CBCC Chi cục Hải quan Bắc Phong Sinh (Cục Hải quan Quảng Ninh) kiểm tra hàng NK. Ảnh: T.TRANG

Bổ sung nhiều quy định về thuế

Theo phân tích của bà Lỗ Thị Nhụ, tại Điều 8 Luật Thuế XK, Thuế NK hiện hành có quy định thuế suất theo tỷ lệ phần trăm và thuế tuyệt đối. Trên thực tế, để đáp ứng yêu cầu quản lý trong từng giai đoạn và phù hợp với cam kết WTO, một số trường hợp cần quy định thuế suất hỗn hợp (gồm cả thuế suất theo tỷ lệ phần trăm và thuế suất tuyệt đối - ví dụ ô tô đã qua sử dụng). Do đó, việc Luật Thuế XK, Thuế NK sửa đổi sẽ bổ sung quy định về thuế hỗn hợp để nội luật hóa quy định về cam kết với WTO và nâng cao tính pháp lý của các quy định hiện hành.

Bên cạnh đó, hiện nay Việt Nam đang áp dụng hạn ngạch thuế quan với 4 nhóm mặt hàng: Nguyên liệu thuốc lá, đường tinh luyện và đường thô, trứng gia cầm, muối. Các mặt hàng trứng, muối và lá thuốc lá thì có cam kết xóa bỏ hạn ngạch thuế quan và chỉ bảo lưu mặt hàng đường. Để có cơ sở pháp lý thực hiện việc áp dụng hạn ngạch thuế quan và phù hợp với thông lệ quốc tế (nhiều nước áp dụng hạn ngạch thuế quan), Luật Thuế XK, Thuế NK cũng sẽ bổ sung quy định biện pháp về hạn ngạch thuế quan.

Cùng với đó, bà Lỗ Thị Nhụ cho biết, Luật cũng sẽ sửa đổi quy định về thuế tự vệ, thuế chống bán phá giá, chống phân biệt đối xử. Bởi hiện nay, thuế tự vệ, chống bán phá giá, chống phân biệt đối xử, chống trợ cấp đang được quy định tại Luật Thuế XK, Thuế NK hiện hành và các Pháp lệnh Chống bán phá giá, Pháp lệnh Chống trợ cấp, Pháp lệnh Chống phân biệt đối xử. Để tập trung quy định về các loại thuế này tại Luật Thuế XK, Thuế NK, minh bạch các quy định về chính sách thuế đối với hàng hóa XNK trong bối cảnh hội nhập quốc tế, nâng cao hiệu lực pháp lý đối với các quy định trong các Pháp lệnh nêu trên, cần bổ sung quy định tại một số nội dung mang tính chất quy định chung về các loại thuế này (như nguyên tắc áp dụng, biện pháp áp dụng, điều kiện áp dụng, thẩm quyền).

Sửa thẩm quyền, nguyên tắc xây dựng Biểu thuế

Theo phân tích của Cục trưởng Cục Thuế XNK, hiện nay, thẩm quyền ban hành mức thuế suất của Biểu thuế XNK được giao cho nhiều cơ quan khác nhau: UBTVQH ban hành Biểu khung, Thủ tướng Chính phủ quyết định mặt hàng áp dụng thuế tuyệt đối và mức thuế tuyệt đối, Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định áp dụng mức thuế suất thuế XK, NK đối với từng mặt hàng.

Mặt khác, trong điều kiện hiện nay nước ta đã tham gia hội nhập sâu, mức thuế suất nên ổn định hơn, vì vậy để thực hiện thẩm quyền ban hành biểu thuế, thuế suất phù hợp trong giai đoạn hiện nay, thống nhất đầu mối, ban soạn thảo Luật đề nghị quy định thẩm quyền quyết định mức thuế, thuế suất đối với hàng hóa XK,NK theo hướng: Thẩm quyền Ban hành khung thuế suất của nhóm hàng là UBTVQH; Ban hành mức thuế cho mặt hàng là Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ quyết định mức thuế suất thuế XK,thuế NK đối với từng mặt hàng bao gồm cả thuế tự vệ, chống bán phá giá, chống trợ cấp, chống phân biệt đối xử.

Cùng với đó, cũng sẽ quy định rõ nguyên tắc xây dựng mức thuế theo hướng khuyến khích sản xuất trong nước đơn giản, thuận tiện cho thực hiện giảm số lượng mức thuế suất, hàng hóa có tính chất tương tự nhau thì thuế suất như nhau; có tiêu chuẩn phân biệt nếu mức thuế khác nhau.

Việc bảo hộ một số ngành có lợi thế cạnh tranh được thực hiện thông qua các công cụ được pháp luật quốc tế thừa nhận như thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp, chống phân biệt đối xử, hàng rào kỹ thuật về chất lượng và các biện pháp phi thuế khác.

Về nguyên tắc ban hành thuế suất cũng sẽ quy định theo hướng: Thuế suất nguyên liệu thấp hơn thành phẩm; thuế suất linh kiện, phụ tùng, bộ phận thấp hơn thuế suất sản phẩm hoàn chỉnh, góp phần đảm bảo nguồn thu ngân sách và bình ổn thị trường.

Miễn thuế cho hàng NK để sản xuất XK

Phân tích về quy định này, bà Lỗ Thị Nhụ phân tích, tại Khoản 4 Điều 16 Luật hiện hành quy định:“Hàng hoá NK để gia công cho nước ngoài rồi XK hoặc hàng hoá XK cho nước ngoài để gia công cho Việt Nam rồi tái NK theo hợp đồng gia công” thuộc đối tượng miễn thuế. Đồng thời theo quy định khoản d Điều 19 Luật Thuế XK, Thuế NK hiện hành, thì hàng hóa NK để sản xuất hàng hóa XK thuộc đối tượng hoàn thuế sau khi DN XK sản phẩm ra nước ngoài.

Xét về bản chất hàng hóa NK để gia công và hàng hóa NK để sản xuất XK đều có nguồn gốc NK và không tiêu dùng tại Việt Nam, khi XK khỏi Việt Nam thì không phải nộp thuế NK. Nhưng việc quy định chính sách thuế đối với 2 loại hình trên khác nhau (gia công thuộc đối tượng miễn thuế, SXXK thuộc đối tượng hoàn thuế) như hiện hành là chưa hợp lý, chưa khuyến khích mua nguyên liệu để SXXK tạo giá trị gia tăng lớn.

Khắc phục bất cập này, sửa đổi Luật lần này dự định sẽ quy định miễn thuế đối với nguyên liệu, vật tư NK ngay từ khâu thông quan sẽ tạo thuận lợi cho DN không phải làm các thủ tục hoàn thuế NK nguyên liệu sau khi XK sản phẩm, giảm chi phí về thủ tục hành chính cho DN và cơ quan Hải quan.

Tuy nhiên, bà Lỗ Thị Nhụ cũng phân tích, nếu quy định như thế này sẽ không nhận được sự đồng thuận từ các nước ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Việt Nam vì hiện nay Việt Nam đã tham gia ký kết theo cam kết trên 90% dòng hàng có thuế NK từ 0% đến 5%. Vì vậy, nếu đưa nguyên liệu để sản xuất XK vào đối tượng miễn thuế thì DN sẽ NK từ các thị trường không thuộc các nước tham gia ký kết Hiệp định FTA. Mặt khác, nếu miễn thuế với nguyên liệu vật tư NK này thì sẽ có nguy cơ gia tăng các vụ kiện chống bán phá giá do đây có thể coi là một hình thức trợ cấp của Chính phủ trong hoạt động XK.

Bỏ quy định về miễn thuế trang thiết bị NK lần đầu

Phân tích về quy định này, bà Lỗ Thị Nhụ cho biết, theo quy định tại điểm e, khoản 6 Điều 16 Luật Thuế XK, Thuế NK thì các dự án đầu tư về khách sạn, văn phòng, căn hộ cho thuê, nhà ở, trung tâm thương mại, dịch vụ kỹ thuật, sân golf, khu du lịch, khu thể thao, khu vui chơi giải trí, cơ sở khám chữa bệnh, đào tạo, văn hoá, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, kiểm toán, dịch vụ tư vấn được miễn thuế trang thiết bị NK lần đầu.

Theo quy định của Luật Đầu tư số 67/2014/QH13, thì lĩnh vực đầu tư như sân golf, khu vui chơi giải trí, khách sạn, trung tâm thương mại, kiểm toán, ngân hàng, tài chính, dịch vụ tư vấn không thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư. Để phù hợp với Luật Đầu tư số 67/2014/QH13 thì tại Dự thảo Luật Thuế XK, Thuế NK sửa đổi lần này sẽ bỏ quy định về miễn thuế NK hàng hóa là trang thiết bị lần đầu để tạo tài sản cố định cho các lĩnh vực khách sạn, văn phòng, căn hộ cho thuê, nhà ở, trung tâm thương mại, dịch vụ kỹ thuật, sân golf, khu du lịch, khu thể thao, khu vui chơi giải trí, đào tạo, văn hoá, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, kiểm toán, dịch vụ tư vấn.

Bên cạnh đó, hiện nay các DN FDI đang được hưởng ưu đãi nhiều hơn so với các DN nội địa, vì vậy cần xác định các ngành nghề, lĩnh vực cần khuyến khích để đưa ra chính sách ưu đãi khuyến khích đầu tư, bảo hộ hợp lý sản xuất trong nước đồng thời phù hợp với Luật Đầu tư. Mặt khác, theo cam kết Hiệp định TPP và EU đã đưa một số ưu đãi mới như miễn thuế NK hàng hóa đưa ra nước ngoài sửa chữa sau đó tái NK trở lại và ấn phẩm in quảng cáo, do đó để phù hợp với các cam kết quốc tế cần thiết đưa vào sửa Luật Thuế XK, Thuế NK quy định về chính sách thuế đối với các loại hàng hóa này.

(责任编辑：La liga)