Ba điểm nghẽn lớn

EVN cho hay, nhằm tăng cường khả năng cung ứng điện cho miền Bắc, Tập đoàn đã đề xuất một loạt dự án lưới điện truyền tải quan trọng vào Danh mục các chương trình, công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng thuộc phạm vi chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Nhà nước các chương trình, công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng và đã được phê duyệt tại Quyết định 270/QĐ-TTg.

Tuy nhiên, quá trình triển khai các dự án này gặp rất nhiều vướng mắc.

Có 3 vướng mắc chính được EVN liệt kê, gồm thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và công tác bồi thường giải phóng mặt bằng.

Những khó khăn này khiến nhiều dự án có thể kéo dài thời gian thực hiện thêm 2-4 năm, dẫn tới không đáp ứng tiến độ đóng điện của các công trình.

Cụ thể, một số dự án truyền tải nhằm giải tỏa công suất các nguồn thủy điện ở khu vực Tây Bắc đã được phê duyệt dự án và đã tổ chức khởi công, nhưng khi triển khai các bước tiếp theo thì địa phương yêu cầu bổ sung thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư để thực hiện công tác giao đất và cho thuê đất. Điều này làm kéo dài thời gian thực hiện so với dự kiến ban đầu.

Ví dụ được EVN đưa ra là các dự án đã hoàn thành thủ tục phê duyệt Báo cáo khả thi/thiết kế kỹ thuật, như Đường dây 220 kV Phong Thổ - Than Uyên, hoặc đang thi công như Trạm biến áp 220 kV Điện Biên, Trạm biến áp 220 kV Pắc Ma, Trạm biến áp 220 kV Phong Thổ, Đường dây 220 kV Điện Biên - Sơn La, nhưng địa phương vẫn yêu cầu bổ sung thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, nên chưa thể thực hiện các bước tiếp theo.

Cũng có dự án còn gặp vướng mắc về việc phải bổ sung quy hoạch sử dụng đất cho dự án, như với Trạm biến áp 500 kV Quỳnh Lưu.

Thách thức còn đến với các dự án Đường dây 220 kV Than Uyên - Trạm biến áp 500 kV Lào Cai, Đường dây 220 kV Phong Thổ - Than Uyên, Đường dây 220 kV Pắc Ma - Mường Tè khi phải hoàn thiện hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng theo Nghị định 91/NĐ-CP ngày 18/7/2024 do trước đó chưa làm xong theo quy định cũ.

Cũng do chưa có hướng dẫn Điều 248, Luật Đất đai 2024, nên một số sở nông nghiệp và phát triển nông thôn đang tạm dừng giải quyết hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, dẫn đến một số dự án chưa được phê duyệt chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, như Đường dây 220 kV Pắc Ma -Mường Tè, Trạm biến áp 220 kV Phong Thổ, Đường dây 220 kV Phong Thổ - Than Uyên.

Cũng có tình trạng nhà thầukhó khăn về tài chính, nên không thể tập trung thi công, đảm bảo tiến độ. Điều này diễn ra ở các dự án Đường dây 220 kV Huội Quảng - Nghĩa Lộ, Trạm biến áp 220 kV Nghĩa Lộ và Đường dây 220 kV đấu nối Nghĩa Lộ - Trạm biến áp 500 kV Việt Trì.

Thậm chí, có nhà thầu bị chấm dứt các gói thầu do thời gian thực hiện hợp đồng kéo dài, gặp khó khăn trong giải phóng mặt bằng và điều chỉnh hướng tuyến, như Đường dây 500 kV Nho Quan - Phủ Lý - Thường Tín.

EVN còn liệt kê không ít dự án gặp vướng mắc về bồi thường giải phóng mặt bằng do các đơn vị có tuyến đường dây đi qua không đồng ý với phương án bồi thường, gồm Đường dây 220 kV Huội Quảng - Nghĩa Lộ, Trạm biến áp 220 kV Nghĩa Lộ và Đường dây 220 kV Nghĩa lộ - Việt Trì; Trạm biến áp 220 kV Điện Biên…

Giải quyết căn cơ cần nhiều công sức

Theo EVN, thời gian qua, một số địa phương đã chấp thuận chủ trương đầu tư cho các dự án lưới điện theo Luật Đầu tư. Tuy nhiên, nhiều địa phương chưa thống nhất áp dụng các quy định pháp luật để phê duyệt chủ trương đầu tư dự án lưới điện do EVN và các đơn vị đề xuất.