(CMO) Thời gian qua, do nhiều nguyên nhân, trong đó có sự quản lý lỏng lẻo của ngành chức năng về trật tự đô thị, tình trạng người dân tự phát mở lộ hẻm, phân lô bán nền trên đất nông nghiệp trên địa bàn TP. Cà Mau diễn ra phức tạp.

Hiện ngành chức năng đang tích cực triển khai xử lý việc xây dựng, phân lô bán nền sai quy định, thậm chí không cấp điện, nước cho những hộ mới phát sinh. Tuy nhiên, vấn đề này sẽ rất khó xử lý dứt điểm nếu không sớm có quy hoạch sử dụng đất dài hạn phù hợp với quy hoạch chung xây dựng và chương trình phát triển đô thị của thành phố.

Hơn 1.400 nền tự phát

Qua rà soát của UBND TP Cà Mau, hiện nay trên địa bàn thành phố, số hẻm tự phát có tổng chiều dài 13.470 m, số nền đã mua bán 1.451 nền, số nhà đã xây dựng 1.003 căn, số đồng hồ điện đã lắp đặt 957 cái, số hộ được lắp đồng hồ nước 921 hộ. Trong đó có rất nhiều trường hợp phát sinh năm 2018.

Tình trạng tự ý phân lô bán nền trên đất nông nghiệp diễn ra ở rất nhiều xã, phường trên địa bàn thành phố, trong đó nhiều nhất là Phường 1, Phường 9, Phường 7, phường Tân Xuyên, xã Lý Văn Lâm...

Tổ công tác 229 (Sở Xây dựng thành lập) đã kiểm tra tình hình xây dựng, phân lô, bán nền trên địa bàn Phường 4 và 8, có kết luận tất cả các hẻm tự phát trên địa bàn 2 phường này đều thực hiện phân lô, bán nền và xây dựng nhà sai quy định. Tại Phường 4, phát sinh 1 hẻm tự phát trên phần đất của bà Phan Thị Sáu (đường Lâm Thành Mậu, Khóm 4), đã phân 81 nền, số nhà xây dựng 49 căn. Phường 8 có 7 trường hợp vi phạm, với trên 120 nền được bán.

Qua kiểm tra thực tế tại hiện trường, tất cả các khu đất được san lấp mặt bằng và xây dựng đường bê tông trên đất nông nghiệp là hành vi xây dựng các công trình trên đất sử dụng không đúng mục đích. Tuy nhiên, cũng theo ghi nhận của tổ công tác, một số trường hợp do chủ hộ khó khăn về tài chính nên cắt nền bán cho một số đối tượng khác là lao động nghèo, không có động cơ đầu tư phân lô, bán nền.

Trên địa bàn Phường 9 có 40 hẻm tự mở trên đất nông nghiệp, trong đó có 4 hẻm mở vào năm 2017 và 4 hẻm mới phát sinh vào năm 2018. Hiện nay, chính quyền phường đang quyết liệt vào cuộc xử lý những trường hợp mới phát sinh này.

Chủ tịch UBND Phường 9 Hồ Huỳnh Như cho biết: “Phường tăng cường công tác quản lý địa bàn, thường xuyên kiểm tra nhằm phát hiện và xử lý kịp thời không để phát sinh”.

Nhiều hộ dân sống ở các hẻm dân cư tự phát gặp khó khăn về điện, nước sinh hoạt. (Ảnh chụp hẻm tự phát tại Khóm 3, Phường 9, TP Cà Mau).

Khó xử lý 

Hiện chính quyền các phường, xã gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý, ngăn chặn tình trạng người dân tự phát mở lộ hẻm, phân lô bán nền trên đất nông nghiệp. “Thực tế, Phường 9 địa bàn rộng, phần lớn là đất nông nghiệp trong khi nhu cầu nhà ở của người dân cao. Mặt khác, trên địa bàn phường hiện chưa có dự án nhà ở cho người có thu nhập thấp, dẫn đến áp lực về nhà ở rất lớn. Do đó, khi xử lý đề nghị ngành chức năng xem xét quy hoạch, với những trường hợp những lộ hẻm hình thành từ nhiều năm trước đây nếu phù hợp với quy hoạch nên cho tồn tại. Phường kiên quyết xử lý, cưỡng chế các trường hợp vi phạm, đặc biệt là những trường hợp mới phát sinh", bà Hồ Huỳnh Như thông tin.

Mới đây, Phường 9 đã cưỡng chế thành công trường hợp hẻm của ông Trương Công Nghiệp, Khóm 5. Do mới phát sinh, chưa có xây dựng, hơn nữa người bị cưỡng chế cũng hợp tác nên việc xử lý thuận lợi, còn nhiều trường hợp công tác xử lý, cưỡng chế rất phức tạp và cần nhiều thời gian. Công chức địa chính - xây dựng Phường 9 Huỳnh Vũ Phong cho biết: “Rất nhiều trường hợp người vi phạm cố tình tránh mặt lực lượng chức năng, đồng thời tiến hành xây dựng lén lút, thậm chí vào lúc nửa đêm, khi phát hiện xuống địa bàn thì họ đã làm xong”.

Để xử lý vấn đề này, yếu tố quan trọng cần tính đến đầu tiên là quản lý quy hoạch. Việc quản lý, xây dựng và định hướng phát triển đô thị phải căn cứ quy hoạch chung xây dựng được phê duyệt để triển khai quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết làm cơ sở pháp lý quản lý đô thị. Tuy nhiên, từ thời điểm sau khi lập quy hoạch chung xây dựng năm 2008 đến nay, tỷ lệ phủ kín các đồ án quy hoạch chi tiết chưa lấp đầy khu vực nội ô TP Cà Mau.

Bên cạnh đó, thực tế một số đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết được phê duyệt, công bố đã lâu nhưng chưa triển khai thực hiện, chưa thu hồi đất theo quy định. Điều này dẫn đến người dân trong vùng quy hoạch cố tình vi phạm bởi họ vẫn thực hiện được các quyền theo quy định như tách thửa theo hạn mức được UBND tỉnh quy định (phạm vi phường là 300 m2, ở xã là 500 m2); Thực hiện việc giao dịch chuyển nhượng. Đến khi xin chuyển mục đích sử dụng đất, xin phép xây dựng không được thì tìm mọi cách đối phó với cơ quan quản lý để xây dựng nhà trái phép, nên việc phát hiện xử lý rất khó khăn./.

Đặng Duẩn

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)