Được đánh giá là một trong những tiêu chí khó trong bộ 19 tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), hơn 4 năm qua, 9/82 xã đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất văn hoá được xem là sự cố gắng của tỉnh. Sự “ì ạch” của tiêu chí này một phần phải kể đến “nút thắt” trong vấn đề quản lý, phát huy công năng của các trung tâm văn hoá.

Được đánh giá là một trong những tiêu chí khó trong bộ 19 tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), hơn 4 năm qua, 9/82 xã đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất văn hoá được xem là sự cố gắng của tỉnh. Sự “ì ạch” của tiêu chí này một phần phải kể đến “nút thắt” trong vấn đề quản lý, phát huy công năng của các trung tâm văn hoá.

Mỗi nơi mỗi kiểu

Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có 31/82 xã đã xây dựng trung tâm văn hoá - thể thao (TTVHTT). Thế nhưng, quy mô, cách thức tổ chức mỗi TTVHTT theo mỗi kiểu khác nhau với số vốn đầu tư cũng khác nhau. Có xã được xây dựng với kinh phí khoảng 1 tỷ đồng, có xã cao hơn nhưng điểm chung là hầu hết đều nằm trong tình trạng hoạt động kém, có nơi “cửa đóng then cài” suốt từ sau khi hoàn thành.

Gần 7 năm được xây dựng, Trung tâm Văn hoá - Thể thao xã Tân Lộc Đông, huyện Thới Bình chỉ tổ chức vài hoạt động nhỏ về văn hoá - văn nghệ, thể thao.

Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Tiêu Minh Tiên nhìn nhận: “Hầu hết các TTVHTT xã hiện nay còn nhiều bất cập. Từ vấn đề hạn chế trong công tác quản lý đến tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động. Cơ sở vật chất còn trong tình trạng chắp vá, thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng nhu cầu, hiệu quả sử dụng còn thấp. Nhiều TTVHTT xã được xây dựng nhưng chưa hình thành được bộ máy tổ chức, đội ngũ cán bộ quản lý, một số trung tâm xuống cấp nghiêm trọng không thể hoạt động”.

Phó Chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời Võ Quốc Thống cho biết: “Thực tế hiện nay, mỗi xã xây dựng trung tâm theo mỗi kiểu, mức đầu tư quá lớn nhưng phát huy công năng vẫn chưa tương xứng, có nơi bỏ không, lãng phí”.

Thiếu đủ thứ

Ðầu tư, tổ chức khác nhau nhưng hầu hết các trung tâm đều có hạn chế chung chính là bộ máy hoạt động vẫn chưa được thành lập. Trong 31 xã đã xây dựng được trung tâm, chỉ có 9 xã đã có quyết định thành lập được ban chủ nhiệm. Là huyện được đánh giá thực hiện tốt nhất tiêu chí này, Phó trưởng Phòng Văn hoá - Thông tin huyện Thới Bình Nguyễn Văn Ðô phân trần: “Toàn huyện có 10/11 TTVHTT cấp xã nhưng bộ máy hoạt động vẫn chưa được hình thành, chủ yếu cán bộ văn hoá xã kiêm nhiệm. Huyện cũng đang chỉ đạo các xã làm đề án để thành lập ban chủ nhiệm”.

Bộ máy hoạt động không được cấp cho biên chế, các đơn vị phải tự chủ bằng việc hợp đồng, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ hoạt động tại TTVHTT chưa có, thiếu kinh phí, hoạt động của các trung tâm cũng thưa dần. Bên cạnh đó, trình độ, năng lực cán bộ quản lý, tổ chức các sự kiện còn hạn chế cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của các trung tâm.

Hình thành đến nay cũng gần 7 năm, với 3 phòng chức năng: hội trường, trạm truyền thanh và thư viện nhưng hoạt động của TTVHTT xã Tân Lộc Ðông, huyện Thới Bình cũng chỉ gói gọn là những buổi hội họp ở hội trường; lâu lâu lại có những buổi văn nghệ quần chúng. Trạm truyền thanh với những máy móc ngổn ngang, thư viện với tủ sách chỉ hơn 500 cuốn, người dân đến đọc đếm trên đầu ngón tay. Bộ phận quản lý vẫn chưa được hình thành.

Phó Chủ tịch UBND xã Tân Lộc Ðông Ngô Chí Thiệp bộc bạch: “Thiếu cán bộ quản lý trực tiếp, tạm thời UBND xã phân công cán bộ văn hoá xã phụ trách, kiêm nhiệm luôn quản lý thư viện. Biên chế chỉ cho 1 cán bộ công chức, kinh phí xã lại hạn hẹp, không thể hợp đồng thêm cán bộ được, trong khi thực tế đòi hỏi ít nhất 4 cán bộ phụ trách. Trang thiết bị nhiều năm cũng đa cũ, khó lòng phục vụ tốt các chương trình văn nghệ lớn”.

Không chỉ riêng Tân Lộc Ðông mà hầu hết các TTVHTT xã còn lại đều nằm trong tình trạng tương tự. Chưa có TTVHTT xã nào thật sự phát huy tốt công năng như mong muốn. Ðó cũng là bài toán nan giải mà các ngành có liên quan cùng với địa phương cần sớm tìm ra lời giải, để những công trình tiền tỷ không phải lãng phí khi xây dựng, để tiêu chí cơ sở vật chất văn hoá không còn là rào cản cho tiến trình xây dựng NTM./.

Bài và ảnh: Hồng Nhung

(责任编辑：Cúp C1)