Xung quanh một số quy định tại Nghị định này,ệuNgânhàngcóbịáplựccạnhtranhtừcôngtytàichíbảng xếp hạng câu lạc bộ brazil phóng viên TBTCVN đã có cuộc trao đổi với Luật sư Trần Minh Hải, Giám đốc điều hành Công ty Luật Ngân hàng - Chứng khoán - Đầu tư (BASICO).

* Ông đánh giá thế nào về Nghị định số 39/2014/NĐ-CP về hoạt động của CTTC và công ty cho thuê tài chính vừa mới được Chính phủ ban hành?

Để lựa chọn một CTTC tốt, đương nhiên yếu tố thương hiệu và chất lượng dịch vụ sẽ là cơ sở nhận biết chủ yếu mà khách hàng cần chú trọng. Có thể đánh giá được điều này bằng cách lưu ý tỉ mỉ về điều kiện vay vốn, thỏa thuận lãi suất và phương pháp áp dụng lãi suất trong quan hệ với các CTTC. Luật sư Trần Minh Hải

- Nghị định có sự phân loại chuyên ngành rõ nét đối với các CTTC. Theo đó, CTTC được phân thành 2 loại là CTTC tổng hợp và CTTC chuyên ngành. CTTC tổng hợp được thực hiện tất cả các hoạt động quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng, còn CTTC chuyên ngành gồm nhiều loại công ty phân theo mảng nghiệp vụ và chỉ được thực hiện các nghiệp vụ tương ứng (CTTC bao thanh toán, CTTC tín dụng tiêu dùng, công ty cho thuê tài chính).

Nghị định cũng đã có sự siết chặt hơn về phạm vi cấp phép hoạt động. Theo đó, CTTC chỉ được thực hiện các hoạt động ngân hàng được ghi trong giấy phép thành lập và hoạt động. Như vậy, với sự phân loại chuyên ngành rõ rệt, cộng thêm cơ chế mọi hoạt động được phép triển khai phải ghi trong giấy phép, thì sự giới hạn hoạt động của CTTC đã có vẻ chặt chẽ hơn nữa về mặt quy định.

Ngoài ra, một số hoạt động của CTTC cũng được siết chặt hơn. Chẳng hạn như, khi thực hiện hoạt động bao thanh toán, CTTC còn phải có quy định nội bộ về nhận biết khách hàng để giám sát, ngăn ngừa việc bị lạm dụng cho các mục đích rửa tiền, tài trợ khủng bố và tội phạm khác. Khi phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu, trái phiếu để huy động vốn, CTTC phải có thời gian hoạt động tối thiểu, có kết quả hoạt động, kinh doanh do NHNN quy định... Tuy nhiên, cũng có quy định mở rộng đó là cho CTTC được phát hành thẻ tín dụng như ngân hàng trên cơ sở đáp ứng một số điều kiện.

* Với sự ra đời của quy định mới về các CTTC, liệu có tạo sự cạnh tranh cho các ngân hàng thương mại hiện nay, đặc biệt là mảng cho vay tiêu dùng hay không, thưa ông?

- Theo tôi, với đặc điểm thị trường tín dụng của Việt Nam, tuy có ảnh hưởng nhưng không đáng kể đến hoạt động của các ngân hàng thương mại hiện nay. Bởi xét về phân mảng thị trường, hầu hết các ngân hàng thương mại Việt Nam có sự đầu tư vào yếu tố bán lẻ, hướng tới sự phát triển đa dịch vụ đáp ứng mọi nhu cầu từ thị phần các doanh nghiệp vừa và nhỏ, khách hàng cá nhân. Mọi nghiệp vụ của các CTTC theo quy định đều là những nghiệp vụ mà các ngân hàng thương mại thực tế đang đẩy mạnh để khai thác thị phần như bao thanh toán, phát hành thẻ tín dụng, cho vay tiêu dùng,… Điều này sẽ bao trùm phạm vi, định hướng hoạt động của các CTTC.

Thêm vào đó, xét về năng lực tài chính, CTTC không phải là định chế có thể cạnh tranh được với các ngân hàng thương mại, do tiềm lực tài chính rất nhỏ so với ngân hàng. Với đặc điểm thị trường quy mô hoạt động kinh doanh nhỏ, trong khi tiềm năng tăng trưởng các nhu cầu tín dụng cho tiêu dùng cao như Việt Nam, thì đầu tư vào cho vay tiêu dùng sẽ còn là định hướng lâu dài của mọi ngân hàng thương mại.

* Trong Nghị định quy định, CTTC được phép phát hành thẻ tín dụng. Sẽ cần điều gì để đảm bảo sự minh bạch của thị trường ngân hàng, cũng như sự an toàn của khách hàng, thưa ông?

- Phát hành thẻ tín dụng là một trong những nghiệp vụ mà Luật Các tổ chức tín dụng đã quy định cho phép các CTTC triển khai. Đến nay, Nghị định hướng dẫn các nguyên tắc, điều kiện căn bản làm cơ sở cho Ngân hàng Nhà nước ban hành hướng dẫn chi tiết về nghiệp vụ này.

Để tạo sự an toàn trong quản trị rủi ro và các yếu tố khác, Nghị định cũng đã nêu rất nhiều điều kiện chung mà CTTC phải đáp ứng được, trong đó có điều kiện đặc biệt là phải hoạt động kinh doanh có lãi liên tục ít nhất trong 2 năm liền kề trước năm đề nghị bổ sung hoạt động kinh doanh này.

Thực tế, để bảo đảm sự minh bạch trong hoạt động nghiệp vụ này của CTTC và bảo vệ quyền lợi cho khách hàng, thì các hướng dẫn của NHNN sẽ cần thiết được ban hành sớm. Sẽ cần có cơ chế kiểm soát rõ ràng về nguồn vốn hoạt động của các CTTC để tránh hiện tượng CTTC lách luật huy động và hoạt động nguồn vốn quy mô lớn vượt ngoài phạm vi nghiệp vụ cơ bản, gây ảnh hưởng an toàn tài chính cho chính loại hình tổ chức này và từ đó không bảo đảm quyền lợi cho các khách hàng.

* Xin cảm ơn ông!

Duy Thái (thực hiện)

(责任编辑：Thể thao)