Cán bộ hải quan và bộ đội biên phòng Đà Nẵng phát hiện bắt giữ ngà voi nhập lậu qua cảng Tiên Sa. Ảnh: Nguyễn Sơn

Minh chứng là số vụ phát hiện xử lý vi phạm tăng hơn 4%,ànhHảiquanMộtnămnỗlựcchốngbuônlậcúp quốc gia đan mạch trị giá hàng hóa tăng hơn 78%, số thu ngân sách tăng gần 48%...” - ông Nguyễn Hùng Anh, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cho biết.

Khởi tố và kiến nghị khởi tố 215 vụ án

Theo ông Hùng Anh, năm 2019, lực lượng chống buôn lậu của ngành Hải quan đã đạt được một số thành tích nổi bật, hoàn thành nhiều nhiệm vụ quan trọng được Chính phủ, Bộ Tài chính trực tiếp chỉ đạo.

Tiêu biểu là việc thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ kiểm tra, xác minh thông tin báo chí phản ánh về Công ty cổ phần điện tử Asanzo. Tổng cục Hải quan đã chủ động cùng với các bộ, ngành, cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tổng cục Hải quan đã tổng hợp kết quả, tham mưu cho Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Hiện vụ việc được chuyển hồ sơ cho cơ quan chức năng của Bộ Công an tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó trong năm 2019, lực lượng hải quan luôn chủ động, tích cực phối hợp với lực lượng chức năng trên cơ sở các quy chế đã được ký kết giữa các bên. Quan hệ phối hợp giữa cơ quan hải quan với các lực lượng như công an, biên phòng, cảnh sát biển, quản lý thị trường ngày càng hiệu quả, có chiều sâu, trong đó, chú trọng ngay từ công tác trao đổi thông tin; tổ chức lực lượng, phương tiện hiệp đồng tác chiến, đấu tranh, bắt giữ xử lý các vụ việc.

Cụ thể trong năm 2019, cơ quan hải quan chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng, phát hiện, bắt giữ, xử lý 521 vụ vi phạm/322 đối tượng; trong đó nổi lên là các vụ việc buôn lậu ma túy có số lượng lớn xuyên quốc gia.

Cũng theo ông Hùng Anh, năm 2019, toàn ngành Hải quan chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 17.321 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực hải quan tăng 4,14%; trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 3.035 tỷ đồng, tăng hơn 78%; thu ngân sách đạt hơn 481 tỷ đồng, tăng gần 48% so với năm 2018. Cơ quan hải quan khởi tố 51 vụ án hình sự, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 164 vụ.

Còn nhiều vướng mắc trong xử lý vụ việc buôn lậu

Bên cạnh kết quả đạt được, ông Hùng Anh cũng chia sẻ những khó khăn, vướng mắc về thẩm quyền điều tra theo thủ tục tố tụng hình sự khiến công tác đấu tranh chống buôn lậu của lực lượng hải quan bị hạn chế.

Theo ông Hùng Anh, pháp luật hiện hành chỉ quy định cho cơ quan hải quan có thẩm quyền điều tra theo tố tụng hình sự đối với ba tội danh quy định trong Bộ luật Hình sự gồm: Tội "buôn lậu" - Điều 188; tội "vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới" - Điều 189; tội “sản xuất, buôn bán hàng cấm” - Điều 190.

Tuy nhiên, trong thực tế hoạt động quản lý nhà nước về hải quan xuất hiện rất nhiều loại tội phạm, do cơ quan hải quan trực tiếp phát hiện, xử lý như: vận chuyển trái phép vũ khí, ma túy qua biên giới; trốn thuế, rửa tiền, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng giả… Khi phát hiện, bắt giữ những đối tượng thực hiện hành vi phạm tội này, cơ quan hải quan phải chuyển cho cơ quan điều tra, mất rất nhiều thời gian về thủ tục, không bảo đảm được tính kịp thời trong phát hiện, điều tra tội phạm.

Do đó, cơ quan hải quan cũng kiến nghị cơ quan chức năng bổ sung vào chương trình sửa đổi, bổ sung Bộ luật Tố tụng Hình sự theo kế hoạch tại Quyết định 121/QĐ-TTg (ngày 24/1/2019) theo hướng bổ sung quy định về thẩm quyền cho cơ quan hải quan khởi tố, điều tra các tội phạm, như: tàng trữ, vận chuyển hàng cấm, trốn thuế, buôn bán hàng giả, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới, đưa trái phép chất thải vào Việt Nam.

Về nhiệm vụ năm 2020, ông Hùng Anh cho biết, ngành Hải quan sẽ bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban Chỉ đạo 138/CP và của Bộ Tài chính. Từ đó, lực lượng chống buôn lậu hải quan xây dựng kế hoạch kiểm soát, ngăn chặn sát với tình hình thực tế cho từng địa bàn, tăng cường công tác tham mưu, chỉ đạo, tổ chức lực lượng đấu tranh quyết liệt, có hiệu quả với hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, tiền tệ qua biên giới, gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp...

Đồng thời, cơ quan hải quan tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo đầy đủ cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu quả, hiệu lực thực hiện công tác quản lý nhà nước về hải quan nói chung và công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới nói riêng.

Hải Linh

(责任编辑：La liga)