Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trao đổi với Báo Đầu tư về triển vọng kinh tế 6 tháng cuối năm 2023.

Thưa Thứ trưởng,ắtchiutừngcơhộiquyếttâmđạtmứccaonhấtmụctiêuđềtỷ số uzbekistan tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, tổ chức vào cuối tuần trước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã một lần nữa nhấn mạnh những kết quả tích cực của nền kinh tếtrong nửa đầu năm 2023. Tuy đây là những con số chưa được như kỳ vọng, nhưng cũng là kết quả của những nỗ lực của toàn hệ thống chính trị. Ông có thể chia sẻ điều này?

Kinh tế toàn cầu và Việt Nam đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Tuy nhiên, trong bối cảnh như vậy, chúng ta vẫn đạt được một số kết quả tích cực. Một trong số đó là giữ được ổn định kinh tế vĩ mô. Lạm phát được kiểm soát tốt, với Chỉ số Giá tiêu dùng(CPI) bình quân 6 tháng là 3,29% và đang trong xu thế giảm dần. Đây chính là nền tảng quan trọng và là dư địa để chúng ta có thể thực hiện các giải pháp để kích thích tăng trưởng trong nửa cuối năm.

Có thể nói, trong khó khăn như vậy, chúng ta đã chứng kiến sự nỗ lực rất lớn của toàn hệ thống chính trị. Ở cấp trung ương, Chính phủ ban hành hàng loạt giải pháp, chính sách để làm sao ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng… Cộng đồng doanh nghiệp, người dân cũng vậy. Tất cả đều biết rằng, chúng ta đang rất khó khăn, nên đều chủ động, linh hoạt điều chỉnh các kế hoạch của mình để thích ứng với tình hình mới.

Mặc dù các chỉ số kinh tế vĩ mô đều chưa được như kỳ vọng, nhưng xu hướng đang ngày càng tích cực hơn, tháng sau cao hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước. Các số liệu về tăng trưởng GDP, hay xuất nhập khẩu… đều cho thấy điều đó. Đây cũng chính là điều khiến chúng ta có thể kỳ vọng vào triển vọng tích cực hơn của nền kinh tế trong nửa cuối năm.

Nhưng thưa Thứ trưởng, với tăng trưởng GDP 6 tháng chỉ ở mức 3,72%, khả năng đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong năm nay là vô cùng thách thức. Liệu chúng ta có tính đến việc điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng, hay là sẽ quyết tâm chắt chiu từng cơ hội cho tăng trưởng?

Đúng là mức tăng trưởng GDP 3,72% của 6 tháng còn khoảng cách khá ra với mục tiêu tăng trưởng mà Quốc hội đã quyết nghị. Đây là một thách thức lớn, bởi theo như kịch bản kinh tế mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã cập nhật, để đạt được mức tăng trưởng 6,5% trong cả năm, 6 tháng cuối năm phải đạt tăng trưởng xấp xỉ 9%.

Đây là nhiệm vụ rất nặng nề. Mặc dù vậy, trong các báo cáo, cũng như trong tham mưu với Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư luôn nhất quán quan điểm là sẽ nỗ lực, phấn đấu đạt được cao nhất mục tiêu đề ra.

Có thể thấy, trong các yếu tố tác động tới tăng trưởng kinh tế 2023, thì yếu tố khách quan là rất lớn. Khu vực công nghiệp chính là khu vực chịu tác động nặng nề nhất của yếu tố bên ngoài, khi cầu thế giới giảm, đơn hàng xuất khẩu giảm. Vì thế, khu vực này tăng trưởng rất thấp, chỉ hơn 1% trong nửa đầu năm. Nhưng bù lại, chúng ta lại thấy sự nỗ lực rất lớn của khu vực nông nghiệp - vốn luôn là trụ đỡ của nền kinh tế, và khu vực dịch vụ, đang trong xu thế phục hồi mạnh mẽ. Hai khu vực này đã “đỡ” cho khu vực công nghiệp rất nhiều trong cơ cấu chung về tăng trưởng GDP 6 tháng qua và vẫn đang có nhiều cơ hội để phát triển.

Vì thế, để đạt được cao nhất mục tiêu đề ra, chúng ta phải chắt chiu từng cơ hội một. Tôi cũng thấy một xu thế chung hiện nay là các doanh nghiệp cũng đang chắt chiu từng đơn hàng. Họ không lãng phí một đơn hàng nào, dù rất nhỏ, để làm sao duy trì và từng bước phục hồi hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Để chắt chiu từng cơ hội tăng trưởng, có lẽ, chúng ta cần nhiều giải pháp hơn nữa. Vượt qua ý nghĩa của một hội nghị ngành, Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trở thành một diễn đàn để các chuyên gia, lãnh đạo các địa phương thảo luận, tìm ra các giải pháp cho nền kinh tế. Đâu là những giải pháp trọng tâm, thưa Thứ trưởng?

Đúng là tại Hội nghị, các chuyên gia, các địa phương đã thảo luận và kiến nghị nhiều giải pháp. Các giải pháp này, cũng như các giải pháp mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Chính phủ, cũng rất phù hợp với những nội dung tại Nghị quyết số 105/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, mà Chính phủ vừa ban hành. Tiêu đề của Nghị quyết rất rõ ràng, mà nhìn vào đó có thể thấy nội hàm của những giải pháp sẽ thực hiện, trong đó có việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy tăng trưởng…

Có rất nhiều giải pháp được đặt ra.

Thứ nhất, vẫn phải duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Đây là yếu tố cốt lõi. Tuy nhiên, hiện nay, trong Nghị quyết của Chính phủ cũng như thảo luận của các chuyên gia, đã có sự điều chỉnh linh hoạt hơn về hai mục tiêu này. Đó là Nghị quyết 105/NQ-CP đã đặt mức độ ưu tiên mục tiêu tăng trưởng lên trước kiểm soát lạm phát, bởi lẽ qua phân tích tình hình kinh tế vĩ mô, có thể thấy, lạm phát đang được kiểm soát hiệu quả, tạo ra dư địa để có thể dành ưu tiên nhiều hơn cho thúc đẩy tăng trưởng.