Cơ quan hải quan tăng cường thanh, kiểm tra, đảm bảo thu ngân sách theo dự toán. Ảnh: Trần Thắng

Đây có thể coi là tiền đề để hoàn thành dự toán thu NSNN năm 2018. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Vụ NSNN, Bộ Tài chính, vẫn còn nhiều thách thức trong thời gian tới, đòi hỏi ngành Tài chính phải nỗ lực để phấn đấu hoàn thành mục tiêu đề ra.

Cơ quan thuế, hải quan bám sát tiến độ dự toán

Tổng thu NSNN tháng 3/2018 ước đạt 100,98 nghìn tỷ đồng, trong đó, thu nội địa ước đạt 81 nghìn tỷ đồng. Lũy kế quý I/2018, thu nội địa ước đạt 253,1 nghìn tỷ đồng, bằng 23% dự toán; nếu không kể các khoản thu có tính chất đặc thù (thu tiền sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết, thu cổ tức và lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp nhà nước - DNNN), số thu nội địa còn lại ước đạt 209 nghìn tỷ đồng, đạt 24,1% dự toán, bằng số thu cùng kỳ năm 2017.

Theo nhận định của Bộ Tài chính, kinh tế tăng trưởng khả quan từ cuối năm 2017 đến nay đã tác động tích cực đến kết quả thu nội địa quý I. Trong đó, khu vực doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài đạt 22,5% dự toán, tăng 8,7%; thuế thu nhập cá nhân đạt 27,1% dự toán; các loại phí, lệ phí đạt 24,6% dự toán. Riêng thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 25,7% dự toán - tiến độ cao nhất trong các khoản thu trực tiếp từ hoạt động sản xuất - kinh doanh. Điều này, theo Bộ Tài chính, có nguyên nhân từ tăng trưởng kinh tế đạt cao và việc từ ngày 1/1/2018, toàn bộ số thu từ các DN cổ phần mà Nhà nước không nắm cổ phần chi phối được điều chỉnh hạch toán từ khu vực DNNN sang khu vực này. Tuy nhiên, việc điều chỉnh hạch toán thu này đã làm cho số thu từ khu vực DNNN chỉ đạt ở mức trung bình 21,5% dự toán.

Bên cạnh đó, số thu nội địa đạt khá còn có nguyên nhân từ việc cơ quan thuế đã tập trung triển khai công tác thu ngay từ đầu năm, rà soát, nắm chắc đối tượng, nguồn thu ngân sách trên địa bàn; kiểm tra việc kê khai thuế, quyết toán thuế của DN để thu đúng, thu đủ, thu kịp thời số phát sinh vào NSNN.

Cũng theo Bộ Tài chính, ước tính cả nước có 49/63 địa phương thu nội địa đạt tiến độ dự toán (trên 24%), trong đó: Có 32 địa phương thu đạt trên 26% dự toán; 43/63 địa phương thu cao hơn so cùng kỳ; 20 địa phương thu thấp hơn so cùng kỳ.

Đáng chú ý, thu từ dầu thô thực hiện trong quý I đạt khá so với tiến độ chung. Số thu trong tháng 3 ước đạt 4,39 nghìn tỷ đồng, đưa số thu trong quý I ước đạt 13,2 nghìn tỷ đồng, bằng 36,9% dự toán. Sở dĩ số thu từ dầu thô đạt cao là do giá dầu thô trên thị trường thế giới từ cuối tháng 12/2017 đến nay duy trì ở mức khả quan; giá dầu thanh toán khoảng 67,2 USD/thùng, tăng 17,2 USD/thùng so với dự toán.

Trong tổng thu ngân sách, số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) quý I ước đạt 67,58 nghìn tỷ đồng, bằng 23,9% dự toán (tháng 3 ước đạt 23,5 nghìn tỷ đồng). Tổng giá trị kim ngạch XNK quý I ước đạt 107,32 tỷ USD, tăng 17,7%. Theo Bộ Tài chính, việc thực hiện cam kết khu vực kinh tế tự do ASEAN với trên 90% dòng hàng được cắt giảm thuế suất nhập khẩu về 0%, trong đó có một số mặt hàng có đóng góp số thu lớn cho ngân sách như ô tô nguyên chiếc và linh kiện, phụ tùng, sắt thép... là nguyên nhân chủ yếu làm cho số thu từ hoạt động XNK đạt thấp hơn so cùng kỳ, dù hoạt động XNK tăng trưởng đạt khá. Tuy nhiên, nhờ chủ động triển khai các biện pháp quản lý thu hiệu quả ngay từ đầu năm, nên cơ quan hải quan cơ bản duy trì tiến độ thu ngân sách theo dự toán (xấp xỉ đạt 24% dự toán).

Vẫn còn nhiều thách thức

Tăng trưởng kinh tế trong quý I đạt 7,38%, mức cao nhất trong 10 năm qua; lạm phát duy trì trong giới hạn cho phép; thị trường tài chính, chứng khoán phát triển; xuất khẩu tăng... là những yếu tố thuận lợi góp phần làm tăng thu ngân sách. Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên TBTCVN, lãnh đạo Vụ NSNN, Bộ Tài chính cho rằng, chính sách có độ trễ nên số thu NSNN có thể đạt khả quan hơn trong thời gian tới.

Bên cạnh những thuận lợi, vẫn còn nhiều thách thức cũng như những rủi ro tiềm ẩn trong thời gian tới, được dự báo sẽ tác động bất lợi đến phát triển kinh tế - xã hội và thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2018. Đó là chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch gia tăng, đặc biệt ở một số đối tác thương mại lớn của Việt Nam. Chính sách tiền tệ thắt chặt kết hợp với cuộc đua điều chỉnh chính sách ưu đãi thuế của nhiều nền kinh tế lớn đã và đang có tác động đến dòng vốn đầu tư quốc tế. Cùng với đó, ở trong nước, dư địa chính sách tài khóa không còn nhiều, trong khi nhu cầu nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, thiên tai diễn biến khó lường…

Kết quả thu NSNN quý I là tiền đề để ngành Tài chính tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành dự toán đề ra. Trước đó, trả lời phỏng vấn TBTCVN, ông Nguyễn Minh Tân, Phó Vụ trưởng Vụ NSNN cho biết, để thực hiện tăng thu NSNN 3% so với dự toán Quốc hội giao, ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm 2018, ngành Tài chính đã chủ động triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp. Bên cạnh việc chỉ đạo cơ quan thuế, hải quan tập trung tổ chức thực hiện tốt các luật thuế và nhiệm vụ thu NSNN, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, nhất là các cấp ủy và chính quyền địa phương để cùng “vào cuộc” thực hiện các nhiệm vụ thu NSNN trên địa bàn. Đây cũng là kinh nghiệm những năm gần đây của Bộ Tài chính để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Minh Anh

(责任编辑：World Cup)