Cán bộ hải quan và bộ đội biên phòng Lào Cai kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới. Ảnh: Bùi Vân

Dự thảo nghị định quy định thủ tục,ịđịnhvềquácảnhhảiquanASEANCơsởđểthựchiệncáccamkếttạothuậnlợithươngmạtỷ số u19 châu âu kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa quá cảnh thông qua Hệ thống quá cảnh Hải quan ASEAN để thực hiện Nghị định thư 7 (Nghị định về quá cảnh hải quan ASEAN) đã được Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính hoàn thiện trình Chính phủ sau khi tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH)…

UBTVQH nhất trí nội luật hóa nghị định thư

Theo ông Mai Xuân Thành – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, nghị định về quá cảnh hải quan ASEAN là cơ sở để Việt Nam thực hiện các điều ước cam kết tạo thuận lợi thương mại với các quốc gia thành viên ASEAN. Dự thảo nghị định được xây dựng phù hợp với các quy định chuẩn mực quốc tế và nội luật, đồng thời có nhiều điểm mới đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế…

Về tiến độ hoàn thiện dự thảo nghị định về quá cảnh hải quan ASEAN từ đầu năm 2018 đến nay, Tổng cục Hải quan đã tập trung xây dựng hoàn thiện dự thảo nghị định thông qua việc lấy ý kiến của các bộ, ngành, UBND các tỉnh thành phố, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp. Dự thảo nghị định cũng đã được Bộ Tư pháp cho ý kiến. Đến ngày 20/5/2019, Chính phủ đã có tờ trình UBTVQH cho ý kiến.

Ngày 25/9/2019, Tổng Thư ký Quốc hội có thông báo về kết luận của UBTVQH cho ý kiến tại phiên họp thứ 37 đã nhất trí việc Chính phủ ban hành nghị định để nội luật hóa Nghị định thư 7, phù hợp với điều ước quốc tế đã được ký kết và quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Đồng thời, UBTVQH cơ bản nhất trí với các nội dung như tờ trình của Chính phủ về cơ chế bảo lãnh và việc áp dụng doanh nghiệp ưu tiên trong hoạt động quá cảnh hàng hóa.

Tại thông báo này, UBTVQH đề nghị Chính phủ lưu ý, việc ban hành nghị định phải đảm bảo nguyên tắc là không áp dụng trực tiếp toàn bộ Nghị định thư 7 mà thực hiện thông qua nội luật hóa vào quy định của pháp luật Việt Nam; đồng thời phải đảm bảo chủ quyền, lợi ích quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân của Việt Nam.

Đặc biệt, UBTVQH đề nghị xác định thời điểm hiệu lực thi hành của nghị định để đảm bảo phù hợp với thời điểm Nghị định thư 7 và Nghị định thư 2 có hiệu lực; nghiên cứu, có thể thực hiện thí điểm, rút kinh nghiệm trước khi thực hiện toàn diện dự thảo nghị định này và Nghị định thư 7; tiếp tục nâng cao năng lực của ngành Hải quan, thực hiện hải quan điện tử đảm bảo an toàn, tính kết nối, thông suốt và tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát để chống buôn lậu, gian lận thương mại, lợi dụng quá cảnh để gian lận thương mại, buôn lậu.

Xác định thời điểm nghị định có hiệu lực

Theo lãnh đạo Tổng cục Hải quan, thực hiện ý kiến kết luận UBTVQH, Bộ Tài chính đã chủ trì tổ chức các cuộc họp với Ủy ban Tài chính ngân sách, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và Bộ Tư pháp để thực hiện rà soát, hoàn thiện các nội dung của dự thảo nghị định.

Đến nay, Tổng cục Hải quan đã có báo cáo tiếp thu, giải trình các nội dung được UBTVQH cho ý kiến hoàn thiện dự thảo nghị định trình Bộ Tài chính xem xét trước khi trình Chính phủ.

Cụ thể, về xác định thời điểm nghị định có hiệu lực, được cơ quan hải quan giải trình: Hệ thống quá cảnh hải quan theo Nghị định thư 7 và Nghị định thư 2 có hiệu lực thi hành với tất cả các nước ASEAN từ ngày 6/10/2019. Tuy nhiên, theo quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì nghị định có hiệu lực sau 45 ngày, do đó sẽ không đảm bảo thời hạn thi hành của nghị định từ ngày 6/10/2019, mà thời hạn hiệu lực sẽ thực hiện theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Vấn đề trên, Bộ Tài chính thấy rằng, nội dung của nghị định quy định thủ tục hành chính nên không thể quy định hiệu lực trở về trước theo hiệu lực của Nghị định thư 7, Nghị định thư 2 đối với các lô hàng đã quá cảnh Việt Nam hay hiệu lực ngay kể từ ngày ký vì các đối tượng áp dụng nghị định cần có thời gian chuẩn bị điều kiện cần thiết để thực hiện. Bên cạnh đó, điều kiện cho thực hiện là phần trang bị hệ thống điện tử chưa hoàn thành. Do đó, Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ giao Bộ Tài chính thông báo cho Ban Thư ký ASEAN về việc này.

Về vấn đề bảo lãnh hàng hóa quá cảnh và doanh nghiệp quá cảnh được ưu tiên tại tờ trình số 31/TTr-CP (ngày 17/1/2017) trình UBTVQH xem xét và cho ý kiến đối với việc phê duyệt Nghị định thư 7 về hệ thống quá cảnh hải quan thuộc Hiệp định khung ASEAN về tạo thuận lợi cho hàng hóa quá cảnh, Chính phủ đã đánh giá sự phù hợp về nội dung với điều ước cùng lĩnh vực, đánh giá mức độ tương thích với quy định của pháp luật Việt Nam là phù hợp, không trái luật và thuộc thẩm quyền xem xét, phê duyệt của UBTVQH. Tại kết luận số 160/KL-UBTCQH14 UBTVQH nhất trí về sự cần thiết phê duyệt Nghị định thư 7, giao Chính phủ tiến hành thủ tục phê duyệt theo quy định của Luật Điều ước quốc tế.

Phúc Hải

(责任编辑：La liga)