Kinh tếphục hồi tích cực, nhưng rủi ro hiện hữu

Sau khi phục hồi tích cực để có tốc độ tăng trưởng 6,42% trong nửa đầu năm, nền kinh tế Việt Nam đã bắt đầu tháng đầu tiên của quý III/2022 với đà phục hồi được duy trì, thậm chí còn tăng tốc mạnh hơn.

Rất nhiều chỉ số kinh tế vĩ mô mà Tổng cục Thống kê vừa công bố có thể chứng minh điều này. Chẳng hạn, Chỉ số Sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 7/2022 ước tăng 1,6% so với tháng trước và tăng 11,2% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 7 tháng, ước tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 7,6% của năm ngoái và 2,6% của năm 2020.

Trong khi đó, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 431,94 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước, còn cán cân thương mại tiếp tục thặng dư, với 764 triệu USD.

Đặc biệt, theo bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, hoạt động thương mại, dịch vụ đã đạt tốc độ phục hồi ấn tượng.

Cụ thể, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 7/2022 ước tăng 2,4% so với tháng trước và tăng 42,6% so với cùng kỳ năm trước, đạt quy mô và tốc độ tăng cao hơn so với cùng kỳ các năm trước khi xảy ra dịch Covid-19. Thậm chí, trong tháng 7/2022, do nhu cầu tăng cao, doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống gấp 2,3 lần so với cùng kỳ năm trước, còn dịch vụ du lịch lữ hành gấp 35,5 lần.

Tính chung 7 tháng, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 16% so với cùng kỳ năm trước, trong khi cùng kỳ năm 2021 giảm 0,3%.

Cả cầu trong nước và nước ngoài đều tăng cao, tạo động lực cho sản xuất - kinh doanh trong nước. Đó là lý do khiến sản xuất công nghiệp đạt tốc độ tăng trưởng tích cực, còn số lượng doanh nghiệpthành lập mới và quay trở lại hoạt động bình quân/tháng đã đạt trên 19.100 doanh nghiệp.

Báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong phiên họp mới đây, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng đã một lần nữa nhấn mạnh về xu hướng phục hồi tích cực của nền kinh tế. “Nhưng tình hình thế giới, khu vực có nhiều rủi ro, thách thức, tạo áp lực lớn đối với ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của Việt Nam, nhất là những yếu tố tác động dây chuyền làm tăng chi phí sản xuất, tăng giá bán sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, như giá xăng dầu, nguyên vật liệu nhập khẩu tăng cao; tỷ giá, lãi suất có xu hướng tăng; một số chính sách hỗ trợ hết thời hạn…”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Lấy ví dụ về Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) bình quân 7 tháng năm 2022, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, tuy con số này chỉ tăng 2,54% so với cùng kỳ năm trước, nhưng nếu so với cuối năm 2021 thì tăng 3,59%, gấp gần 2,3 lần mức tăng cùng kỳ năm 2019 (1,59%).

Trên thực tế, giá cả thị trường hiện nay chịu áp lực rất lớn từ giá xăng dầu. Từ tháng 7/2022, giá xăng dầu đã có xu hướng giảm, chủ yếu do tác động của việc điều chỉnh thuế và do các yếu tố từ thị trường quốc tế. Việc giảm giá xăng dầu còn bấp bênh, kém bền vững, vì phụ thuộc vào diễn biến thị trường quốc tế, trong khi căng thẳng về nguồn cung toàn cầu chưa có chuyển biến rõ nét. Giá xăng dầu diễn biến phức tạp sẽ gây áp lực lên lạm phát của Việt Nam.

Thách thức ổn định kinh tế vĩ mô

Không chỉ là áp lực lạm phát, rất nhiều yếu tố khác cũng đang gây áp lực lên kinh tế Việt Nam. Chuyện giải ngân vốn đầu tưcông còn nhiều khó khăn là một ví dụ. Hay chuyện mặt bằng lãi suất đang có xu hướng tăng, chuyện chi phí đầu vào sản xuất tăng cao, rồi thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán… diễn biến phức tạp cũng là những yếu tố “gây khó” cho nền kinh tế.

Trong bối cảnh đó, một rủi ro rất lớn khác mà kinh tế Việt Nam phải đối mặt là tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại, trong khi áp lực lạm phát tăng cao.