Hoạt động của máy soi container di động tại cảng Green Port, Hải Phòng. (Ảnh: HỮU LINH)

Với đặc thù công việc, cán bộ, công chức Hải quan luôn tiếp xúc với nhiều thành phần kinh tế, tiếp xúc trực tiếp với tiền hàng và những mặt trái của cơ chế thị trường. Do đó, không ít đối tượng đã tìm mọi cách lợi dụng mua chuộc cán bộ, công chức Hải quan để gian lận thương mại, buôn lậu, trốn thuế… Thực tế đó đã đặt ra yêu cầu rất cao trong xây dựng, quản lý đội ngũ cán bộ, công chức trong ngành Hải quan.

Kể từ khi có Nghị quyết T.Ư3 khóa X và Luật PCTN; các Luật sửa đổi, bổ sung Luật PCTN; Chỉ thị số 32/2006/TTg ngày 7-9-2006 của Thủ tướng Chính phủ về một số biện pháp cần làm ngay để chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính trong việc giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp; Nghị định số 107/2006/NĐ-CP, ngày 22-9-2006 quy định xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, phụ trách và Nghị định số 47/2007/NĐ-CP ngày 27-3-2007 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật PCTN về vai trò, trách nhiệm của xã hội trong phòng, chống tham nhũng, Tổng cục Hải quan đã kịp thời triển khai, chỉ đạo, quán triệt các văn bản quy phạm pháp luật này đến từng cán bộ, công chức nhằm thay đổi nhận thức về công tác PCTN.

Đầu tiên phải kể đến việc thành lập và kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện Luật PCTN, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tại Tổng cục Hải quan. Cụ thể, Tổng cục trưởng (Bí thư Đảng ủy Tổng cục Hải quan) trực tiếp làm Trưởng ban chỉ đạo PCTN ngành Hải quan, một đồng chí Phó Tổng cục trưởng được phân công làm Phó Trưởng ban, đồng chí Vụ trưởng Vụ Thanh tra làm ủy viên Thường trực và các đồng chí lãnh đạo Vụ, Cục liên quan trực tiếp đến công tác PCTN làm Ủy viên. Ban chỉ đạo PCTN luôn duy trì chế độ họp giao ban định kỳ; tăng cường chỉ đạo công tác kiểm tra và tự kiểm tra; trong lãnh đạo quán triệt làm đúng 4 biện pháp: Không chỉ đạo, định hướng sai; chủ động tiến hành kiểm tra, thanh tra; lãnh đạo Tổng cục Hải quan không tiêu cực; xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm. Tại 34 Cục Hải quan tỉnh, thành phố đã kiện toàn lại Ban thực hiện 2 Luật trên, các thành viên trong Ban là Lãnh đạo Cục, Trưởng phòng, Chi cục trưởng các đơn vị thuộc và trực thuộc Cục, do Cục trưởng làm Trưởng ban. Đến nay, về cơ bản các Ban trong mô hình tổ chức PCTN đã hoạt động chủ động, tích cực và nề nếp.

Trong 10 năm qua, các biện pháp PCTN đã được Tổng cục Hải quan triển khai tích cực, trách nhiệm với điểm nhấn nằm trong công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật và cải cách, hiện đại hóa thủ tục hành chính. Hàng năm, Tổng cục Hải quan đều ban hành kế hoạch tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức; tuyên truyền, hỗ trợ, cung cấp thông tin cho người khai hải quan, người nộp thuế. Nội dung tuyên truyền bám sát các nhóm đối tượng, tập trung vào các văn bản pháp luật mới ban hành, chú trọng pháp luật hải quan. Hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã trở thành cầu nối quan trọng nhằm chuyển tải các quy định của pháp luật hải quan đến với cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp một cách thiết thực, hiệu quả.

Về công tác cải cách thủ tục hành chính, Tổng cục Hải quan đã thực hiện thành công Đề án 30 về đơn giản hóa thủ tục hành chính giai đoạn 2007 - 2010 trong Ngành, đơn giản hóa được 63 thủ tục hải quan và đã được các cơ quan có thẩm quyền chấp thuận và ban hành thành văn bản pháp luật.

Bên cạnh đó, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin được coi là giải pháp mang tính quyết định, thể hiện qua việc triển khai thành công Hệ thống VNACCS/VCIS, Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và việc triển khai mạnh mẽ, toàn diện các ứng dụng CNTT trong hoạt động nghiệp vụ hải quan như: Hệ thống giám sát hải quan thông qua áp dụng mã vạch, Cổng thanh toán điện tử (E-payment), các hệ thống thông tin khác. Đặc biệt, Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS đã được triển khai tại tất cả 34/34 Cục Hải quan tỉnh, thành phố trên toàn quốc, cho phép sử dụng chứng từ điện tử có gắn chữ ký số để khai báo hải quan qua mạng Internet, theo đó, các quy trình thủ tục hải quan đã được tự động hóa ở mức độ cao. Với quy trình được tự động hóa cao, công tác quản lý Nhà nước về hải quan trở nên minh bạch và hiệu quả hơn, góp phần phòng chống, hạn chế tình trạng tham nhũng xảy ra, đồng thời giảm được thời gian, chi phí thực hiện các thủ tục hành chính cho DN.

Đối với công tác tuyển dụng, luân chuyển vị trí công tác của công chức, viên chức Hải quan, Tổng cục Hải quan đều thực hiện công khai, công bố rộng rãi và thực hiện theo đúng quy định. Hội đồng tuyển dụng đã thực hiện đúng theo nội quy, quy chế tuyển dụng công chức, viên chức của Bộ Nội vụ và của Bộ Tài chính. Đối với công tác điều động, luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác cán bộ, công chức, trong thời gian qua Tổng cục Hải quan đã thực hiện thường xuyên, nề nếp. Kết quả trong những năm qua, toàn Ngành đã thực hiện điều động, luân chuyển, luân phiên, chuyển đổi vị trí công tác đối với 11.091 lượt cán bộ, công chức, từ đó phát huy được năng lực, sở trường của cán bộ, công chức; góp phần tạo nguồn cán bộ, khắc phục tình trạng hụt hẫng, bị động và trì trệ trong công tác cán bộ.

Trong khuôn khổ hợp tác quốc tế về PCTN, Hải quan Việt Nam đã cam kết tự nguyện triển khai thực hiện các nội dung tuyên bố của Hội đồng Hợp tác Hải quan về quản trị tốt và liêm chính hải quan (tuyên bố Arusa). Theo đánh giá của WCO, những biện pháp mà Hải quan Việt Nam thực hiện trong việc thúc đẩy liêm chính đã và đang theo đúng các hướng dẫn và nguyên tắc của WCO và được đánh giá cao.

Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác PCTN, Tổng cục Hải quan đã nghiêm túc nhìn nhận, đánh giá tình hình tham nhũng, vi phạm pháp luật hình sự trong thời gian vừa qua mặc dù có giảm, nhưng cũng để lại hậu quả không nhỏ, gây ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của ngành Hải quan. Vì vậy trong thời gian tới, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục chủ động, tích cực trong công tác PCTN, đồng thời đề xuất, kiến nghị, sửa đổi, bổ sung những quy định hiện hành còn bất cập để nâng cao hiệu quả các giải pháp PCTN, tạo sự chuyển biến tích cực, mạnh mẽ, thực sự ngăn chặn, đẩy lùi được tệ nạn tham nhũng.

(责任编辑：World Cup)