Công chức Hải quan cửa khẩu Móng Cái-Cục Hải quan Quảng Ninh kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: Q.Hùng

Tại Quảng Ninh,ầnsựphốihợptrongquảnlýhàngkiểmtrachuyênngànha cai.com theo thống kê 3 năm trở lại đây tại các chi cục Hải quan trên địa bàn như Cái Lân, Vạn Gia, Bắc Phong Sinh, Móng Cái đều phát sinh các tờ khai hàng hóa XNK phải kiểm tra chuyên ngành. Hiện trên địa bàn cơ bản có đủ các cơ quan kiểm dịch thực vật, động vật và y tế phối hợp thực hiện kiểm tra tại cửa khẩu, do vậy đối với các mặt hàng XNK phải kiểm dịch động vật, thực vật và y tế rất thuận lợi, hầu hết các lô hàng đều được giải phóng ngay trong ngày. Tuy nhiên, đối với các mặt hàng XNK phải kiểm tra nhà nước về chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm thì các cơ quan kiểm tra chuyên ngành đóng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh chỉ đủ điều kiện và được chỉ định kiểm tra được một ít nhóm hàng (phân bón, đồ chơi trẻ em, thép xây dựng...) phần lớn các nhóm mặt hàng còn lại chưa có đơn vị nào trên địa bàn tỉnh đủ năng lực, trang thiết bị kỹ thuật và được các bộ, ngành chỉ định thực hiện kiểm tra nhà nước về chất lượng NK, kiểm tra an toàn thực phẩm. Do vậy, khi phát sinh nhu cầu kiểm tra, DN phải chuyển đến các đơn vị được các bộ, ngành chỉ định kiểm tra tại Hải Phòng hoặc Hà Nội, do đó đã phát sinh chi phí vận chuyển, lưu giữ, bảo quản hàng hóa, thời gian chờ kết quả, rồi lại chuyển kết quả kiểm tra ra cửa khẩu để hoàn thành thủ tục hải quan… Điều này đã gây tâm lý e ngại phát sinh thêm chi phí cho DN, gây khó khăn cho công tác quản lý tại địa phương…

Bên cạnh đó, các đơn vị Hải quan cũng gặp vướng khi áp dụng các danh mục hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành. Theo Cục Hải quan Hà Tĩnh, Nghị định 38/2012/NĐ-CP của Chính phủ ban hành danh mục hàng phải kiểm tra an toàn thực phẩm với phạm vi rất rộng gồm tất cả các loại thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến, dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm khi NK vào Việt Nam phải kiểm tra tại cơ quan kiểm tra nhà nước có thẩm quyền do các Bộ quản lý ngành chỉ định. Tuy nhiên, khi thực hiện kiểm tra hồ sơ hải quan, theo tiêu chí quản lý rủi ro thì hàng hóa không được chỉ dẫn phải kiểm tra chuyên ngành và được phân vào luồng Xanh. Trong trường hợp này cơ quan Hải quan khó khăn trong việc thực hiện quản lý việc kiểm tra chuyên ngành đối với các hàng hóa này. Ví dụ: Mặt hàng khí CO2 hóa lỏng (phụ gia thực phẩm) không được chỉ dẫn rủi ro phải kiểm tra an toàn thực phẩm và được phân luồng Xanh khi đăng ký tờ khai.

Tại Lạng Sơn, đặc thù hàng hóa XNK qua địa bàn rất đa dạng, có những mặt hàng NK vừa phải thực hiện kiểm dịch vừa phải kiểm tra an toàn thực phẩm hoặc kiểm tra chất lượng. Vướng mắc phát sinh khi đơn vị thực hiện quy định đưa hàng về bảo quản tại Điều 27 Thông tư 128/2013/TT-BTC quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa XK, NK. Do hiện nay tại một số cửa khẩu chưa có kho hàng, bãi hàng chuyên dụng, đủ điều kiện để lưu giữ hàng hóa của DN trong quá trình chờ kết quản kiểm tra của cơ quan quản lý chuyên ngành. Vì vậy, theo Cục Hải quan Lạng Sơn, cần có kế hoạch xây dựng kho hàng, bãi hàng đủ điều kiện để lưu giữ, bảo quản hàng hóa để tạo điều kiện tốt hơn nữa cho DN, thu hút hàng hóa XNK, tăng thu cho NSNN.

Theo Hải quan Lạng Sơn, việc theo dõi và kiểm tra các DN trong danh sách DN tạm dừng mang hàng về bảo quản trên phạm vi toàn quốc gặp nhiều khó khăn do danh sách dài, cập nhật liên tục nhưng theo dõi thủ công bằng bản giấy. Chính vì vậy, Tổng cục Hải quan cần tích hợp tính năng trên hệ thống quản lý rủi ro để cảnh báo về tình trạng DN tạm dừng mang hàng về bảo quan, tạo điều kiện tốt nhất cho cán bộ Hải quan khi tác nghiệp.

Cùng quan điểm này, Cục Hải quan Quảng Ninh cũng đề nghị cập nhật danh sách DN vi phạm không được đưa hàng về bảo quản vào Hệ thống phần mềm quản lý rủi ro của cơ quan Hải quan phù hợp với xu hướng hiện đại hóa của Ngành. Bên cạnh đó, đơn vị này cũng phản ánh, việc trao đổi thông tin giữa cơ quan Hải quan và cơ quan kiểm tra chuyên ngành trong thời gian chờ kết quả kiểm tra chưa có. Vì vậy để tránh trường hợp DN lợi dụng tự ý đưa hàng hóa tiêu thụ vào thị trường nội địa trong thời gian chờ thông quan cần có cơ chế trao đổi, cung cấp thông tin với các cơ quan quản lý chuyên ngành.

Theo Cục Hải quan Quảng Ninh, để khắc phục những vướng mắc hiện nay trong việc quản lý hàng hóa kiểm tra chuyên ngành, Tổng cục Hải quan cần có văn bản kiến nghị các bộ, ngành sớm ban hành Thông tư liên tịch giữa các bộ, ngành hướng dẫn quy chế phối hợp theo Quyết định 36/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, vấn đề phối hợp quản lý đối với hàng kiểm tra chuyên ngành có vi phạm, quyết định xử lý vi phạm.

Về phía các bộ, ngành kịp thời thông báo danh sách các cơ quan, DN, tổ chức được các bộ, ngành quản lý chuyên ngành chỉ định thực hiện kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với sản phẩm, hàng hóa và gửi danh sách đến cơ quan Hải quan để công tác phối hợp được thuận lợi. Đồng thời, xem xét, nghiên cứu ý kiến thành lập một cơ quan kiểm tra chuyên ngành tổng hợp về chất lượng sản phẩm hàng hóa, kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm XK, NK tại Quảng Ninh nhằm nâng cao năng lực kỹ thuật, trang thiết bị, nguồn nhân lực… có thể kiểm tra được cơ bản đầy đủ các nhóm hàng thuộc đối tượng phải kiểm tra chuyên ngành mà các bộ, ngành đã công bố tại Quảng Ninh.

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)