Quang cảnh hội thảo. Ảnh: T.Th.

Sáng 26-12,ỡngànglạmphátthấdu doan psg Viện Kinh tế Tài chính (Bộ Tài chính) tổ chức Hội thảo “Lạm phát thấp ở Việt Nam: Cơ hội và thách thức”. Đây là dịp để lắng nghe đại diện các Bộ, ngành; các chuyên gia kinh tế phân tích diễn biến thị trường giá cả 2014, nguyên nhân tạo nên bức tranh thị trường thời gian qua và đề xuất các giải pháp kiểm soát lạm phát trong năm 2015.

Thấp nhưng không chủ quan

Chỉ số CPI năm 2014 tăng thấp nhất trong vòng hơn 10 năm trở lại đây là một trong những sự kiện nổi bật nhất của nền kinh tế Việt Nam. Đến tháng 12-2014, CPI chỉ tăng 1,84% so với tháng 12-2013. Đây là mức tăng thấp nhất kể từ năm 2013 với mức tăng là 3%.

Đặc biệt, nếu so sánh với năm 2008, năm xảy ra khủng hoảng, CPI vọt lên mức 19,89% thì CPI năm 2014 có mức giảm rất lớn.

Theo nhận định của TS. Nguyễn Ngọc Tuyến, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính, mức tăng CPI thấp đến cuối năm là thông tin khá bất ngờ so với các dự báo từ đầu năm của nhiều tổ chức và chuyên gia kinh tế. Trong số đó, hầu như các dự báo đầu năm đều cho rằng CPI năm 2014 sẽ ở mức khoảng 6-7%, gần với con số Chính phủ dự kiến là 7%.

Theo bà Ngô Thị Ánh Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê, giá tiêu dùng năm 2014 đã có những bước đi chậm ít gây ra những cú “giật mình”, nhưng cuối năm, CPI vẫn làm nhiều người ngỡ ngàng khi nhiều quy luật bị phá vỡ. Năm nay, giá cả tăng thấp đã khơi dậy nhiều hơn những bình luận tích cực về việc sản xuất sẽ được hưởng lợi do được vay với lãi suất thấp, ít đi những lo ngại về nguy cơ kinh tế thiểu phát.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia kinh tế, năm 2014 là một năm thành công của ổn định giá cả sau một quá khứ có nhiều năm tăng cao và bất thường. Chuyện tăng giá năm 2014 không còn là nỗi lo thường trực của Chính phủ đến doanh nghiệp, người dân.

Tuy nhiên, theo cảnh báo của bà Ngô Thị Ánh Dương, chúng ta không thể quá lạc quan khi nhìn ra các nước quanh chúng ta, chỉ số CPI của Việt Nam vẫn còn cao hơn. Đây là điều “đáng phải suy ngẫm” nói theo cách của bà Nguyễn Thị Ánh Dương, do đó cần phải tìm lời giải vì sao cùng phụ thuộc vào giá thế giới, cùng điều kiên mở rộng giao lưu kinh tế, nhưng trong khu vực, biến động giá cả của Việt Nam vẫn cao hơn.

Cảnh báo về lạm phát thấp xa so với dự kiến, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc kiểm soát lạm phát chỉ được coi là thành công trọn vẹn nếu tăng trưởng được cải thiện rõ.

Nhiều chuyên gia kinh tế lo lắng, nếu quá chú trọng đến mục tiêu kiểm soát lạm phát, dẫn đến việc tăng trưởng kinh tế dưới tiềm năng, trong tương lai có thể gây mất cân đối cung cầu hàng hóa, tạo ra lạm phát thiếu cung.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long ví von: “Lạm phát quá thấp gặm nhấm doanh số và nguồn thu thuế, cản trở việc tăng lương, ăn mòn lãi suất cận biên, do đó, lạm phát thấp cũng có thể gây tác hại”.

Kiểm soát cả khi lạm phát thấp

Trên cơ sở phân tích nhiều yếu tố, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính Nguyễn Ngọc Tuyến dự báo, giá cả một số sản phẩm thuộc phạm vi quản lý của nhà nước cũng sẽ không có nhiều biến động lớn trong năm 2015. Do đó, dự báo CPI trong năm 2015 sẽ tiếp tục ở mức thấp, có thể dao động trong khoảng 2-3%. Theo ông, mức lạm phát này sẽ kéo dài trong một số năm và cũng nhiều khả năng trong cả giai đoạn 2016-2020.

“Lạm phát và tăng trưởng kinh tế chỉ thay đổi mạnh khi nào con số nợ xấu và những rủi ro trong nền kinh tế được xử lý và kiểm soát một cách triệt để”, ông Nguyễn Ngọc Tuyến nói.

Không chủ quan mức lạm phát thấp, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, cần tập trung kiểm soát lạm phát ngay cả khi vẫn ở mức thấp để tránh rủi ro cho những năm tới, bởi nền kinh tế Việt Nam có đặc thù riêng.

Nhìn triển vọng kinh tế Việt Nam theo 2 kịch bản để có cách “đối phó” phù hợp, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng, kịch bản tươi sáng là nếu lạm phát trong năm 2015 được kiềm chế dưới 5% như kế hoạch và ngược lại.

Nhiều cơ hội từ mức lạm phát thấp này được các chuyên gia kinh tế nêu lên. Đó là: Thu hút vốn đầu tư nước ngoài; đảm bảo cân đối kinh tế ổn định và tạo điều kiện tốt để tái cấu trúc nền kinh tế; thị trường tiền tệ ổn định, ít biến động; giá cả thấp sẽ khuyến khích tiêu dùng…

Song, những thách thức từ mức lạm phát thấp cũng đòi hỏi các nhà làm chính sách phải lưu tâm. Lạm phát thấp, sẽ tác động trực tiếp đến thu ngân sách. Chính phủ sẽ thiếu tiền cho đầu tư, trả nợ và thực hiện các nhiệm vụ cải cách và phát triển kinh tế- xã hội.

Theo TS. Nguyễn Ngọc Tuyến tỏ ra lo lắng khi lạm phát thấp nếu kéo dài, cộng thêm với thâm hụt ngân sách liên tiếp diễn ra sẽ dễ dẫn đến tình trạng suy thoái kinh tế.

(责任编辑：Thể thao)