BPO - Sự phát triển quá nhanh của truyền thông xã hội những năm gần đây đã làm thay đổi hệ sinh thái truyền thông trong thời đại của chúng ta,ậnđịatruyềnthocircngmớkết quả u21 ý đặc biệt, làm thay đổi thói quen tiêu dùng thông tin của công chúng. Hệ sinh thái truyền thông mới trao quyền lực cho công chúng: Tất cả đều làm truyền thông, công chúng không chỉ thụ hưởng thông tin từ cơ quan báo chí mà còn trực tiếp tạo ra thông tin. 

Công chúng ngày càng chủ động hơn

Đặc điểm nổi bật trong hệ sinh thái truyền thông mới là sự tham gia bình đẳng của nhiều bên vào những quá trình truyền thông. Môi trường truyền thông đa chiều, đa hình thái, đa nền tảng, đa tiếp nhận. Nội dung có thể được chuyển tiếp, chia sẻ và tương tác giữa những người dùng mà không cần bộ lọc, kiểm chứng thông tin của bên thứ ba. Công chúng không còn đơn thuần là khách hàng của báo chí chính thống mà là một khâu quan trọng trong sáng tạo sản phẩm truyền thông.

“Món ăn” thông tin của công chúng ngày càng trở nên đa dạng, phong phú. Màn hình tương tác giờ đây đã thành công cụ vô cùng đơn giản, thông minh và lợi hại để mỗi giây, những công dân toàn cầu có thể tải lên hàng tỷ byte thông tin. Ai cũng có thể trở thành nhà báo. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh có kết nối internet, một người dân bình thường hôm nay cũng có thể chụp ảnh, quay phim, đưa tin một sự kiện. Với báo chí, họ không chỉ là thực khách, mà có khi còn sắm vai trò đầu bếp. Thông tin báo chí giờ đây không chỉ là món ăn mà còn trở thành nguyên liệu để những đầu bếp công dân tiếp tục chế biến.

Biên tập viên Hưng Cát và Hồng Oanh của Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước cùng 2 khách mời tham gia chương trình phát thanh trực tiếp “Những ông chủ không chân” - Ảnh:Thanh Nhàn

Thế giới thông tin ngày càng phân mảnh do sự xuất hiện và lớn mạnh của truyền thông xã hội. Các dịch vụ blog, mạng xã hội như YouTube, Facebook, Twitter… giờ đây thành một kênh thông tin có biên độ, cường độ lớn. Truyền thông xã hội - dù không chủ định - vẫn đang cạnh tranh trực diện và mạnh mẽ với báo chí chính thống. Nhà báo chuyên nghiệp giờ đây không còn là người duy nhất và đầu tiên đưa tin. Sức mạnh của truyền thông xã hội ngày càng lớn hơn, tầm ảnh hưởng rộng hơn và những tác hại do thông tin sai sự thật trên môi trường mạng xã hội cũng sẽ lớn hơn. Nhìn trên bình diện thế giới, đã có một cuộc khủng hoảng, va chạm giữa phương tiện truyền thông cũ và mới mà dấu hiệu của sự va chạm ấy là vấn đề niềm tin. Ai và những gì đáng tin cậy hơn: Chuyên nghiệp hay nghiệp dư, các nhà báo hay Facebooker, YouTuber, TikToker?

Báo chí - kênh truyền thông chuyên nghiệp

Trong bối cảnh chuyển đổi số, trước sự lớn mạnh của truyền thông xã hội, báo chí chính thống đã có nhiều thay đổi để thích ứng. Báo chí đã chủ động đi tìm các nhóm công chúng của mình trên các nền tảng và giữ vai trò tiên phong.

Trong một vài sự kiện, xuất phát từ một số hiện tượng kỹ thuật, hiện tượng kinh tế trong nền công nghiệp báo chí ở một số nước tư bản hoặc một số hiện tượng truyền thông cá biệt ở Việt Nam, nhiều ý kiến bi quan cho rằng công chúng đang mất dần niềm tin vào độ tin cậy, chính xác, công bằng và cân bằng của báo chí, công chúng đang quay lưng với báo chí.

Thực tế chứng minh rằng đó là nhận định sai. Chính trong 2 năm (2020-2021) đại dịch Covid-19 cho thấy điều đó. Vấn nạn tin giả vẫn còn đó và báo chí chính thống là người lính xung kích trên mặt trận chống thông tin xấu, độc, hỗ trợ người dân, giúp xã hội phát triển.

Ngay cả những người đang lớn tiếng chỉ trích báo chí vẫn hằng ngày phải tìm đến nguồn tin chính thống từ báo chí. Đội ngũ những người làm báo chuyên nghiệp canh từng mạch đập của xã hội để kể chuyện, bình luận, cung cấp giải pháp, phản biện, đóng góp… Những kẻ bỉ bôi báo chí vẫn phải lấy tin, bài trên báo chí làm nguyên liệu “xào nấu” trong chính sản phẩm chỉ trích của mình trên mạng xã hội. Thông tin báo chí vẫn là món ăn tinh thần quan trọng hôm nay.

Và nhà báo - thiên chức phục vụ!

Mỗi quốc gia có những cách riêng để quản lý, kiểm soát báo chí. Nền báo chí của từng nước có những đặc trưng khác nhau và khoảng cách về khả năng tiếp cận công nghệ thông tin và truyền thông của từng nước cũng khác. Nhưng, không một nhà nước nào lại bỏ quên vai trò quyết định trong việc đảm bảo cho người dân tiếp cận được với thông tin, tin tức qua các phương tiện truyền thông chính thống.

Thời đại số đã tạo ra những thế hệ công chúng báo chí mới, tích cực hơn, năng động hơn và thời đại số buộc báo chí phải thay đổi cách nói với công chúng truyền thông của mình. Sự thay đổi ấy không chỉ ở phương pháp tác nghiệp mà còn ở thiên chức phục vụ.

Công chúng trong dòng chảy thông tin xô bồ, đa dạng khó có thể đưa ra những quyết định thông minh để chọn lựa, nhưng điều đó không đồng nghĩa rằng họ dễ dàng chấp nhận những sự áp đặt. Để giữ vững trận địa thông tin, người làm báo hôm nay cần tận dụng sức mạnh công nghệ để thực sự tạo cơ hội tương tác với công chúng. Có như vậy, báo chí mới làm tốt chức năng “diễn đàn của nhân dân”. Thói quen tư duy của một thời làm báo bao cấp làm chúng ta quên mất chuyện mời khán, thính giả, độc giả cùng làm báo, là đồng chủ thể sáng tạo trong bữa tiệc thông tin chung. Với xu hướng đa nền tảng, báo chí hôm nay đang tận dụng các kênh mạng xã hội thành “cánh tay nối dài” của mình để mời công chúng “cùng làm báo”.

Giữa dòng chảy xô bồ của bức tranh truyền thông hôm nay, hơn lúc nào hết, báo chí chính thống cần được phát huy nhiều hơn nữa thiên chức của mình, bảo vệ những nguyên tắc kinh điển về độ tin cậy, sự trung thực và đạo đức trước yêu cầu sàng lọc và định hướng thông tin cho công chúng.

(责任编辑：Cúp C2)