Lãi suất trúng thầu trái phiếu chính phủ trên thị trường sơ cấp.

Thanh khoản của hệ thống ngân hàng vấn rất dồi dào,ịtrườngtráiphiếuchínhphủNhucầudàihạnvẫnlớnnhưngngắnhạnkhóđoánvìdịchbệcâu lạc bộ bóng đá watford nhưng nếu dịch bệnh kéo dài thì nhu cầu đầu tư trái phiếu cũng có thể suy giảm.

Vì sao giá trị huy động trái phiếu chính phủ giảm?

Thống kê cho thấy, trong quý I/2020, giá trị huy động trái phiếu chính phủ trên thị trường sơ cấp đạt 32.981 tỷ đồng. Như vậy, so với con số kế hoạch huy động đặt ra trong quý I khoảng 50.000 – 60.000 tỷ đồng là còn khá xa, thực hiện chỉ đạt quanh mức trên 60% so với kế hoạch. Đồng thời, giá trị huy động trái phiếu trong quý đầu năm nay cũng giảm khá nhiều so với cùng kỳ năm 2019, khi cùng kỳ đã huy động được 69.469 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, đạt tới 94,5% so với kế hoạch. Mức huy động quý I/2020 cũng thấp hơn so với mức 82,2% của quý IV/2019 dù tỷ lệ đăng ký/gọi thầu vẫn ở mức rất cao (3,2 lần).

Theo ông Nguyễn Đức Hùng Linh – chuyên gia Kinh tế trưởng, Công ty Chứng khoán SSI (SSI) cho rằng, nguyên nhân giá trị huy động trái phiếu trong quý I giảm chủ yếu là do lãi suất trúng thầu giảm quá mạnh. Mức giảm của lãi suất trái phiếu chính phủ trong quý I/2020 là từ 100 điểm cơ bản (bps) đến 155bps, cao hơn nhiều so với mức giảm từ 50bps - 88bps của quý IV/2019. Như vậy, lãi suất rơi về vùng thấp lịch sử, lãi suất trúng thầu các kỳ hạn 15 năm trở xuống đều đang thấp hơn lãi suất tín phiếu kỳ hạn 91 ngày trên thị trường mở nên vùng lãi suất kỳ vọng nâng lên, đặc biệt trong các phiên cuối tháng 3. Lãi suất trên cả sơ cấp lẫn thứ cấp đều nhích tăng nhẹ trong 2 tuần cuối tháng 3.

Kể từ tháng 2/2020, khối ngoại bắt đầu bán ròng mạnh trên thị trường thứ cấp, tổng cộng đã bán ròng 3.884 tỷ đồng trong 2 tháng gần đây. Khối này đã mua ròng tới 15 nghìn tỷ đồng trong năm 2019, với bước giảm lãi suất rất mạnh từ quý IV/2019 đến nay, nhu cầu chốt lãi của khối này cũng gia tăng. Thêm vào đó là diễn biến dịch bệnh phức tạp, làn sóng bán tháo tài sản đầu tư trên toàn cầu nên việc bán ròng ở Việt Nam cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, tổng giá trị giao dịch của khối ngoại thường chỉ chiếm 6 - 7% tổng giá trị giao dịch hàng tháng trên thị trường thứ cấp, nên về cơ bản động thái của khối này không ảnh hưởng đáng kể tới thanh khoản thị trường. Ông Nguyễn Đức Hùng Linh

Một nguyên nhân khác là đơn vị phát hành đã tập trung gọi thầu ở các kỳ hạn dài. Theo đó, kỳ hạn gọi thầu trái phiếu chính phủ bình quân của quý I/2020 là 16,9 năm, trong khi quý IV/2019 chỉ là 14 năm. “Mức kỳ hạn này quá dài đối với các ngân hàng thương mại – là những thành viên quan trọng trên thị trường trái phiếu chính phủ hiện nay” – ông Nguyễn Đức Hùng Linh nói.

Lý giải về việc lãi suất có dấu hiệu nhích tăng trong 2 phiên đấu thầu gần đây, chuyên gia của SSI cho rằng: “Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã giảm lãi suất đúng như dự đoán, nhưng mức giảm lãi suất có vẻ như vẫn thấp hơn so với kỳ vọng, nên các nhà đầu tư đã đẩy mạnh chốt lãi, kéo lãi suất thị trường thứ cấp nhích tăng”.

Dịch bệnh vẫn là biến số lớn nhất

Về dài hạn, nhu cầu đầu tư trái phiếu chính phủ vẫn lớn, nhưng trong ngắn hạn, dịch bệnh vẫn đang là biến số lớn nhất. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đến kinh tế là rất lớn, dẫn đến những ảnh hưởng đến hệ thống ngân hàng, trong đó có thanh khoản và tỷ giá.

Ông Nguyễn Đức Hùng Linh cho rằng, mặc dù thanh khoản của hệ thống ngân hàng hiện vẫn rất dồi dào – đây là một lý do để tăng mua trái phiếu chính phủ, nhưng dịch bệnh kéo dài có thể làm sụt giảm nguồn thặng dư cán cân tổng thể (do giảm đầu tư nước ngoài, xuất khẩu...), từ đó làm giảm nguồn cung ngoại tệ và cũng giảm cung tiền VND. “Đồng VND "nổi sóng" trong 2 tuần gần đây cũng khiến thị trường phải dè chừng với việc phải bảo vệ đồng VND bằng lãi” – ông Linh nói thêm.

Chuyên gia của SSI cho rằng, dịch bệnh Covid-19 được dự báo sẽ lên cao điểm trong quý II tới và điều này sẽ đồng nghĩa với việc các hoạt động kinh tế sẽ rất chậm chạp. Để kích thích kinh tế, một lựa chọn là Chính phủ gia tăng tài khóa, bằng việc thúc đẩy đầu tư công từ nguồn tiền sẵn có và/hoặc tăng vay nợ trái phiếu chính phủ để chi cho đầu tư. Việc này sẽ khiến thanh khoản của hệ thống ngân hàng giảm bớt trong ngắn hạn và lãi suất tăng.

Cùng với đó, trong quý II tới, áp lực tỷ giá cùng với tâm lý e sợ rủi ro gia tăng sẽ khiến cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục bán ròng – đây cũng là nguyên nhân làm tăng lãi suất. Thị trường sơ cấp sẽ có phần trầm lắng trừ khi tổ chức phát hành tăng lãi suất trúng thầu. “Cần lưu ý rằng đây là diễn biến trên thị trường trái phiếu chính phủ với nhiều giả định như đã nêu. Lãi suất huy động, cho vay khu vực doanh nghiệp và dân cư có thể vẫn giảm theo định hướng của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước” – ông Hùng Linh chia sẻ.

Duy Thái

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)