với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) để được phép hoạt động độc lập.

Tuy nhiên, các hoạt động này chỉ thuần túy với tư cách là tổ chức đại diện cho người lao động để thực hiện chức năng đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động tại doanh nghiệp đó như: đối thoại, thương lượng với người sử dụng lao động. Nếu xảy ra tranh chấp thì họ có thể đại diện nhằm giải quyết và tổ chức đình công theo luật pháp quy định.

* PV: Cũng liên quan đến vấn đề này, ông đánh giá ra sao về quan hệ lao động hiện nay trên địa bàn cả nước, nhất là khi làn sóng đầu tư từ nước ngoài vào Việt Nam đang gia tăng?

- Ông Nguyễn Mạnh Cường:Quan hệ lao động của Việt Nam đã có bước chuyển rõ rệt trong những năm gần đây. Nếu chúng ta xây dựng quan hệ lao động lành mạnh thì sẽ tốt cho cả người sử dụng lao động, người lao động và xã hội. Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn xuất hiện những tranh chấp, bất đồng dẫn tới đình công. Đây là hiện tượng bình thường của nền kinh tế thị trường.

Song điều đáng mừng là trong những năm qua, các cuộc đình công này đều được giải quyết với kết quả có hậu, dù chưa thực sự hoàn hảo, góp phần để người lao động yên tâm quay trở lại làm việc, hướng tới quan hệ lao động lành mạnh, tiến bộ.

* PV: Như vậy, với nội dung thương lượng và tự do liên kết Việt Nam mất bao nhiêu thời gian chuẩn bị để đáp ứng nội dung hiệp định, nếu vi phạm thì chế tài thế nào, thưa ông?

- Ông Nguyễn Mạnh Cường:Đối với CPTPP, các nước đều đồng ý sẽ dành cho Việt Nam một lộ trình tương đối thích hợp trong việc triển khai các cam kết này.

Cụ thể, với các cam kết chung về lao động, các nước đồng ý cho Việt Nam một lộ trình là 3 năm để tiến hành sửa đổi, điều chỉnh luật pháp cho phù hợp cũng như tổ chức thực thi sao cho có hiệu quả. Đây cũng là thời gian để chúng ta tập duyệt cho việc thực hiện cam kết, năng lực thực thi là điều ưu tiên chúng ta phải triển khai ngay khi hiệp định có hiệu lực.

Với những nội dung phức tạp hơn liên quan đến tổ chức đại diện cho người lao động tại doanh nghiệp, các nước đồng ý dành cho Việt Nam một lộ trình 5 năm để chuẩn bị và thực thi.

Trong 5 năm này cũng như 3 năm trước đó, các nước cam kết sẽ không thực hiện chế tài thương mại đối với Việt Nam nếu có những vấn đề tranh chấp về nội dung này, kể từ khi CPTPP có hiệu lực.

Trong thời gian từ khi CPTPP có hiệu lực 5 năm đến trước khi CPTPP có hiệu lực 7 năm, các vấn đề liên quan tới vi phạm cùa Việt Nam vẫn còn tồn tại về quyền tự do hiệp hội thì sẽ tiếp tục được các bên rà soát trong khuôn khổ Hội đồng Lao động của CPTPP để giúp Việt Nam cải thiện tình hình.

Như vậy với các lộ trình 3 năm, 5 năm và 7 năm là rất thích hợp cho Việt Nam có thời gian chuẩn bị cần thiết cho việc thực thi hiệp định này.

* PV: Đây là một nội dung mới trong bối cảnh quan hệ lao động ngày càng phức tạp, vậy chúng ta có lường được thách thức trong việc thực thi hay không, thưa ông?

- Ông Nguyễn Mạnh Cường:Đây là nội dung mới nhưng hoàn toàn không bất ngờ vì chúng ta đã bắt đầu nghiên cứu khi bước vào vòng đàm phán CPTPP. Vấn đề mới nhưng chúng ta sẽ tổ chức, quản lý rất chặt chẽ để đảm bảo đi đúng hướng, quan trọng là phục vụ lợi ích của người lao động, doanh nghiệp và nhất là lợi ích của quốc gia.

Với sự chuẩn bị như thế, tôi tin các tác động phụ hoặc không mong muốn chúng ta sẽ xử lí được. Đây là việc làm chúng ta có sự chủ động với lộ trình chuẩn bị rất tốt, có thể nói là khá bài bản, nếu chúng ta cứ nói là cái mới, cái phức tạp mà né tránh có lẽ cũng không phải là cách tiếp cận tích cực.

* PV: Xin cảm ơn ông!

Mai Đan (lược ghi)

(责任编辑：Thể thao)