Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Mai Đan

Hội nghị tổng kết thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động đối với các cơ sở giáo dục đại học công lập theo Nghị quyết số 77/NQ-CP giai đoạn 2014 - 2017,ựchủđạihọclàthayđổiphươngthứccấpngânsáanh vs bắc macedonia do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức, ngày 20/10.

Theo Nghị quyết số 77/NQ-CP, Chính phủ cho phép 12 cơ sở GDĐH thí điểm thực hiện tự chủ trong các lĩnh vực như: đào tạo và nghiên cứu khoa học (NCKH); tổ chức bộ máy, nhân sự và tài chính.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, thông qua việc thí điểm tự chủ, các cơ sở GDĐH đã bước đầu đạt được một số kết quả đáng khích lệ, giúp giảm bớt các thủ tục hành chính, tăng tính chủ động, linh hoạt trong tổ chức thực hiện các hoạt động của nhà trường. Từ đó, góp phần thu hút người học và đảm bảo nguồn thu, được xã hội công nhận.

Kết quả cũng thể hiện đã có sự thay đổi rõ về nguồn thu, tổng thu giai đoạn sau tự chủ so với trước tự chủ tăng 16,6%, trong đó thu từ ngân sách nhà nước cấp chi thường xuyên giảm 16,51%; thu dịch vụ (liên kết đào tạo với nước ngoài, đào tạo ngắn hạn, các hoạt động tư vấn nghiên cứu khoa học, dịch vụ hỗ trợ đào tạo và dịch vụ khác) giảm 0,17% và thu từ học phí, lệ phí, thu sự nghiệp khác tăng 23,47%.

Ghi nhận những kết quả đạt được của các cơ sở GDĐH được lựa chọn thí điểm tự chủ, song Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế của tự chủ đại học ở nước ta hiện nay. Trong đó, phải kể đến năng lực quản trị đại học của nhiều trường chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra; đặc biệt là cơ chế đảm bảo tính công khai, minh bạch. Hơn hết, việc tự chủ chưa thực sự trở thành động lực để các trường phát huy chủ động, sáng tạo, tăng cường cạnh tranh và đa dạng hóa các loại hình đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho xã hội.

Một vấn đề cũng được đại diện nhiều trường bày tỏ lo ngại là thời gian thực hiện thí điểm sẽ kết thúc vào cuối năm 2017, do đó việc tự chủ sẽ khó khăn hơn cho các trường. Từ thực tế này, các cơ sở GDĐT kiến nghị Chính phủ cần sớm ban hành nghị định thay thế cho Nghị quyết số 77, tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho các trường tự chủ.

Phản hồi kiến nghị của các trường, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, dù thời hạn thí điểm của các trường được lựa chọn sắp hết, song tự chủ đại học là việc phải tiếp tục làm, không có sự lựa chọn nào khác. Trong trường hợp các văn bản mới chưa kịp ban hành thì các trường vẫn tạm thời làm như hiện nay.

Bàn về những khó khăn trong tự chủ đại học, Phó Thủ tướng cho rằng điều này liên quan đến nhận thức và nhiều vấn đề trong lợi ích. Lấy ví dụ để minh họa cho việc thiết kế chính sách tự chủ ở các trường hiện nay, Phó Thủ tướng liên hệ đến hành ảnh 1 khóa, 2 chìa và 4 nấc.

“Nấc 1 là trường không được tự chủ chút nào, nhà nước bao cấp hết thì khóa rất chặt. Nấc 2 cho trường tự chủ một phần chi thường xuyên, khóa sẽ mở ra thêm một chút. Nấc 3 là trường tự chủ toàn bộ chi thường xuyên thì nới ra chút nữa. Phải đợi đến khi tự chủ toàn bộ, kể cả chi đầu tư và chi thường xuyên mới cho tự chủ hoàn toàn. Tuy nhiên, đó là nấc 4 chứ không phải đã được tháo hết khóa đó ra. Còn 2 chìa, một chìa là của cơ quan quản lý nhà nước; chìa thứ 2 là cơ quan chủ quản” - Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng, để thực hiện tự chủ trước hết phải nâng cao năng lực chuyên môn, tăng cường hoạt động nghiên cứu khoa học. Cùng với đó là bãi bỏ hết những can thiệp áp đặt, nặng tính hành chính trong nội bộ các trường.

Riêng về vấn đề tự chủ tài chính, tự chủ không có nghĩa là cắt hết NSNN mà là thay đổi phương thức cấp và cách sử dụng nguồn ngân sách này cho hiệu quả với mục tiêu chung là nâng cao chất lượng GDĐH. “Không nâng cao chất lượng GDĐH, chúng ta không hoàn thành trách nhiệm với đất nước, còn về mặt cạnh tranh, chúng ta sẽ thua” - Phó Thủ tướng khẳng định./.

Mai Đan

(责任编辑：World Cup)